Malimbus – rodzaj ptaków z podrodziny wikłaczy (Ploceinae) w rodzinie wikłaczowatych (Ploceidae).
Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Malimbus[1] |
Vieillot, 1805[2] |
|
Przedstawiciel rodzaju – wikłacz zmienny (M. cucullatus) |
Systematyka
|
Domena
|
eukarionty |
Królestwo
|
zwierzęta |
Typ |
strunowce |
Podtyp |
kręgowce |
Gromada |
ptaki |
Podgromada |
Neornithes |
Infragromada |
ptaki neognatyczne |
Rząd |
wróblowe |
Podrząd |
śpiewające |
Rodzina |
wikłaczowate |
Podrodzina |
wikłacze |
Rodzaj |
Malimbus |
Typ nomenklatoryczny |
Malimbus cristatus Vieillot, 1805 = Tanagra malimbica Daudin, 1802 |
Synonimy |
- Textor Temminck, 1827[3]
- Symplectes Swainson, 1837[4]
- Hyphantornis Gray, 1844[5]
- Sitagra Reichenbach, 1850[6]
- Hyphanturgus Cabanis, 1851[7]
- Sycobrotus Cabanis, 1851[7]
- Ploceolus Reichenbach, 1863[8]
- Oriolinus Reichenbach, 1863[9]
- Xanthophilus Reichenbach, 1863[9]
- Anaplectes Reichenbach, 1863[10]
- Sharpia Bocage, 1878[11]
- Icteropsis Pelzeln, 1881[12]
- Cinnamopteryx Reichenow, 1886[13]
- Melanopteryx Reichenow, 1886[14]
- Heterhyphantes Sharpe, 1890[15]
- Melanhyphantes Sharpe, 1890[16]
- Othyphantes Shelley, 1896[17]
- Hypermegethes Reichenow, 1903[18]
- Phormoplectes Reichenow, 1903[18]
- Notiospiza Oberholser, 1905[19]
- Plesiositagra Iredale & Bannerman, 1921[20]
- Euploceus Roberts, 1922[21]
- Microplectes Roberts, 1922[22]
- Xanthoplectes Roberts, 1922[22]
- Thomasophantes W.L. Sclater, 1925[23]
- Melanoploceus Mackworth-Praed & Grant, 1946[24]
- Xanthoploceus Mackworth-Praed & Grant, 1946[24]
- Bensonhyphantes Roberts, 1947[25]
- Eremiphantes Roberts, 1947[26]
- Eremiplectes Roberts, 1947[27]
- Oriolinops Roberts, 1947[28]
- Sitagroides Roberts, 1947[29]
- Hypositagra Wolters, 1970[30]
|
|
Gatunki |
|
|
|
Zamknij
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce[31].
Długość ciała 10–22 cm; masa ciała 10–65 g[32].
Etymologia
- Malimbus: Malimbe lub Malimba, Kongo Portugalskie (obecnie Malembo, prowincja Kabinda, Angola)[33].
- Textor: epitet gatunkowy Oriolus textor Latham 1790 (łac. textor, textoris „tkacz”, od texere „tkać”)[33]. Gatunek typowy: Oriolus cucullatus Statius Müller, 1776.
- Symplectes: gr. συν sun „łącznie, razem”; nowołac. plectes „tkacz”, od gr. πλεκω plekō „wyplatać” (por. συμπλεκω sumplekō „wyplatać”)[33]. Gatunek typowy: Symplectes chrysocomus Swainson, 1837 (= Ploceus bicolor Vieillot, 1819).
- Hyphantornis: gr. ὑφαντης huphantēs „tkacz”, od ὑφαινω huphainō „tkać”; ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”[33]. Gatunek typowy: Hyphantornis grandis G.R. Gray, 1844.
- Sitagra: gr. σιτος sitos „kukurydza, ziarno”; αγρα agra „polowanie”, od αγρεω agreō „polować”[33]. Gatunek typowy: Fringilla luteola M.H.C. Lichtenstein, 1823.
- Hyphanturgus: gr. ὑφαντης huphantēs „tkacz”; -ουργος -ourgos „pracownik”, od εργον ergon „praca”[33]. Gatunek typowy: Ploceus ocularius A. Smith, 1828.
- Sycobrotus: gr. συκον sukon „figa”, od συκεα sukea „figowiec”; βρωτος brōtos „zjadać”, od βιβρωσκο bibrōskō „jeść”[33]. Gatunek typowy: Ploceus bicolor Vieillot, 1819.
- Ploceolus: zdrobnienie nazwy rodzaju Ploceus Cuvier, 1816[33]. Gatunek typowy: Fringilla luteola M.H.C. Lichtenstein, 1823.
- Oriolinus: nowołac. oriolinus „jak wilga” (tj. złoto-żółty), od nazwy rodzaju Oriolus Linnaeus, 1766, wilga[33]. Gatunek typowy: Ploceus subaureus A. Smith, 1839.
- Xanthophilus: gr. ξανθος xanthos „żółty”; φιλος philos „miłośnik”[33]. Gatunek typowy: Ploceus aureiflavus A. Smith, 1839.
- Anaplectes: gr. αναπλεκω anaplekō „splatać” (por. gr. ανα ana „z, zaraz potem”; rodzaj Symplectes Swainson, 1837)[33]. Gatunek typowy: Ploceus melanotis Lafresnaye, 1840 (= Ploceus leuconotos J.W. von Müller, 1851).
- Sharpia: Richard Bowdler Sharpe (1847-1909), brytyjski ornitolog[33]. Gatunek typowy: Sharpia angolensis Bocage, 1878.
- Icteropsis: rodzaj Icterus Brisson, 1760, wilga (por. gr. ικτερος ikteros „żółtaczkowo-żółty”); gr. οψις opsis „wygląd”[33]. Gatunek typowy: Icteropsis crocata Pelzeln, 1881 (= Sitagra pelzelni Hartlaub, 1887).
- Cinnamopteryx: gr. κινναμον kinnamon „cynamon”; πτερυξ pterux, πτερυγος pterugos „skrzydło”[33]. Gatunek typowy: Ploceus castaneofuscus Lesson, 1840.
- Melanopteryx: gr. μελας melas, μελανος melanos „czarny”; πτερυξ pterux, πτερυγος pterugos „pióro” (por. μελανοπτερυξ melanopterux, μελανοπτερυγος melanopterugos „czarnoskrzydły”)[33]. Gatunek typowy: Ploceus nigerrimus Vieillot, 1819.
- Heterhyphantes: gr. ἑτερος heteros „inny”; ὑφαντης huphantēs „tkacz”, od ὑφαινω huphainō „tkać”[33]. Gatunek typowy: Ploceus melanogaster Shelley, 1887.
- Melanhyphantes: gr. μελας melas, μελανος melanos „czarny”; ὑφαντης huphantēs „tkacz”, od ὑφαινω huphainō „tkać”[33]. Gatunek typowy: Malimbus nigricollis Vieillot, 1808.
- Othyphantes: gr. ους ous, ωτος ōtos „ucho”; ὑφαντης huphantēs „tkacz”, od ὑφαινω huphainō „tkać”[33]. Gatunek typowy: Sycobrotus reichenowi G.A. Fischer, 1884.
- Hypermegethes: gr. ὑπερμεγεθης hupermegethēs „niezmiernie wielki”, od ὑπερ huper „nadzwyczajny”; μεγεθος megethos „wielkość, objętość”[33]. Gatunek typowy: Hyphantornis grandis G.R. Gray, 1844.
- Phormoplectes: gr. φορμος phormos „kosz wiklinowy”, od φερω pherō „nosić”; nowołac. plectes „tkacz”, od gr. πλεκω plekō „wyplatać”[33]. Gatunek typowy: Sycobrotus insignis Sharpe, 1891.
- Notiospiza: gr. νοτιος notios „południowy”, od νοτος notos „południe”; σπιζα spiza „zięba”, od σπιζω spizō „ćwierkać”[33]. Gatunek typowy: Sharpia angolensis Bocage, 1878.
- Plesiositagra: gr. πλησιος plēsios „powiązany”, od πελας pelas „blisko”, od πελαζω pelazō „zbliżyć się”; rodzaj Sitagra Reichenbach, 1850[33]. Gatunek typowy: Hyphantomis spekei von Heuglin, 1861.
- Euploceus: gr. ευ eu „dobry”; rodzaj Ploceus Cuvier, 1816[33]. Gatunek typowy: Oriolus capensis Linnaeus, 1766.
- Microplectes: gr. μικρος mikros „mały”; nowołac. plectes „tkacz”, od gr. πλεκω plekō „wyplatać”[33]. Gatunek typowy: Ploceus velatus Vieillot, 1819.
- Xanthoplectes: gr. ξανθος xanthos „żółty”; nowołac. plectes „tkacz”, od gr. πλεκω plekō „wyplatać”[33]. Gatunek typowy: Hyphantornis xanthopterus Finsch & Hartlaub, 1870.
- Thomasophantes: São Tomé lub São Thomé, Zatoka Gwinejska; gr. ὑφαντης huphantēs „tkacz”, od ὑφαινω huphainō „tkać”[33]. Gatunek typowy: Sycohius st. thomae Hartlaub, 1848.
- Melanoploceus: gr. μελας melas, μελανος melanos „czarny”; rodzaj Ploceus Cuvier, 1816[33]. Gatunek typowy: Hyphantornis tricolor Hartlaub, 1854.
- Xanthoploceus: gr. ξανθος xanthos „żółty”; rodzaj Ploceus Cuvier, 1816[33]. Gatunek typowy: Hyphantornis bertrandi Shelley, 1893.
- Bensonhyphantes: Constantine Walter Benson (1909–1982), angielski administrator kolonialny, ornitolog, kolekcjoner; gr. ὑφαντης huphantēs „tkacz”, od ὑφαινω huphainō „tkać”[33]. Gatunek typowy: Symplectes olivaceiceps Reichenow, 1899.
- Eremiphantes: gr. ερημια erēmia „pustynia”; ὑφαντης huphantēs „tkacz”, od ὑφαινω huphainō „tkać”[33]. Gatunek typowy: Ploceus trothae Reichenow, 1905.
- Eremiplectes: gr. ερημια erēmia „pustynia”; nowołac. plectes „tkacz”, od gr. πλεκω plekō „wyplatać”[33]. Gatunek typowy: Ploceus trothae Reichenow, 1905.
- Oriolinops: rodzaj Oriolinus Reichenbach, 1863; gr. ωψ ōps, ωπος ōpos „wygląd, oblicze”[33]. Gatunek typowy: Hyphantornis xanthops Hartlaub, 1862.
- Sitagroides: rodzaj Sitagra Reichenbach, 1850; gr. -οιδης -oidēs „przypominający”[33]. Gatunek typowy: Sitagra aliena Sharpe, 1902.
- Hypositagra: gr. ὑπο hupo „nieco, związany z”; rodzaj Sitagra Reichenbach, 1850[33]. Gatunek typowy: Ploceus intermedius Rüppell, 1845.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[34]:
- Malimbus batesi – wikłacz dżunglowy
- Malimbus racheliae – wikłacz żółtopierśny
- Malimbus ballmanni – wikłacz wspaniały
- Malimbus scutatus – wikłacz obrożny
- Malimbus cassini – wikłacz czarnorzytny
- Malimbus malimbicus – wikłacz czubaty
- Malimbus nitens – wikłacz czerwonogardły
- Malimbus coronatus – wikłacz koroniasty
- Malimbus sanctithomae – wikłacz wyspowy
- Malimbus rubriceps – wikłacz czerwonogłowy
- Malimbus bicolor – wikłacz dwubarwny
- Malimbus preussi – wikłacz nigeryjski
- Malimbus dorsomaculatus – wikłacz kongijski
- Malimbus tricolor – wikłacz trójbarwny
- Malimbus flavipes – wikłacz żółtonogi
- Malimbus aureonucha – wikłacz złotoszyi
- Malimbus albinucha – wikłacz posępny
- Malimbus rubricollis – wikłacz pąsowogłowy
- Malimbus ibadanensis – wikłacz krasnoszyi
- Malimbus erythrogaster – wikłacz czerwonobrzuchy
- Malimbus insignis – wikłacz brązowogłowy
- Malimbus nicolli – wikłacz górski
- Malimbus olivaceiceps – wikłacz oliwkowogłowy
- Malimbus angolensis – wikłacz angolski
- Malimbus capensis – wikłacz złotolicy
- Malimbus temporalis – wikłacz buszmeński
- Malimbus vitellinus – wikłacz akacjowy
- Malimbus spekei – wikłacz łuskowany
- Malimbus spekeoides – wikłacz łuskogrzbiety
- Malimbus aurantius – wikłacz złoty
- Malimbus princeps – wikłacz zatokowy
- Malimbus cucullatus – wikłacz zmienny
- Malimbus baglafecht – wikłacz złotoczelny
- Malimbus bannermani – wikłacz kameruński
- Malimbus nigrimentus – wikłacz czarnobrody
- Malimbus bertrandi – wikłacz masajski
- Malimbus nigerrimus – wikłacz czarny
- Malimbus grandis – wikłacz wielki
- Malimbus weynsi – wikłacz żałobny
- Malimbus holoxanthus – wikłacz żółtawy
- Malimbus xanthopterus – wikłacz śliniaczkowy
- Malimbus burnieri – wikłacz rzeczny
- Malimbus dichrocephalus – wikłacz żółtogrzbiety
- Malimbus castaneiceps – wikłacz rdzawogłowy
- Malimbus intermedius – wikłacz sawannowy
- Malimbus heuglini – wikłacz czarnolicy
- Malimbus castanops – wikłacz papirusowy
- Malimbus taeniopterus – wikłacz jeziorowy
- Malimbus melanocephalus – wikłacz czarnogłowy
- Malimbus badius – wikłacz cynamonowy
- Malimbus rubiginosus – wikłacz kasztanowaty
- Malimbus xanthops – wikłacz złotawy
- Malimbus katangae – wikłacz katangijski
- Malimbus bojeri – wikłacz pomarańczowy
- Malimbus subaureus – wikłacz żółty
- Malimbus galbula – wikłacz rdzawolicy
- Malimbus jacksoni – wikłacz złotogrzbiety
- Malimbus ruweti – wikłacz bagienny
- Malimbus velatus – wikłacz maskowy
- Malimbus ocularis – wikłacz okularowy
- Malimbus golandi – wikłacz nadbrzeżny
- Malimbus reichardi – wikłacz tanzański
- Malimbus luteolus – wikłacz mały
- Malimbus pelzelni – wikłacz ciemnodzioby
- Malimbus melanogaster – wikłacz żółtogłowy
- Malimbus alienus – wikłacz brązowopierśny
- Malimbus nigricollis – wikłacz czarnogardły
- Malimbus subpersonatus – wikłacz gaboński
Malimbus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
L.J.P. Vieillot: Histoire naturelle des plus beaux oiseaux chanteurs de la zone torride. Paryż: Crapelet pour J.E. Gabriel Dufour, 1805, s. 71. (fr.).
C.J. Temminck: Nouveau recueil de planches coloriées d'oiseaux: pour servir de suite et de complément aux planches enluminées de Buffon. Strasbourgh: Chez Legras Imbert et Comp., 1838, s. ryc. 75. (fr.).
H.G.L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Dresden und Leipzig: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. ryc. 79. (niem.).
C.W. Mackworth-Praed & C.H.B. Grant. On the Generic Classification of the Weaver-birds of Eastern Africa placed in the Genus Ploceus in Selater's Syst. Av. Æthiop. ii. 1930, pp. 730–750. „The Ibis”. 88 (2), s. 228, 1946. DOI: 10.1111/j.1474-919X.1946.tb03478.x. (ang.).
A. Craig: Family Ploceidae (Weavers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010, s. 157–196. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.).
Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne
(
takson):