Maciaszowce

Maciaszowce (słow. Matiašovce) – wieś (obec) na Słowacji, w powiecie kieżmarskim, kraju preszowskim. Znajduje się na wysokości 556 m n.p.m. w etnograficznym regionie zwanym Spiszem, nad rzeką Rieka uchodzącą do Dunajca^[6].

Maciaszowce

Matiašovce

Kościół Św. Piotra i Pawła
Flaga
Państwo	Słowacja
Kraj	preszowski
Powiat	Kieżmark
Starosta	Marián Štefaňák[1]
Powierzchnia	17,50[2] km²
Wysokość	544[3] m n.p.m.
Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość	832[4] 47,38[5] os./km²
Nr kierunkowy	+421 52[3]
Kod pocztowy	059 05[3]
Tablice rejestracyjne	KK
Położenie na mapie kraju preszowskiego Maciaszowce
Położenie na mapie Słowacji Maciaszowce
49°21′14″N 20°21′44″E
Strona internetowa

Miejscowość zabudowana jest w typowy dla Spiszu sposób: domki skupione blisko siebie, bezpośrednio przy głównej drodze prowadzącej przez wieś^[7]. Jest to droga krajowa nr 542 ze Starej Wsi Spiskiej do Białej Spiskiej. Oprócz niej z Maciaszowców wychodzi jeszcze droga, do otoczonej lasami Magury Spiskiej, niewielkiej miejscowości Zálesie^[6].

Miejscowość została założona na początku XIV wieku przez Kokosza Berzewiczego i początkowo wchodziła w skład dóbr niedzickich. W latach 1412–1769 należała do Polski. Zachowały się dokumenty o wielkiej zarazie (zwanej wówczas „morowym powietrzem”) w latach 1710-1711, w wyniku której zmarło 236 jej mieszkańców^[7].

Nazwa miejscowości pochodzi od imienia Matiasz, które w starej gwarze podhalańskiej znaczy Maciej. Głównym zabytkiem Maciaszowców jest pochodzący z XIV w. kościół Św. Piotra i Pawła, otoczony grubym murem kamiennym, w którym wykonane są stacje drogi krzyżowej^[7].

Do historii wsi Maciaszowce na Spiszu przeszedł najstarszy mieszkaniec Maciej Birkowski (1576–1708), który według ksiąg metrykalnych dożył 132 lat. Osobę Macieja Birkowskiego przedstawia Roman Kaleta w publikacji „Sensacje z dawnych lat” (wyd. 1986, str. 131).

We wsi jest używana gwara spiska, zaliczana przez polskich językoznawców jako gwara dialektu małopolskiego języka polskiego, przez słowackich zaś jako gwara przejściowa polsko-słowacka^[8].