Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mąkla tarniowa (Evernia prunastri (L.) Ach.) – gatunek grzybów z rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
mąkla tarniowa |
Nazwa systematyczna | |
Evernia prunastri (L.) Ach. Lich. univ.: 442, tab. 10, fig. 1 (1810) |
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Evernia, Parmeliaceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w roku 1753 Karol Linneusz nadając mu nazwę Lichen prunastri. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1810 Erik Acharius, przenosząc go do rodzaju Evernia[1].
Polska nazwa według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].
Tworzy listkowato-krzaczkowatą plechę heteromeryczną z glonami protokokkoidalnymi. Zwisająca lub odstająca plecha ma długość do 10 cm i do podłoża przyrasta nasadą. Rozgałęzia się widełkowato lub nieregularnie. Ma barwę szarozielonawą, żółtozielonawą, czasami białawą. Odcinki plechy mają szerokość 1-6, wyjątkowo do 10 mm i tylko w początkowej fazie rozwoju są niemal obłe, wkrótce stają się silnie spłaszczone. Górna strona plechy jest płaska lub nieco wypukła i ma powierzchnię płytko dołeczkowaną lub pomarszczoną, rzadko gładką. Dolna strona plechy jest nieco rynienkowata, delikatnie żyłkowana, czasami podobna do górnej, zawsze jednak jest jaśniejsza. Soralia występują pojedynczo lub w mniejszych lub większych grupach. Mają białawe brzegi, niekiedy biała jest także ich górna strona. Owocniki mają średnicę 2–15 mm, pojawiają się jednak bardzo rzadko na brzegach odcinków plechy. W worku jest po 8 jednokomórkowych, bezbarwnych zarodników o rozmiarach 7–10 × 4–6 μm[4].
Gatunek kosmopolityczny, najliczniej występujący na półkuli północnej, ale notowany na wszystkich kontynentach (poza Antarktydą)[5]. Występuje na terenie całej Polski i jest dość pospolity[2], jednak znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status NT – gatunek niezagrożony bezpośrednio wyginięciem, jednak w niektórych regionach jego populacje są bliskie zakwalifikowania do kategorii gatunków zagrożonych[6]. W Polsce był gatunkiem częściowo chronionym[7], od 9 października 2014 r. został wykreślony z listy gatunków porostów chronionych[8].
Występuje w lasach i na terenach otwartych, rzadko na wydmach nad brzegiem morza, rosnąc na korze wielu gatunków drzew liściastych i iglastych, rzadziej na stosach kamieni[2].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.