Lilpopowie

Lilpopowie – mieszczańska rodzina zegarmistrzów, przemysłowców, handlowców, artystów związanych szczególnie z Warszawą.

Grób rodziny Lilpopów na warszawskich Powązkach

Nagrobek protoplasty rodu Antoniego Augustyna Lilpopa na warszawskich Powązkach

Historia

Początek rodowi w Polsce dał Antoni Augustyn Lilpop (1742–1815) pochodzący z Grazu w Austrii, który osiedlił się w Warszawie w ostatnich latach panowania króla Augusta III i założył w 1789 r. zakład produkujący zegarki. Firma zegarmistrzowska Lilpopów istniała do 1939 r. Ostatni Zakład zegarmistrzowski Lilpopów przy ul. Wierzbowej w Warszawie zniszczyły niemieckie bomby we wrześniu 1939 r. Jego pracownicy opiekowali się czasomierzem z Zamku Królewskiego^[1].

Najbardziej znaną firmą Lilpopów była fabryka przemysłu maszynowego „Lilpop, Rau i Loewenstein", Towarzystwo Przemysłowe Zakładów Mechanicznych w Warszawie S.A., jedne z największych zakładów przemysłowych Królestwa Polskiego i międzywojennej Warszawy. W 1944 majątek przedsiębiorstwa został prawie całkowicie zniszczony.

Znani Lilpopowie

• Karol Jerzy Lilpop (1781–1833) – warszawski złotnik.
• Stanisław Lilpop (1817–1866) – inżynier mechanik, wynalazca, założyciel zakładów Lilpop, Rau i Loewenstein.
• Stanisław Wilhelm Lilpop (1864–1930) – syn Stanisława, przemysłowiec, podróżnik, założyciel miasta-ogrodu Podkowa Leśna. Wybudował willę "Stawisko" dla swojej córki Anny, która zamieszkała tam z mężem, pisarzem Jarosławem Iwaszkiewiczem. Oboje otrzymali pośmiertnie medal Sprawiedliwym Wśród Narodów Świata^[2].
• Ludwik Maurycy Lilpop (1845–1905) – producent zegarków, filantrop związany z warszawskim kościołem luterańskim.
• Edward August Lilpop (1844–1911) – budowniczy, projektant m.in. wolskiego browaru Junga, praskiej fabryki "Wulkan", farmaceutycznego zakładu Spiessów na Tarchominie oraz przędzalni bawełny Briggsów w Markach^[2].
• Franciszek Lilpop (1870–1937) – warszawski architekt. Jego dziełem są m.in. Dom Towarowy Braci Jabłkowskich, budynek Klasztoru Nazaretanek przy ulicy Czerniakowskiej siedziba gazowni przy ulicy Kredytowej oraz kompleks zabudowań Zakładów Mechanicznych "Ursus"^[2].
• Wacław Lilpop (1887–1949) – lekarz urolog, założyciel i pierwszy prezes Polskiego Towarzystwa Urologicznego, długoletni ordynator stołecznych szpitali^[1].
• Stefan Ludwik Lilpop (1872–1923) – producent zegarków, kolekcjoner, mecenas sztuki.
• Jerzy Lilpop (1888–1945) – botanik (jeden z pierwszych paleobotaników w RP), kustosz działu botanicznego Muzeum Przyrody PAU w Krakowie^[3].
• Jan Lilpop - aktywny w Narodowych Siłach Zbrojnych, podharcmistrz, twórca hasła "PPR- Płatne Pachołki Rosji", zginął podczas II Wojny Światowej^[1].
• Zbigniew Lilpop (1917–2007) – inżynier elektryk, specjalista w zakresie komunikacji miejskiej.

Upamiętnienie

• 27 sierpnia 2009 r. skwerowi w rejonie ulic Grenady i Żytniej na warszawskiej Woli nadano nazwę Rodziny Lilpopów^[4].