Lelis (gmina)

Lelis (1931–1954 gmina Durlasy) – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim z siedzibą we wsi Lelis.

Lelis

gmina wiejska
Urząd Gminy w Lelisie
Herb
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	ostrołęcki
TERC	1415062
Siedziba	Lelis
Wójt	Stefan Prusik
Powierzchnia (2019)	196,39 km²
Populacja (2019) • liczba ludności	9 912[1]
• gęstość	50,5 os./km²
Nr kierunkowy	29
Kod pocztowy (2019)	07-402
Tablice rejestracyjne	WOS
Adres urzędu: ul. Szkolna 39 07-402 Lelis
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 23[2][3] Liczba miejscowości 26[3]
Położenie na mapie powiatu
53°10′52″N 21°33′26″E
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

1 stycznia 2019 roku gmina liczyła 9654 mieszkańców^[4].

Położenie

Gmina Lelis

Według danych z 1 stycznia 2019 roku powierzchnia gminy Lelis wynosiła 196,39 km²^[4].

Gmina położona jest w centralnej części powiatu ostrołęckiego przy granicy administracyjnej województwa podlaskiego, na skraju Puszczy Zielonej^[5]. Przez teren gminy Lelis przepływa pięć rzek, tj.: Narew, Omulew, Piasecznica, Rozoga oraz Szkwa.

Przynależność administracyjna

Okres	Jednostka administracyjna
1975–1998	województwo ostrołęckie
1999–	województwo mazowieckie	powiat ostrołęcki

Środowisko naturalne

Lasy

W 2017 roku powierzchnia lasów na terenie gminy wynosiła 7393 ha, co stanowi lesistość na poziomie 37,6%^[3].

Turystyka i zabytki

Turystyka

We wsi Lelis znajduje się Ośrodek Etnograficzny Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Kurpiów – prezentujący całokształt kulturowy Puszczaków (eksponaty pochodzą z końca XIX wieku do lat 80. XX wieku)^[6].

W 2017 roku na terenie gminy było 10,9 km ścieżek rowerowych^[3].

Zabytki

Rejestr zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wymienia tylko dwa obiekty, oba w Dąbrówce^[7]:

Miejscowość	Nazwa	Wybudowany	Zdjęcie	Wpis do rejestru zabytków[8]
Dąbrówka	Kościół pw. św. Anny (przeniesiony ze wsi Kadzidło w 1883 roku[9])	1756		A-458 z 12.02.1981
	Dzwonnica	1893		A-986 z 22.09.2010

Demografia

Ludność Liczba mieszkańców gminy Lelis według GUS[10] Rok (stan na 1 stycznia) Liczba ludności Przyrost Gęst. zaludnienia [os./km²] Powierzchnia [km²] 2016 9387 – 48 196,39 2017 9491 104 2018 9549 58 49 2019 9654 105

Wskaźnik maskulinizacji Wskaźnik maskulinizacji[11] (stan na 1 stycznia 2018) Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni populacja 9549 100% 49,3% 50,7%

Piramida wieku

Lelis – siedziba gminy

Łęg Starościński nad rzeką Rozogą

Gospodarka

Gmina Lelis ma charakter typowo rolniczy (chów bydła mlecznego)^[5]. W 2017 roku na terenie gminy w rejestrze REGON zarejestrowanych było 565 podmiotów gospodarczych; dochód gminy na jednego mieszkańca wynosił 4106 zł^[3].

W 2019 roku dochody budżetu gminy Lelis wynosiły 39,1 mln zł, a wydatki 43,4 mln zł – deficyt budżetowy wynosił 4,2 mln zł^[12].

Transport

• Droga krajowa nr 53 Olsztyn–Ostrołęka

Religia

Kościół pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Lelisie

• Dekanat Kadzidło:
  • Parafia Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Lelisie;
  • Parafia Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej w Obierwii.
• Dekanat Ostrołęka – Nawiedzenia NMP:
  • Parafia św. Anny w Dąbrówce;
  • Parafia Miłosierdzia Bożego w Łęgu Starościńskim.

Sołectwa

Aleksandrowo, Białobiel, Dąbrówka, Długi Kąt, Durlasy, Gąski, Gibałka, Gnaty, Kurpiewskie, Lelis, Łęg Przedmiejski, Łęg Starościński, Łęg Starościński–Walery, Łodziska, Nasiadki, Obierwia, Olszewka, Płoszyce, Siemnocha, Szafarczyska, Szafarnia, Szkwa, Szwendrowy Most^[2]

Sąsiednie gminy

Gmina	Powiat	Województwo
Baranowo	ostrołęcki	mazowieckie
Kadzidło
Miastkowo	łomżyński	podlaskie
Olszewo-Borki	ostrołęcki	mazowieckie
Ostrołęka (miasto na prawach powiatu)
Rzekuń	ostrołęcki
Zbójna	łomżyński	podlaskie