Lekki karabin maszynowy

Lekki karabin maszynowy (lkm) – typ karabinu maszynowego o osiągach i masie plasującej go pomiędzy ciężkim a ręcznym karabinem maszynowym. Masa lkm-u w zależności od źródła określana jest w przedziale 9-12 lub 10-14 kg. Broń przystosowana jest do prowadzenia ognia z lekkiej dwunożnej podstawy^[1][2][3].

Nie mylić z: ręczny karabin maszynowy.

Lekki karabin maszynowy Lewis

Uwaga: odróżnianie od siebie lekkich i ręcznych karabinów maszynowych (jako osobnych kategorii karabinu maszynowego) jest specyficzne dla polskiej terminologii wojskowej. W pozostałych państwach są one z reguły traktowane jako ta sama kategoria, a obie nazwy jako synonimy.

Charakterystyka

Niemieccy żołnierze z lekkim (Lewis) i ręcznym (Madsen) karabinem maszynowym w trakcie I wojny światowej

Lekkie karabiny maszynowe zasilane były amunicją karabinową z taśm amunicyjnych lub wymiennych magazynków i przystosowane do prowadzenia ognia z lekkiej podstawy (dwójnogu). Pod względem masy i osiągów, można je określić jako rozwiązanie pośrednie pomiędzy ciężkim a ręcznym karabinem maszynowym. Względem ckm-u charakteryzowały się większą mobilnością, w czym ustępowały jednak lżejszym rkm-om (które przewyższały za to szybkostrzelnością praktyczną). Większość lkm-ów działała na zasadzie krótkiego odrzutu lufy z zamka zamkniętego^[2][3].

Historia

Ciężki karabin maszynowy Maxim MG08 i jego odchudzona wersja: lekki karabin maszynowy MG08/15

Mimo że pierwsze lkm-y powstawały już przed I wojną światową, ich właściwy rozwój przypadł dopiero na początek tego konfliktu. Inicjatorem wprowadzenia lżejszej od ckm-u broni maszynowej, była chęć zwiększenia mobilności tego typu broni^[2][3], aby umożliwić wykorzystywanie jej również w charakterze broni wsparcia pododdziałów nacierającej piechoty.

Część lkm-ów wywodziła się wprost od ckm-ów i były po prostu ich odchudzonymi, nieco lżejszymi wersjami, w niektórych przypadkach odziedziczając po nich również system chłodzenia cieczą (kłopotliwy w przypadku broni mającej cechować się wysoką mobilnością), jak np. MG 08/15. Jednocześnie powstawały również lkm-y tworzone od podstaw jako samodzielne konstrukcje (np. Lewis). Wadą tego typu broni pozostawała jednak nadal stosunkowo duża masa ograniczająca mobilność, dlatego mimo zapewniania lepszych osiągów od rkm-ów, ostatecznie zostały przez nie niemal całkowicie wyparte^[2].

Na małą skalę lkm-y wykorzystywane były jeszcze w czasie II wojny światowej, jednak po tym konflikcie, ten rodzaj karabinu maszynowego ostatecznie zniknął z użycia.

Zobacz też

• uniwersalny karabin maszynowy

Przypisy

1. karabin maszynowy, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-06-30].
2. Mała Encyklopedia Wojskowa Tom 2 ↓, s. 167.
3. Marian Laprus (red.): Leksykon wiedzy wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1979, s. 190. ISBN 83-11-06229-3.

Bibliografia

• Mała Encyklopedia Wojskowa (K-Q). T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.