Loading AI tools
podgatunek ssaka Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lampart hinduski[3] (Panthera pardus fusca) – podgatunek lamparta plamistego, ssaka z rodziny kotowatych (Felidae), występujący na subkontynencie indyjskim.
| Panthera pardus fusca[1] | |||
| (Meyer, 1794) | |||
 Osobnik w Parku Narodowym Tadoba | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | |||
| Podgatunek |
lampart hinduski | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 zasięg występowania lamparta hinduskiego zaznaczono kolorem ciemnozielonym | |||
Felis fusca to nazwa naukowa zaproponowana przez Friedricha Albrechta Antona Meyera w 1794 roku, który opisał melanistycznego osobnika z Bengalu wystawionego w Tower of London[4]. Leopardus perniger zaproponowany przez Briana Houghtona Hodgsona w 1863 roku na podstawie pięciu skór lamparta z Nepalu, z czego trzy były czarne. Jako siedlisko wymienił Sikkim i Nepal[5]. W 1930 roku Reginald Innes Pocock opisał podgatunek jako Panthera pardus millardi w oparciu pojedynczą skórę i czaszkę osobnika z Kaszmiru. Różniła się od typowego P. p. fusca o dłuższej sierści i bardziej szarawym kolorze[6].
Ponieważ populacje lampartów hinduskich w Nepalu, Sikkimie i Kaszmirze nie są geograficznie odizolowane od populacji lampartów na subkontynencie indyjskim, w 1996 roku zaliczono je do P. p. fusca. Rzeka Indus na zachodzie i Himalaje na północy tworzą bariery topograficzne uniemożliwiające rozprzestrzenianie się tego podgatunku[7][8]. Uważa się, że wschód Delty Gangesu i dolny bieg rzeki Brahmaputry tworzą naturalne bariery ograniczające zasięg lamparta indochińskiego[8].
Analiza genetyczna 49 próbek skóry lamparta zebranych w regionach Azad Dżammu i Kaszmir i Galyat w północnym Pakistanie ujawniła haplotypy zarówno lamparta perskiego, jak i hinduskiego, co wskazuje na hybrydyzację obu podgatunków w tym regionie[9].
Lampart indyjski występuje w Indiach, Nepalu, Bhutanie i częściach Pakistanu. W Bangladeszu nie ma zdolnej do życia populacji lampartów, ale sporadycznie można je spotkać w lasach Srihotto, wzgórzach Ćottogram i Koks Badźar[10][11]. Zamieszkuje tropikalne lasy deszczowe, suche lasy liściaste, lasy umiarkowane i północne lasy iglaste, ale nie występuje w lasach namorzynowych Sundarbanów[12]. W południowym Tybecie odnotowano go w Narodowym Rezerwacie Przyrody Qomolangma[13]. W obszarze chronionym Kanczendzonga w Nepalu sfotografowano melanistycznego lamparta na wysokości 4300 metrów przez fotopułapkę w maju 2012 roku[14].
W 2015 roku przeprowadzono pierwsze liczenie lampartów hinduskich na terenie Indii, stosując tę samą metodę liczenia, co w przypadku tygrysów bengalskich. Szacowano, że w tygrysich siedliskach i wokół nich żyło 7910 lampartów. Spekulowano, że w całym kraju żyje około 12–14 tys. osobników. Badania te nie obejmowały Gudźaratu, części Radżastanu oraz wschodnich oraz północno-wschodnich Indii[15]
Według stanu na 2022 rok indyjską populację lampartów hinduskich w siedliskach leśnych i obszarach występowania tygrysów szacuje się na 13,8 tys. płodnych osobników, co oznacza zwiększenie populacji względem 2018 roku o 7,3%. Choć w stanie Uttar Pradesh lokalnie ich liczba wzrosła, z kolei w Uttarakhand nastąpił spadek. Badane tereny obejmowały wzniesienia poniżej 2600 metrów na Siwalik i Niziny Hindustańskiej, w Indiach Środkowych, Ghatach Wschodnich i Zachodnich, a także w dorzeczu Brahmaputry i na wzgórzach w północno-wschodnich Indiach[16].
Polowanie na lamparty indyjskie w celu nielegalnego handlu dziką fauną i florą stanowi największe zagrożenie dla ich przetrwania. Zagrożone są także utratą siedlisk i fragmentacją wcześniej połączonych populacji, a także różnymi poziomami konfliktu między człowiekiem a lampartem w krajobrazach zdominowanych przez człowieka[12].
Wraz z rozwojem obszarów miejskich naturalne siedliska lampartów skurczyły się, w wyniku czego lamparty zapuszczały się na obszary zurbanizowane ze względu na łatwy dostęp do krajowych źródeł pożywienia[17]. W Karnatace jest wiele takich konfliktów[18]. W ostatnich latach w Bengaluru zaobserwowano lamparty, a wydział leśny schwytał sześć lampartów na obrzeżach miasta, a cztery z nich przeniósł w różne inne miejsca[19].
Powiększanie gruntów użytkowanych rolniczo, wkraczanie ludzi i ich zwierząt gospodarskich na obszary chronione to główne czynniki przyczyniające się do utraty siedlisk i zmniejszenia liczby dzikich ofiar. W rezultacie lamparty zbliżają się do osiedli ludzkich, gdzie ich ważnym elementem ich diety są zwierzęta gospodarskie i domowe. W efekcie lamparty są uważane przez mieszkańców wiosek za niepożądanych intruzów i odwecie za ataki są odstrzeliwane, trute bądź więzione w sidłach. Ekolodzy krytykują te działania, twierdząc, że ludzie wkraczają w rodzime siedlisko lamparta[20]. Departament Leśnictwa Indii zezwala zastawiać pułapki tylko w przypadku ataku lamparta na ludzi. Jeśli tylko obecność tłumu ludzi uniemożliwi lampartowi ucieczkę, należy rozproszyć tłum i pozwolić zwierzęciu uciec[21].
Częstotliwość ataków lampartów na ludzi różni się w zależności od regionu geograficznego i okresu historycznego. Historycznie, wraz z szybką urbanizacją na przełomie XIX i XX wieku, ataki lampartów mogły w tamtych czasach osiągnąć szczyt w Indiach[22]. Ponieważ w Indiach i Nepalu żyje większość populacji lampartów hinduskich, w związku z tym regularnie zgłaszane są ataki tylko z tych krajów[23]. Spośród pięciu „wielkich kotów ” lamparty rzadziej stają się ludożercami – jedynie jaguary i irbisy śnieżne rzadziej atakują ludzi[22][24]. Chociaż lamparty na ogół unikają ludzi, tolerują ich bliskość lepiej niż lwy i tygrysy i często wchodzą w konflikt z ludźmi podczas napadania na zwierzęta gospodarskie[25].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
