Remove ads
Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa (KPBC) – biblioteka cyfrowa powstała jako jedna z pierwszych w roku 2004, której zasób współtworzony jest przez instytucje naukowe województwa kujawsko-pomorskiego. Jako pierwsza w Polsce została zrealizowana z Funduszy Strukturalnych UE z programu ZPORR[1].
 Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu – koordynator projektu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Gagarina 13 |
| Data założenia |
2005 |
| Siglum |
KPBC |
| Wielkość zbiorów |
259 033 |
| Rodzaje zbiorów |
cyfrowe |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
 53°01′13″N 18°34′16″E | |
| Strona internetowa | |
Biblioteka Uniwersytecka znajduje się w zachodniej części miasta, w dzielnicy Bielany, przy ul. Gagarina 13.
Projekt KPBC realizowany jest przez Bibliotekę Uniwersytecką w Toruniu i wybrane biblioteki współpracujące w ramach Konsorcjum Bibliotek Naukowych Regionu Kujawsko-Pomorskiego. Projekt realizacyjny opracowała w roku 2003 Bożena Bednarek-Michalska pełnomocniczka rektora odpowiedzialna z ramienia UMK za powstanie biblioteki cyfrowej[2]. W latach 2004–2006 KPBC była finansowana z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, później przez UMK i partnerów. W latach 2007–2008 korzystała z grantu MKiDN dla stworzenia nowej kolekcji Baltica i poszerzania zasobu Pommeranica. Od września 2005 roku. KPBC udostępnia swoje zasoby w internecie, większość w wolnym dostępie na licencjach Creative Commons lub w domenie publicznej. Rocznie dodaje się do zasobu ponad 5000 nowych obiektów realizując granty badawcze, DUN i inne, a także digitalizując obiekty w standardowej procedurze z funduszy poszczególnych partnerów. KPBC zbudowano zgodnie ze światowymi standardami budowania zasobów i digitalizacji[3].
Remove ads
| Inicjatorzy projektu | Partnerzy projektu[4] |
|---|---|
|
|
Celem projektu jest tworzenie regionalnej biblioteki cyfrowej wspierającej rozwój potencjału intelektualnego i innowacyjnego społeczeństwa, wspomaganie nauki przez dostarczanie materiałów do badań oraz kultury umożliwiając szybki dostęp do zasobów wiedzy oraz cennych zabytków piśmiennictwa nie tylko polskiego, celem jest także pokazanie polskiego zasobu w europejskiej bibliotece cyfrowej Europeana oraz w Federacji Polskich Bibliotek Cyfrowych. W Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej udostępniane są cyfrowe wersje książek, czasopism oraz materiałów ikonograficznych, kartograficznych, muzycznych, rękopisów i dokumentów życia społecznego.
Remove ads
Zasób KPBC tworzą głównie czasopisma (82% zasobów) i książki, ponadto znajdują się w niej m.in. zdigitalizowane mapy, fotografie, grafiki, afisze, materiały dźwiękowe[5]. Prawie w 90% są to utwory dla których prawa autorskie majątkowe wygasły (są własnością publiczną)[6]. Pozostałe utwory udostępnione są na licencjach umożliwiających korzystanie z nich na zasadach dozwolonego użytku, jedynie niewielka część jest objęta w całości prawami autorskimi i dostępna lokalnie na terenie UMK.
Zasób KPBC jest podzielony na następujące kolekcje tematyczne[7]:
- regionalia - cyfrowe wersje książek i zbiorów ikonograficznych, kartograficznych, muzycznych oraz dokumentów życia społecznego, dotyczących Kujaw, Pomorza i Ziemi Dobrzyńskiej; częścią tej kolekcji są także Baltica i Lituanica,
- materiały dydaktyczne - cyfrowe kopie wybranych podręczników akademickich, monografii i artykułów naukowych tworzonych w regionie,
- dziedzictwo kulturowe - kopie wybranych najcenniejszych i najczęściej wykorzystywanych pozycji: inkunabułów, starodruków, rękopisów, zbiorów ikonograficznych, kartograficznych oraz emigracyjnych,
- archiwalia - dokumenty archiwalne związane z regionem i historią Polski.
Na regionalia składają się:
- Cuiaviana i Pomeranica - publikacje dotyczące Kujaw, Pomorza i Ziemi Dobrzyńskiej oraz powstałe na terenie województwa kujawsko-pomorskiego: artykuły, monografie i fotografie, dokumenty życia społecznego (m.in. ulotki, reklamówki) oraz kolekcja grafik ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu,
- Vilniana - publikacje dotyczące Wilna i Ziemi Wileńskiej od 1801 roku; w tej kolekcji znaczące miejsce zajmują m.in. fotografie i druki ulotne dokumentujące działalność Uniwersytetu Wileńskiego,
- Baltica - książki i czasopisma związane z kulturą i historią krajów Morza Bałtyckiego.
W KPBC znajduje się także coraz więcej archiwaliów z regionu:
- Archiwum Zawackiej: Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej. Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek w Toruniu[8]
- Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
- Archiwum Wandy i Karola Poznańskich ze zbiorów Muzeum Dyplomacji i Uchodźstwa Polskiego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy[9].
KPBC wykorzystuje oprogramowanie dLibra stworzone przez Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe. Większość dokumentów elektronicznych prezentowana jest w formacie DjVu, coraz więcej w PDF oraz w SWF (ShockWave Flash) i innych formatach charakterystycznych dla typów obiektów, graficznych, video. Od roku 2008 KPBC jest notowana na liście repozytoriów światowych "The Webometrics Ranking of World Universities". Od roku 2019 UMK, wspólnie z Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, realizuje w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa projekt „Ucyfrowienie zasobów akademickich regionu kujawsko-pomorskiego dla potrzeb nauki i dydaktyki całego kraju”[10]. Dzięki niemu nastąpi unowocześnienie i modernizacja oprogramowania i procedur digitalizacyjnych oraz zdigitalizowanych zostanie kolejne 15 tysięcy obiektów.
KPBC jest częścią Federacji Polskich Bibliotek Cyfrowych, sieci kilkunastu bibliotek cyfrowych, w ramach której od roku 2001 udostępniono online miliony obiektów cyfrowych[11]. Zadaniem Federacji jest udostępnienie w jednym miejscu zasobów cyfrowych polskich instytucji kultury oraz przesyłanie danych do Europejskiej Biblioteki Cyfrowej, Europeany.
Remove ads
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads