Księżniczka słoneczna

Księżniczka słoneczna
	Polytelis anthopeplus
	(Lear, 1831)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	papugowe
Rodzina	papugi wschodnie
Podrodzina	papugi wschodnie
Plemię	Psittaculini
Rodzaj	Polytelis
Gatunek	księżniczka słoneczna
Synonimy
	Palæornis anthopeplus Lear, 1831; Polytelis anthopeplus westralis Mathews, 1915;
	Palæornis anthopeplus Lear, 1831; Polytelis anthopeplus westralis Mathews, 1915;
Podgatunki
	P. a. anthopeplus (Lear, 1831); P. a. monarchoides Schodde, 1993;
	P. a. anthopeplus (Lear, 1831); P. a. monarchoides Schodde, 1993;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Księżniczka słoneczna^[5] (Polytelis anthopeplus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papug wschodnich (Psittaculidae) zamieszkujący południowo-zachodnią i południowo-wschodnią Australię. Spotykana jest w niewoli jako ptak ozdobny. Znana jest również jako amanda górska lub papuga górska^[6].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...

Zamknij

Są to zielonkawożółte ptaki z wyraźnym dymorfizmem płciowym. Samce są bardziej żółte, a samice – zielone. Młode osobniki przypominają dorosłą samicę^[7].

Długość ciała: około 40 cm

Masa ciała: 150–206 g^[7] (Handbook of the Birds of the World podaje 114 g^[2])

Zasięg występowania księżniczki słonecznej i jej podgatunki^[2]^[8]:

P. a. anthopeplus – południowo-zachodnia Australia
P. a. monarchoides – południowo-wschodnia Australia (pogranicze Australii Południowej, Nowej Południowej Walii i Wiktorii)

Dawniej podgatunek wschodni błędnie uznawano za nominatywny, zaś podgatunek zachodni nosił nazwę P. a. westralis^[2].

Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego wymienia księżniczkę słoneczną na liście gatunków stwierdzonych w Polsce, lecz nie zaliczonych do awifauny krajowej (kategoria E w klasyfikacji AERC – pojaw nienaturalny)^[9].

Środowisko: Gatunek ten występuje na obszarach sawannowych i jałowych^[6].

W naturze ptaki te żywią się między innymi nasionami traw, ziołami, owocami, pąkami i kwiatami^[7].

Księżniczki słoneczne w naturze żyją w stadach liczących co najmniej 100 osobników^[7]. Są stosunkowo spokojne. Często poszukują pożywienia na ziemi^[10].

Sezon lęgowy trwa od sierpnia do stycznia. Samica znosi od 4 do 6 białych jaj w dziupli i wysiaduje je przez ok. 20 dni^[7]. Podczas inkubacji prawie nie opuszcza gniazda i jest karmiona przez samca. Pisklęta po wykluciu ważą około 7 g i są karmione przez oboje rodziców. Opierzają się, gdy mają 5 tygodni. Ostateczne, dorosłe upierzenie przybierają w wieku 1,5 roku, natomiast są zdolne do rozrodu w wieku 2 lat^[10].

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN księżniczka słoneczna jest klasyfikowana jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). W 2000 roku szacowano liczebność populacji na 21,5 tysiąca osobników; trend liczebności populacji podgatunku nominatywnego oceniono wówczas jako prawdopodobnie stabilny, a podgatunku monarchoides jako prawdopodobnie spadkowy^[4]. Gatunek ten jest ujęty w II załączniku konwencji waszyngtońskiej (CITES)^[11].

ptaki obserwowane w Polsce, lecz nie zaliczone do polskiej awifauny

[1]
Polytelis anthopeplus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
[2]
Collar, N. & Boesman, P.: Regent Parrot (Polytelis anthopeplus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2019. [dostęp 2019-10-07].
[3]
D. Lepage: Regent Parrot Polytelis anthopeplus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-12-07]. (ang.).
[4]
Polytelis anthopeplus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
[5]
Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: PSITTACULINAE Vigors, 1825 - PAPUGI WSCHODNIE (wersja: 2019-03-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-10-07].
[6]
Marcin JanM.J. Gorazdowski Marcin JanM.J., Ptaki ozdobne, 2008, ISBN 978-83-7073-538-8.
[7]
Regent Parrot (Polytelis anthopeplus), [w:] Parrot Encyclopedia [online], World Parrot Trust [dostęp 2019-04-29].
[8]
Frank Gill, David Donsker (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-10-07]. (ang.).
[9]
Aneks: Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce do 31.12.2021, lecz nie zaliczone do awifauny krajowej. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2022-12-07].
[10]
Esther J.J.E.J.J. Verhoef-Verhallen Esther J.J.E.J.J., Encyklopedia europejskich i egzotycznych ptaków ozdobnych, 2006, ISBN 83-11-10474-3.
[11]
Polytelis anthopeplus. [w:] Species+ [on-line]. UNEP-WCMC, CITES Secretariat. [dostęp 2022-12-07]. (ang.).

Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] [1]
Polytelis anthopeplus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[hbwa-2] [2]
Collar, N. & Boesman, P.: Regent Parrot (Polytelis anthopeplus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2019. [dostęp 2019-10-07].

[avibase-3] [3]
D. Lepage: Regent Parrot Polytelis anthopeplus. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-12-07]. (ang.).

[iucn-4] [4]
Polytelis anthopeplus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-5] [5]
Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: PSITTACULINAE Vigors, 1825 - PAPUGI WSCHODNIE (wersja: 2019-03-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-10-07].

[:0-6] [6]
Marcin JanM.J. Gorazdowski Marcin JanM.J., Ptaki ozdobne, 2008, ISBN 978-83-7073-538-8.

[:1-7] [7]
Regent Parrot (Polytelis anthopeplus), [w:] Parrot Encyclopedia [online], World Parrot Trust [dostęp 2019-04-29].

[ioc-8] [8]
Frank Gill, David Donsker (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List: Version 9.2. [dostęp 2019-10-07]. (ang.).

[kfaneks-9] [9]
Aneks: Gatunki ptaków stwierdzone w Polsce do 31.12.2021, lecz nie zaliczone do awifauny krajowej. Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. [dostęp 2022-12-07].

[:2-10] [10]
Esther J.J.E.J.J. Verhoef-Verhallen Esther J.J.E.J.J., Encyklopedia europejskich i egzotycznych ptaków ozdobnych, 2006, ISBN 83-11-10474-3.

[cites-11] [11]
Polytelis anthopeplus. [w:] Species+ [on-line]. UNEP-WCMC, CITES Secretariat. [dostęp 2022-12-07]. (ang.).

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]

[4]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

Wikiwand in your browser!

Księżniczka słoneczna

Wikiwand in your browser!

Morfologia

Występowanie i podgatunki

Pożywienie

Tryb życia

Rozród

Status i ochrona

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne