Krusin (województwo śląskie)

Krusin – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie myszkowskim, w gminie Koziegłowy. Ok. 1,3 km na północny wschód znajdują się źródła rzeki Mała Panew.

Krusin

wieś
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	myszkowski
Gmina	Koziegłowy
Liczba ludności (2022)	205[1]
Strefa numeracyjna	34
Kod pocztowy	42-350[2]
Tablice rejestracyjne	SMY
SIMC	0135869
Położenie na mapie gminy Koziegłowy Krusin
Położenie na mapie Polski Krusin
Położenie na mapie województwa śląskiego Krusin
Położenie na mapie powiatu myszkowskiego Krusin
50°33′15″N 19°08′41″E[3]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Nazwa

Miejscowość ma metrykę średniowieczną i istniała już w XIV wieku. Wymieniona w 1372 Krussyny, 1439 Cruschin, 1440 Crussin, 1443 Crusschin, 1470-80 Krossin, 1479 Crusschyn, 1519 Russin^[4] .

Historia

Miejscowość początkowo była wsią książęcą, a później wsią szlachecką. W 1372 roku książę śląski Konrad II nadał Jaszkowi za wierną służbę wszystkie swoje dobra znajdujące się w Kruszynie leżącej wówczas w dystrykcie bytomskim. W zamian nabywca zobowiązany był do wspomagania księcia podczas wyprawy wojennej stawiając się z kuszą^[4] .

Nazwę wsi w zlatynizowanej formie Krossin wymienia w latach (1470–1480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis^[5]. Z miejscowością wiąże się nazwisko Jana Koziegłowskiego wymienianego przez Długosza jako właściciela miejscowości^[6].

W XV wieku miejscowość była własnością Koziegłowskich herbu Lis. W 1519 Krzczon Koziegłowski, syn Jana seniora, sprzedał za 10 000 florenów swoje dobra: zamek koziegłowski oraz miasto Koziegłowy wraz z okolicznymi wsiami, w tym Kruszyn, biskupowi krakowskiemu Janowi Konarskiemu. Od tego momentu miejscowość stanowi własność biskupstwa krakowskiego leżącą w kluczu siewierskim tzw. księstwie siewierskim znajdującym się w Koronie Królestwa Polskiego, a od unii lubelskiej z 1569 w Rzeczypospolitej Obojga Narodów^[4] [7].

Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze rosyjskim i leżała w Królestwie Polskim. Nie została ujęta w spisach miejscowości na początku XIX wieku. Wieś osadzono na nowo przed 1839^[4] . Miejscowość jako kolonię pod koniec XIX wieku wymienia Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. Liczyła 286 morg powierzchni z czego 170 morg ziemi rolnej. W 1881 roku miała ona 23 domy, w których mieszkało 134 mieszkańców^[6].

We wsi znajdują się cztery ulice: Długa, Rzeczki, Leśna i Łąkowa. Od 1988 r. miejscowość należy do parafii Zesłania Ducha Świętego w Winownie^[8].

Przypisy

1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 632 [zarchiwizowane 2022-10-26].
3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 62677
4. Leszczyńska-Skrętowa 1997 ↓.
5. Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, "Liber Beneficiorum", Aleksander Przezdziecki, Tom II, Kraków 1864, str.191.
6. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. IV, hasło "Krusin". nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1881. s. 733. [dostęp 2018-04-24].
7. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 100.
8. Jubileusz parafii w Winownie, „niedziela.pl” [dostęp 2018-03-04] (pol.).

Bibliografia

• Zofia Leszczyńska-Skrętowa: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, Cz. III, zesz. 2, hasło: „Kruszyn”. Kraków: Secesja, 1997, s. 165.

Linki zewnętrzne

• Krusin jako Kruszyn w Słowniku historyczno-geograficznym województwa krakowskiego w średniowieczu (online)
• Krusin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 733.
• Krusin