Kowalik skalny

Kowalik skalny^[3] (Sitta neumayer) – gatunek małego ptaka z rodziny kowalików (Sittidae). Występuje w południowej i południowo-wschodniej Europie oraz zachodniej Azji. Jest ruchliwy. Żyje na nasłonecznionych zboczach skalnych do kilometra n.p.m.

Kowalik skalny

Sitta neumayer[1]
Michahelles, 1830
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	kowaliki
Rodzaj	Sitta
Gatunek	kowalik skalny
Podgatunki
zobacz opis w tekście
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
najmniejszej troski

Sitta neumayer neumayer

Systematyka

Blisko spokrewniony z kowalikiem dużym (S. tephronota)^[4]. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) uznaje obecnie jedynie trzy podgatunki S. neumayer^[5]:

• S. neumayer neumayer Michahelles, 1830 – kowalik skalny^[3] – południowo-wschodnia Europa i Turcja do Kaukazu, północny Iran, północny Irak, zachodnia Syria i północny Izrael.
• S. neumayer tschitscherini Zarudny, 1904 – kowalik ołowiany^[3] – zachodni Iran.
• S. neumayer plumbea Koelz, 1950 – południowo-środkowy Iran.

Autorzy Handbook of the Birds of the World oprócz wyżej wymienionych wyróżniali jeszcze trzy podgatunki: S. n. syriaca Temminck, 1835, S. n. rupicola Blanford, 1873 oraz S. n. zarudnyi Buturlin, 1907^[6][4], uznane przez IOC za synonimy podgatunku nominatywnego^[5].

Morfologia

Podobny do kowalika zwyczajnego, ale jaśniejszy.

Długość ciała 13–13,5 cm; masa ciała 24–37,6 g^[4].

Status

IUCN uznaje kowalika skalnego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji szacuje się na 2,5–13 milionów dorosłych osobników. Trend liczebności populacji oceniany jest jako stabilny^[2].

Przypisy

1. Sitta neumayer, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
2. BirdLife International, Sitta neumayer, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2015-4 [dostęp 2016-04-03] (ang.).
3. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Sittidae Lesson, 1828 - kowaliki - Nuthatches (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-09].
4. Harrap, S.: Western Rock Nuthatch (Sitta neumayer). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.) (2014). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, 2008. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-14)].
5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings, oxpeckers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-09]. (ang.).
6. Western Rock Nuthatch (Sitta neumayer). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-23)]. (ang.).

Bibliografia

• Paul Sterry, Andrew Cleve, Andy Clements, Peter Goodfellow: Ptaki Europy: przewodnik. Warszawa: Świat Książki, 2007. ISBN 978-83-247-0818-5. Brak numerów stron w książce
• John Gooders: Ptaki Polski i Europy: Wydanie pierwsze. Warszawa: 2003. ISBN 83-89181-51-7. Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

Encyklopedie internetowe (takson):

• SNL: klippespettmeis

Identyfikatory zewnętrzne:

• EUNIS: 1271
• GBIF: 2484890
• identyfikator iNaturalist: 14811
• ITIS: 563027
• NCBI: 589701
• CoL: 4XTSQ