Kosmaczek pomarańczowy, jastrzębiec pomarańczowy[4] (Pilosella aurantiaca (L.) F.W.Schultz & Sch.Bip.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Występuje w Europie, poza tym rozprzestrzeniony na innych kontynentach[3].
Pojedyncza, okrągła, wyrasta na wysokość 20–60 cm. Cała okryta dużymi, ciemnymi, odstającymi włoskami. Oprócz prostych włosków występują jeszcze włoski gwiazdkowate i gruczołki, gęściej u góry. Przy ziemi wyrastają z niej rozłogi, za pomocą których roślina rozmnaża się wegetatywnie.
Większość liści wyrasta tuż przy ziemi (liście odziomkowe), na łodydze wyrasta naprzemianlegle tylko kilka liści coraz mniejszych im bliżej wierzchołka. Wszystkie liście są podłużne, wiotkie i pokryte dużymi, odstającymi włosami.
Zebrane w kwiatostan złożony typu wierzchotka wyrastający ze szczytu łodygi. Jego dolna gałązka jest zwykle odsunięta. Składa się on z kilku-kilkunastu koszyczków zawierających wyłącznie kwiaty języczkowe. Nasada koszyczków okryta jest owłosionymi, zachodzącymi na siebie dachówkowato, maleńkimi listkami. Czasami pod wierzchotką wyrasta jeszcze jeden dodatkowy koszyczek na oddzielnej szypułce. Kwiaty barwy ciemnopomarańczowej do czerwonej.
Niewielkie niełupki posiadające liczne włoski, umożliwiające przenoszenie ich przez wiatr. Wyglądają jak puch.
Rozwój
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od końca czerwca do sierpnia. Nasiona rozsiewane przez wiatr. Koszyczki jastrzębca zamykają się na noc, oraz w czasie deszczu. Przed zimą obumiera pęd – łodyga kwiatowa z liśćmi, ale zimę przetrzymują listki w różyczce liściowej. Są one szczelnie zwinięte i osłonięte zeschłymi liśćmi.
Spotkać go można na górskich łąkach i halach. Roślina górska. W Tatrach rośnie na wysokości od 1000 do 2000 m n.p.m., zarówno na podłożu wapiennym, jak i granitowym.
Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:10.1371/journal.pone.0119248, PMID:25923521, PMCID:PMC4418965 [dostęp 2020-02-20](ang.).
ZbigniewZ.MirekZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 131, ISBN978-83-62975-45-7.
WładysławMatuszkiewicz:Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski.Warszawa:Wyd. Naukowe PWN,2006. ISBN83-01-14439-4. Brak numerów stron w książce
ZofiaRadwańska-Paryska:Rośliny tatrzańskie (Atlasy botaniczne).Irena Zaborowska (ilustr.).Warszawa:WSiP,1988. ISBN83-02-00872-9. Brak numerów stron w książce
LucjanRutkowski:Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej.Warszawa:Wyd. Naukowe PWN,2006. ISBN83-01-14342-8. Brak numerów stron w książce
WładysławSzafer,StanisławKulczyński:Rośliny polskie.Warszawa:PWN,1953. Brak numerów stron w książce