Knieć błotna górska

Knieć błotna górska (Caltha palustris L. subsp. laeta (Schott, Nyman & Kotschy) Hegi) – podgatunek knieci błotnej z rodziny jaskrowatych. Takson różnie ujmowany – opisany także jako odrębny gatunek – knieć górska (Caltha laeta Schott, Nyman & Kotschy), we współczesnych bazach danych taksonomicznych nie jest wyróżniany i rośliny tu zaliczane utożsamiane są z odmianą typową knieci błotnej Caltha palustris var. palustris^[3]. Występuje w górach środkowej Europy. W Polsce występuje we wszystkich pasmach górskich.

Knieć błotna górska

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	jaskropodobne
Rząd	jaskrowce
Rodzina	jaskrowate
Rodzaj	knieć
Gatunek	knieć błotna
Podgatunek	knieć błotna górska
Nazwa systematyczna
Caltha palustris L. subsp. laeta (Schott, Nyman & Kotschy) Hegi
Synonimy
Caltha laeta Schott, Nyman & Kotschy

Morfologia

Łodyga

Łukowato podnosząca się, górą rozgałęziona, naga.

Liście

Duże, okrągławe, nagie, mięsiste, błyszczące, o ostro ząbkowanych brzegach. Dolna część blaszki liściowej jest niekanciasta, zaokrąglona. Liście odziomkowe na długich ogonkach, liście łodygowe na krótszych.

Kwiaty

Duże, intensywnie żółte, wyrastające pojedynczo lub zebrane w podbaldachy. Każdy posiada pięć płatków, niekiedy zabarwionych zielonkawo od spodu. Kwiaty o średnicy do 4 cm z bardzo licznymi pręcikami i 5-15 słupkami. Roślina miododajna, nektar znajduje się u nasady słupków.

Owoce

Mieszki. Są najbardziej charakterystyczną cechą gatunkową odróżniająca knieć błotną górską od pozostałych podgatunków. Dojrzałe, ale jeszcze nie otwarte mieszki są stulone, wyprostowane i równoległe. Ich górny koniec nagle zwęża się w krótki dzióbek.

Biologia i ekologia

Rozwój

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od marca do maja lub czerwca. Wabi owady sokiem, specjalnymi plamami i rysunkami, które mogą być zauważone tylko przez oczy owadów, reagujące na ultrafioletowe światło.

Roślina trująca

W stanie surowym cała roślina jest słabo trująca i nie jest zjadana przez bydło. W sianie traci swoje trujące własności.Liczba chromosomów 2n=16, 24, 32, 56^[4].

Siedlisko

Mokre łąki, młaki, koryta potoków, źródliska, ziołorośla. W Tatrach rośnie aż po piętro alpejskie.

Fitosocjologia

Gatunek charakterystyczny dla Ass. Caltho-Alnetum^[5].

Przypisy

1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).
3. Caltha palustris var. palustris, [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-25].
4. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8. Brak numerów stron w książce
5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4. Brak numerów stron w książce

Bibliografia

• Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd.. ISBN 83-7073-385-9. Brak numerów stron w książce
• Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953. Brak numerów stron w książce

Identyfikatory zewnętrzne (takson):

• BioLib: 38292
• GBIF: 7648027
• Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:3248173-4
• Tela Botanica: 12302
• identyfikator Tropicos: 27100308