Kazimierz Kaczor (aktor)

Kazimierz Julian Kaczor (ur. 9 lutego 1941 w Krakowie) – polski aktor teatralny i filmowy, prezenter telewizyjny, działacz kulturalny i opozycyjny w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. W latach 1996–2002 prezes Związku Artystów Scen Polskich.

Ten artykuł dotyczy aktora. Zobacz też: piłkarza.

Kazimierz Kaczor

Imię i nazwisko	Kazimierz Julian Kaczor
Data i miejsce urodzenia	9 lutego 1941 Kraków
Zawód	aktor teatralny i filmowy, pedagog
Współmałżonek	Bożena Michalska
Lata aktywności	od 1959
Zespół artystyczny
Teatr Powszechny w Warszawie
Odznaczenia

Życiorys

20 grudnia 1959 zadebiutował jako aktor na scenie teatru. Przez półtora roku studiował w Krakowskiej Wyższej Szkole Rolniczej. Pracował jako magazynier i dyspozytor w Krakowskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego, a następnie jako maszynista sceny i aktor w Teatrze Lalki, Maski i Aktora „Groteska” w Krakowie. Jest absolwentem Wydziału Lalkarskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie (1965).

Był aktorem Teatru Starego w Krakowie (1965–1973) oraz teatrów warszawskich: Współczesnego (1973–1974) i Powszechnego (1974-2014), a w 2014 został aktorem Teatru 6. piętro w Warszawie.

W latach 1965–1976 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Sygnatariusz petycji przeciwko represjom organów bezpieczeństwa wobec protestujących w Radomiu i Ursusie w 1976 roku (1977). W latach 1965–1980 członek Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki. W 1966 został członkiem Związku Artystów Scen Polskich. W latach 1974–1979 związany z salonem kultury niezależnej Anny i Tadeusza Walendowskich, współzałożyciel biblioteczki wydawnictw niezależnych w Teatrze Powszechnym w Warszawie.

We wrześniu 1980 został jednym z organizatorów struktury „Solidarności” w Teatrze Powszechnym w Warszawie. W czerwcu i grudniu 1981 był delegatem na I i II Walnym Zebraniu Delegatów Regionu Mazowsze. Na przełomie września i października 1981 delegat na I Krajowym Zjeździe Delegatów „NSZZ Solidarność”. W latach 1981–1987 uczestniczył w bojkocie mediów. W latach 1982–1983 i 1986–1987 był współorganizatorem i nieformalnym przewodniczącym „Solidarności” Artystów Teatralnych i Filmowych. W latach 1982–1983 publikował w pismach podziemnych: „Tygodniku Mazowsze”, „KOS” (Komitet Oporu Społecznego), „Robotnik”. Był również redaktorem oraz organizatorem pracy redakcji i kolportażu „Biuletynu Teatralnego”. W 1983 organizował nagrania dla Radia „Solidarność”. W latach 1984 brał udział w koncertach w Polskim Instytucie Teatralnym w Nowym Jorku, poświęconych pamięci ks. Jerzego Popiełuszki. W latach 1987–1989 działał w Komitecie Kultury Niezależnej, gdzie był odpowiedzialny za teatr. W latach 1989–1992 był przewodniczącym Sekcji Krajowej Kultury i Sztuki „Solidarności”, w grudniu 1989 był delegatem na III WZD Regionu Mazowsze, w kwietniu 1990 jako delegat uczestniczył w II KZD.

W okresie PRL występował w kościołach, brał udział w przedsięwzięciach Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, Tygodniach Kultury Chrześcijańskiej oraz Mszach za Ojczyznę. Był działaczem Duszpasterstwa Środowisk Twórczych i Duszpasterstwa Hutników. Wielokrotnie przesłuchiwany i zastraszany przez Służbę Bezpieczeństwa (w 1982 spalono mu samochód)^[1]. Według zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej inwigilowany w ramach SOR Krakus^[2].

W latach 90. prowadził w Telewizji Polskiej kącik gier strategicznych w programie o grach komputerowych Joystick^[3]. W latach 1996–2003 prowadził teleturniej Va Banque w TVP2.

W latach 1990–1993 był przewodniczącym Sekcji Dramatu Związku Artystów Scen Polskich. W latach 1992–1993 był członkiem Rady Kultury przy Prezydencie RP. W latach 1996–2002 pełnił funkcję prezesa Związku Artystów Scen Polskich. Odszedł w wyniku konfliktu w organizacji.

Jest bohaterem książki pt. „Kazimierz Kaczor. Nie tylko polskie drogi”^[4] (Wydawnictwo SQN, Kraków, 2013), będącej wywiadem-rzeką, jakiego udzielił dziennikarzowi Pawłowi Piotrowiczowi.

Życie prywatne

Jest synem Antoniego i Anieli. Był trzykrotnie żonaty, dwa pierwsze małżeństwa zakończyły się rozwodami^[5]; aktualnie związany jest z reżyserką i producentką filmową Bożeną Michalską. Ma dwie córki, Katarzynę i Agnieszkę oraz wnuka, Huberta^[6]. Z zamiłowania jest żeglarzem z patentem kapitana jachtowego.

W latach 60. uprawiał wioślarstwo w klubie sportowym, a potem przerzucił się na żeglarstwo^[7]. W 1984 odbył wraz z Tonym Halikiem kilkumiesięczną podróż po Karaibach. Posiada uprawnienia operatora dźwigu samojezdnego, które zrobił na potrzeby do nagrań scen serialu Alternatywy 4^[8]

Filmografia (wybór)

• Potop (1974) – oficer księcia Bogusława Radziwiłła
• Co jest w człowieku w środku (1969) – kapral Michalik
• Ziemia obiecana (1974) – Kipman
• Dyrektorzy (1975) – Cegielski
• Człowiek z marmuru (1976) – pułkownik UB
• Polskie drogi (serial telewizyjny) (1976–1977) – kapral Leon Kuraś
• Hallo Szpicbródka, czyli ostatni występ króla kasiarzy (1978) – Mikuś, człowiek Maksa
• Rodzina Leśniewskich (1978) – pilot Idziak
• Justyna (1978) – Karol, mąż Justyny
• Dorota (1978) – Stefan, mąż Doroty
• Urodziny młodego warszawiaka (1980) – Karczewski
• Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (serial telewizyjny) (1981) – Ludwig Franke
• Amnestia (1981) – Morawski, dyrektor „Pafawagu”
• Jan Serce (1981) (serial telewizyjny) – Jan Serce
• Alternatywy 4 (1983) (serial telewizyjny) – dźwigowy Zygmunt Kotek
• Planeta krawiec (1983) – Józef Romanek
• Zmiennicy (1986) (serial telewizyjny) – strażak Zenon Kuśmider
• Łuk Erosa (1987) – doktor Smolarski
• Obywatel Piszczyk (1988) – Zdzisław Pasionka, dyrektor OBOP
• Po upadku. Sceny z życia nomenklatury (1989) – Jan Soloch, sekretarz wojewódzki PZPR
• Panny i Wdowy (1991–1992) – komendant łagru, potem pułkownik SB
• Jest jak jest (1994) – poseł Jan Chmiel
• Awantura o Basię (1995) – doktor Anzelm Budzisz
• Maszyna zmian. Nowe przygody (1996) – piekarz (odc. 5)
• Awantura o Basię (1996) – doktor Anzelm Budzisz
• Złotopolscy (1997–2010) – senator Marek Złotopolski, syn Dionizego i Julii, ojciec Waldka
• Dylematu 5 (2006) – dźwigowy Zygmunt Kotek
• Hela w opałach (2007–2008) – Władek Baran, szef Heli
• Popiełuszko. Wolność jest w nas (2009) – Łaniecki
• Apetyt na życie (2010) – Marek Rylski, ojciec Witolda
• Układ zamknięty (2013) – Mirosław Kamiński, naczelnik Urzędu Skarbowego
• Piąty stadion (2014) – ojciec Bernarda i Radosława
• Chłopski Skarga (2015) – Jakub Bojko
• Druga szansa (2016–2018) – Zygmunt Borecki, ojciec Moniki i Lidki

Polski dubbing

• 1976: Ja, Klaudiusz – niewolnik Klaudiusza
• 1998: Książę i Tchórz – czarodziej Arivald
• 2012: Hobbit: Niezwykła podróż – stary Bilbo Baggins
• 2014: Hobbit: Bitwa Pięciu Armii – stary Bilbo Baggins
• 2018: Wojna Krwi: Wiedźmińskie Opowieści – Brouver Hoog

Odznaczenia i nagrody

• Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (2022, w uznaniu wybitnych osiągnięć w pracy artystycznej i znaczącego wkładu w rozwój polskiej kultury, za działalność na rzecz przemian demokratycznych w Polsce)^[9]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1998, za wybitne zasługi w pracy artystycznej i działalności społecznej na rzecz środowiska aktorskiego)^[10]
• Srebrny Krzyż Zasługi (1979)
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2022)^[11]
• Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2010)^[12]
• Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia za kreację aktorską w serialu Polskie drogi (1978)
• Nagroda na Festiwalu Filmów i Widowisk TV w Olsztynie za rolę Leona Kurasia w serialu telewizyjnym Polskie drogi (1978)
• „Złoty Ekran” – nagroda czasopisma „Ekran” (1978)
• „Złoty Gwóźdź Sezonu” – nagroda czytelników „Kuriera Polskiego” (1978)
• Nagroda Prezydenta m. st. Warszawy (1979)
• Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia (zespołowa) za osiągnięcia aktorskie, a w szczególności za przybliżenie postaci historycznych w serialu Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (1982)
• Nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza – nagroda miesięcznika „Teatr” za rolę Browarnika w spektaklu Audiencja Václava Havla w Teatrze Powszechnym w Warszawie (1990)
• „Feliks Warszawski” w kategorii: najlepsza drugoplanowa rola męska za rolę Pana Mariana w spektaklu Kieszonkowy atlas kobiet w Teatrze Powszechnym w Warszawie (2009)
• Splendor Splendorów (2010)^[13]