Kampania pruska nad Menem

Kampania pruska nad Menem miała miejsce w dniach od 1 lipca do 26 lipca 1866 roku i była ostatnią kampanią toczoną w ramach wojny prusko-austriackiej. Pruska Armia Menu miała za przeciwników VII Korpus bawarski, VIII Korpus wirtembersko-badeńsko-heski oraz dywizję austriacką z Nassau oraz Hesji-Kassel.

Kampania pruska nad Menem

Wojna prusko-austriacka 1866
Kampania pruska nad Menem
Czas	1 lipca - 26 lipca 1866
Miejsce	Hesja, Bawaria
Terytorium	Niemcy
Wynik	zwycięstwo Prus
Strony konfliktu
Królestwo Prus Królestwo Bawarii, Królestwo Wirtembergii, Wielkie Księstwo Badenii, Wielkie Księstwo Hesji, Cesarstwo Austrii, Księstwo Nassau, Elektorat Hesji
Dowódcy
Vogel von Falckenstein, Edwin von Manteuffel książę Karol Bawarski (VII Korpus), książę Aleksander Heski (VIII Korpus)
Siły
3 dywizje: 50 000 ludzi (41 000 piechoty, 4000 kawalerii, 121 dział) VII Korpus (bawarski)- 4 dywizje i rezerwa korpusu: 52 000 ludzi, 144 działa, VIII Korpus- 4 dywizje: 42 000 ludzi, 134 działa
Straty
nieznane nieznane
brak współrzędnych

Tło konfliktu

Od początku konfliktu prusko-austriackiego pozostałe kraje niemieckie nie posiadały wspólnej strategii, a ich działania były nieskoordynowane. Bawarski Korpus VII nie potrafił nawiązać współpracy z Korpusem VIII podzielonym na dwa obozy: wirtemberski i badeński, zainteresowanym wyłącznie obroną granic własnych księstw. Podobne działania stały się udziałem armii heskiej i austriackiej. Główna część armii heskiej zgrupowana była w twierdzy Mainz i nie brała aktywnego udziału w walkach. Te podziały wewnątrz Związku Niemieckiego umożliwiły pruskiej Armii Menu zaatakowanie i pokonanie poszczególnych części armii krajów niemieckich.

Problemem armii państw południowoniemieckich był fakt, że z militarnego punktu widzenia wojna zakończyła się po bitwie pod Sadową (3 lipca 1866 r.), zanim jeszcze doszło do ich walk z armią pruską. Pomimo braku ubytków w armii spowodowanych stratami, siły te nie były już w stanie wpłynąć na wynik wojny. Wojska południowoniemieckie stosowały taktykę uporządkowanego wycofywania się po stoczeniu niewielkich potyczek i unikania większych bitew.

Przebieg kampanii

Po zwycięskich dla Prusaków potyczkach w dniu 10 lipca w dolinie Saale (Bad Kissingen, Garitz, Hammelburg) oraz w dniu 13/14 lipca pod Aschaffenburgiem, ich celem stało się zapobieżenie połączeniu się armii niemieckich pod wodzą księcia Karola Bawarskiego. W tym celu Prusacy skierowali się przez dolinę Tauber, staczając potyczki pod Hundheim (23 lipca) oraz Tauberbischofsheim (24 lipca). Armia bawarska wycofała się wówczas w kierunku Würzburga, zajmując wzniesienia w okolicy Neubrunn, Helmstadt i Mädelhofen. Kolejne walki z nadciągająca armią pruska w dniu 25 lipca zakończyły się także porażkami armii bawarskiej. Późniejszy bawarski król Ludwik III został nawet ranny podczas potyczki na południe od Helmstedt.

Krótko przed godz. 4 rano, 26 lipca armia bawarska stoczyła ostatnią bitwę tej wojny pod Uettingen oraz Rossbrunn. Ostatnia potyczka kawaleryjska rozegrała się około godz. 11 pod Hettstadter Hoefen. Walka przypominała raczej ataki XVII-wiecznej dragonii aniżeli nowoczesne działania kawaleryjskie. Każdy udany atak kawalerii Bawarczycy przyjmowali z ogromną radością.

Bilans walk tego dnia (pod Uettingen) wyniósł: 236 bawarskich i pruskich żołnierzy poległych, około 1700 rannych.

Po krótkim ostrzale twierdzy Marienberg w dniu 26 lipca przez Prusaków, wojna ostatecznie zakończyła się podpisaniem pokoju praskiego.

Chronologia militarna kampanii nad Menem

• 4 lipca 1866 – potyczka pod Dermbach (Neidhardshausen)
• 10 lipca 1866 – potyczka pod Hammelberg
• 10 lipca 1866 – bitwa pod Kissingen
• 10 lipca 1866 – potyczka pod Friedrichshall
• 13 lipca 1866 – potyczka pod Frohnhofen/Laufach
• 14 lipca 1866 – potyczka pod Aschaffenburgiem
• 18 lipca 1866 – potyczka pod Ołomuńcem
• 22 lipca 1866 – potyczka pod Blumenau
• 23 lipca 1866 – potyczka pod Hundheim
• 23 lipca 1866 – potyczka pod Tauberbischofsheim
• 23 lipca 1866 – potyczka pod Werbach
• 25 lipca 1866 – potyczka pod Gerchsheim
• 26 lipca 1866 – potyczka pod Waldbrunn (Uettingen)
• 26 lipca 1866 – potyczka pod Rossbrunn (Helmstedt)

Bibliografia

• Carl Bleibtreu: Schlacht bei Langensalza 1866, Langensalza und de Mainfeldzug 1866, Bad Langensalza 2001. ISBN 3-934748-73-2.
• RyszardR. Dzieszyński RyszardR., Sadowa 1866, Warszawa: Bellona, 2007, ISBN 978-83-11-10811-0, OCLC 189711811. Brak numerów stron w książce
• TheodorT. Fontane TheodorT., Der Deutsche Krieg von 1866, Der Feldzug in West- und Mitteldeutschland- mit dem Mainfeldzug, wyd. 1. Aufl., Bad Langensalza: Rockstuhl, 2003, ISBN 3-936030-66-9, OCLC 76656989. Brak numerów stron w książce
• HeinzH. Helmert HeinzH., Preussischdeutsche Kriege von 1864 bis 1871, HansjürgenH. Usczeck, wyd. 6., überarb. Aufl, Berlin: Militärverl. d. Dt. Demokrat. Republik, 1988, ISBN 3-327-00222-3, OCLC 74974786. Brak numerów stron w książce