Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Kłobuk (nakrycie głowy)
element odzieży Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Kłobuk – nakrycie głowy. W języku staropolskim kłobuk oznaczał kapelusz, obecnie słowo to odnosi się do dwóch różnych nakryć głowy: miękki filcowy kapelusz noszony przez górali oraz nakrycie głowy duchownych prawosławnych i greckokatolickich.
Kłobuk w stroju ludowym
Podsumowanie
Perspektywa
Kłobuk – miękki, pilśniowy kapelusz będący często elementem męskiego stroju ludowego, zwykle mianem tym określa się czarne kapelusze górali białych, górali podhalańskich, ale także nakrycia głowy innych górali karpackich (np. Hucułów i górali żywieckich) oraz mieszkańców innych regionów. Niekiedy także niektóre kobiece nakrycia głowy.
Kapelusze u górali żywieckich nazywano strzechoczami, ze względu na przypominające "strzechę" charakterystyczne podwinięcie ronda[1]. Kapelusze produkowali wiejscy rzemieślnicy, tzw. kłobucznicy.
Kapelusze w stroju góralskim odświętnym żywieckim miały szerokie rondo i niewielką okrągłą główkę otoczoną np. czerwonym sznurkiem, wstążką lub ozdobną taśmą. Pan młody i drużbowie dodatkowo ozdabiali kłobuki mirtem, sztucznymi kwiatkami. W stroju codziennym, pasterze potrafili używać (zaimpregnowanych żywicą, tłuszczem lub smołą) kapeluszy jako naczynia na mleko[2].
W okresie międzywojennym kłobuki (kapelusze podhalańskie) były częścią munduru reprezentacyjnego oddziałów polskiej piechoty górskiej. Obecnie noszą go oddziały reprezentacyjne strzelców podhalańskich.
Kłobuk słowackiego górala
Strzelcy podhalańscy w kapeluszach podhalańskich.
Andrzej Grabowski Popiersie górala Michała Walczaka-Gąsienicy – na obrazie widoczny kłobuk
Remove ads
Kłobuk w chrześcijaństwie wschodnim
Kłobuk – ozdobne, wysokie, cylindryczne nakrycie głowy z welonem, często rozszerzone u góry, noszone przez mnichów prawosławnych i wschodniokatolickich (niezależnie od rodzaju posiadanych przez mnicha święceń kapłańskich, czy też ich braku); przejęte z tureckiego kołpaka. W tradycji słowiańskiej występuje w trzech odmianach, czarny - dla mnicha oraz biskupa, czarny z krzyżykiem - dla arcybiskupa, biały z krzyżykiem - dla metropolity. W symbolice prawosławnej zwane hełmem zbawienia[3] – ma chronić głowę przed złymi myślami.
Judson Procyk (1931–2001), metropolita pitsburski obrządku bizantyjsko-rusińskiego, w białym kłobuku (1.11.1996)
Jonáš Maxim MSU, arcybiskup metropolita preszowski, zwierzchnik Kościoła bizantyjsko-słowackiego, w białym kłobuku (27.01.2024)
Metropolita warszawski i całej Polski Sawa w białym kłobuku, patriarcha moskiewski i całej Rusi Cyryl w białym kukolu oraz marszałek senatu Bogdan Borusewicz (17.08.2012)
Remove ads
Kołpak
Określenie kłobuk odnosiło się także do wysokiego nakrycia głowy nazywanego kołpakiem.
Zobacz też
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads