Loading AI tools
słowacki generał major Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jozef Gabčík (ur. 8 kwietnia 1912 w Poluvsiu[1] – obecnie Rajecké Teplice, zm. 18 czerwca 1942 w Pradze)[2] – słowacki generał major (za życia sierżant – rotmistr), uczestnik operacji Anthropoid, zamachu na Kierownika RSHA i Protektora Czech i Moraw Reinharda Heydricha.
 | |
 sierżant (rotmistr) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa |
 | |
| Odznaczenia | |
      | |
W 1932 rozpoczął służbę wojskową w pułku piechoty Armii Czechosłowackiej w Koszycach. W jej trakcie ukończył szkołę dla podoficerów w Preszowie. Po trzech latach – na własną prośbę – odszedł z czynnej służby, aby podjąć pracę w fabryce zbrojeniowej w Żylinie, w której był zatrudniony do 1 maja 1939. Wówczas to nielegalnie przekroczył granicę polską i w Krakowie przystąpił do czechosłowackiego ugrupowania wojskowego. Tam poznał Jana Kubiša, z którym wyjechał do Francji, gdzie obaj zostali żołnierzami 1. Regimentu Legii Cudzoziemskiej. 26 września 1939 wstąpili w Agde do tworzącej się na uchodźstwie Armii Czechosłowackiej.
Gabčík jako zastępca dowódcy plutonu karabinów maszynowych uczestniczył w kampanii 1940. Po klęsce Francji został przerzucony do Wielkiej Brytanii. Przeszedł tam specjalistyczne szkolenie w zakresie działań dywersyjno-partyzanckich. W nocy z 28 na 29 grudnia 1941 – wraz z innymi członkami grupy Anthropoid – został zrzucony na spadochronie na terytorium Protektoratu Czech i Moraw.
25 kwietnia 1942 żołnierz wziął udział w nieudanej akcji grupy operacyjnej Out Distance, kierowanej przez por. Adolfa Opálkę – naprowadzeniu brytyjskich bombowców na fabrykę Škody w Pilźnie za pomocą sygnałów świetlnych. Mimo wysiłku konspiratorów i załóg samolotów, bomby spadły poza fabryką.
27 maja 1942 wspólnie z Janem Kubišem dokonał w Pradze zamachu na Reinharda Heydricha. Zadaniem Gabčíka było zastrzelenie niemieckiego dygnitarza, jednak wskutek zacięcia się pistoletu maszynowego Sten Mk II, nie udało mu się tego dokonać. Heydrich jednak nie przeżył zamachu, gdyż doznał śmiertelnych ran po wybuchu granatu, rzuconego przez drugiego z atakujących – J.Kubiša.
Po udanej akcji Gabčík zdołał zbiec i przez jakiś czas ukrywał się z 6 innymi spadochroniarzami w krypcie prawosławnej katedry Świętych Cyryla i Metodego. Niemcy jednak wpadli na trop kryjówki za sprawą zdrady Karela Čurdy, który ujawnił nazwiska osób pomagających spadochroniarzom. 18 czerwca 1942 sobór Świętych Cyryla i Metodego został otoczony przez ugrupowanie SS i gestapo. Gabčik, Jaroslav Švarc, Jan Hrubý, Josef Valčík, Adolf Opálka i Josef Bublík popełnili samobójstwo w okrążonym kościele. Kubiš natomiast, który stracił przytomność raniony odłamkami granatu na chórze kościoła, zmarł w sanitarce podczas transportu do szpitala.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.svg){kind=small}
