John Williams (kompozytor)

John Towner Williams (ur. 8 lutego 1932 w Nowym Jorku^[1]) – amerykański kompozytor, głównie muzyki filmowej, dyrygent i pianista. Stworzył muzykę do ponad stu filmów.

John Williams

John Williams (2007)
Prawdziwe imię i nazwisko	John Towner Williams
Data i miejsce urodzenia	8 lutego 1932 Nowy Jork
Zawód	kompozytor, dyrygent
Lata aktywności	od 1952
Odznaczenia

Williams rozdający autografy po koncercie

Nagrywanie podkładu muzycznego do filmu Poszukiwacze zaginionej Arki – dyryguje twórca muzyki, John Williams, w tle kadr z filmu

W początkach swojej działalności tworzył głównie muzykę do filmów telewizyjnych. Później pojawiło się wiele produkcji, do których Williams skomponował muzykę m.in. Szczęki, a następnie Gwiezdne wojny^[2]. Napisał też muzykę do pierwszych dwóch filmów z serii Jurassic Park oraz do trzech pierwszych części ekranizacji książek o Harrym Potterze.

Otrzymał 54 nominacje do Oscara, a laureatem tej nagrody został pięciokrotnie (za muzykę do filmów: Lista Schindlera, Szczęki, E.T., Gwiezdne wojny, część IV: Nowa nadzieja oraz adaptację musicalu Skrzypek na dachu). Otrzymał także wiele innych prestiżowych nagród, m.in. Saturna oraz dwadzieścia cztery statuetki Grammy, cztery Złote Globy czy siedem nagród BAFTA^[3]. W 2009 został odznaczony przez ówczesnego prezydenta Baracka Obamę Narodowym Medalem Sztuki.

Podczas swojej kariery wielokrotnie współpracował z Londyńską Orkiestrą Symfoniczną^[4].

Jego syn Joseph jest wokalistą zespołu rockowego Toto.

Filmografia

1953-1962 General Electric Theater 1957-1962 Tales of Wells Fargo 1957-1960 M Squad 1957-1962 Bachelor Father 1957-1965 Wagon Tarin 1959 Daddy-O 1960 I Passed for White Because They’re Young 1961 Stark Fear Bachelor Flat The Secret Ways 1962 Diamond Head Flashing Spikes 1963 Gidget Goes to Rome 1964 Zabójcy Nightmare in Chicago 1965 John Goldfarb, Please Come Home The Katherine Reed Story Najodważniejsi z wrogów 1966 Niezwyciężony Bill Penelope Nie z moją żoną! The Rare Breed Jak ukraść milion dolarów 1967 Dolina lalek Fitzwilly Przewodnik żonatego mężczyzny 1968 Sierżant Ryker Storia di una donna 1969 Koniokrady Daddy’s Gone a Hunting Do widzenia, panie Chips 1970 Jane Eyre 1971 Kowboje Skrzypek na dachu The Screaming Woman 1972 Pete i Tillie Obrazy Tragedia „Posejdona” 1973 Przygody Tomka Sawyera Papierowe łowy Przepustka dla marynarza Długie pożegnanie Człowiek, który kochał Tańczącą Kotkę 1974 Sugarland Express Conrack Trzęsienie ziemi Płonący wieżowiec 1975 Szczęki Akcja na Eigerze 1976 Bitwa o Midway Intryga rodzinna Przełomy Missouri Czarna niedziela 1977 Bliskie spotkania trzeciego stopnia Gwiezdne wojny: część IV – Nowa nadzieja 1978 Star Wars Holiday Special Szczęki 2 Superman Furia 1979 Dracula 1941 1980 Gwiezdne wojny: część V – Imperium kontratakuje Serce robota Poszukiwacze zaginionej Arki

1982 Tak, Giorgio Monsignor E.T. 1983 Gwiezdne wojny: część VI – Powrót Jedi 1984 Indiana Jones i Świątynia Zagłady Rzeka 1985 Niesamowite historie 1986 Kosmiczny obóz 1987 Imperium słońca Czarownice z Eastwick 1988 Przypadkowy turysta 1989 Indiana Jones i ostatnia krucjata Urodzony 4 lipca Na zawsze 1990 Stanley i Iris Kevin sam w domu 1991 JFK Hook 1992 Za horyzontem Kevin sam w Nowym Jorku 1993 Park Jurajski Lista Schindlera 1995 Sabrina Nixon 1996 Uśpieni 1997 Siedem lat w Tybecie Amistad Rosewood (film) Zaginiony świat: Jurassic Park 1998 Mamuśka Szeregowiec Ryan 1999 Gwiezdne wojny: część I – Mroczne widmo Prochy Angeli Unfinished Journey 2000 Patriota 2001 Harry Potter i Kamień Filozoficzny A.I. Sztuczna inteligencja Park Jurajski III 2002 Gwiezdne wojny: część II – Atak klonów Raport mniejszości Złap mnie, jeśli potrafisz Harry Potter i Komnata Tajemnic 2004 Terminal Harry Potter i więzień Azkabanu 2005 Gwiezdne wojny: część III – Zemsta Sithów Wojna światów Monachium Wyznania gejszy 2008 Indiana Jones i Królestwo Kryształowej Czaszki 2011 Przygody Tintina Czas wojny 2012 Lincoln 2013 Złodziejka książek 2015 Gwiezdne wojny: Przebudzenie Mocy 2016 BFG: Bardzo Fajny Gigant 2017 Droga koszykówko Gwiezdne wojny: Ostatni Jedi Czwarta władza 2018 Han Solo: Gwiezdne wojny – historie (tylko główny motyw)[5] 2019 Gwiezdne wojny: Skywalker. Odrodzenie[6] 2022 Obi-Wan Kenobi (tylko główny motyw)[7] Fabelmanowie 2023 Indiana Jones i artefakt przeznaczenia

Piosenki

1973

• Nice to Be Around z filmu Przepustka dla marynarza, reż. Mark Rydell (muz. i sł. Paul Williams)

1982

• If We Were in Love z filmu Tak, Giorgio, reż. Franklin J. Schaffner (muz. i sł. Alan Bergman oraz Marilyn Bergman)

1990

• Somewhere in My Memory z filmu Kevin sam w domu, reż. Chris Columbus (muz. i sł. Leslie Bricusse)

1991

• When You’re Alone z filmu Hook, reż. Steven Spielberg (muz. i sł. Leslie Bricusse)

1995

• Moonlight z filmu Sabrina, reż. Sydney Pollack (muz. i sł. Alan Bergman oraz Marilyn Bergman)

Wybrane nagrody i nominacje

Do 2023 był nominowany do Oscara 53 razy, zdobywając w sumie 5 statuetek. W tymże roku stał się też najstarszą osobą (90 lat), która kiedykolwiek była nominowana do tej nagrody^[8]. Rok później pobił swój własny rekord, zdobywając 54 nominację^[9].

• Nagroda Akademii Filmowej
  • Najlepsza muzyka: 1976: Szczęki
  • Najlepsza muzyka: 1977: Gwiezdne wojny: część IV – Nowa nadzieja
  • Najlepsza muzyka: 1983: E.T.
  • Najlepsza muzyka: 1994: Lista Schindlera
  • Najlepsza adaptacja muzyki: 1972: Skrzypek na dachu
• Złoty Glob
  • Najlepsza muzyka: 1976: Szczęki
  • Najlepsza muzyka: 1978: Gwiezdne wojny: część IV – Nowa nadzieja
  • Najlepsza muzyka: 1983: E.T.
  • Najlepsza muzyka: 2006: Wyznania gejszy
• Nagroda BAFTA
  • Najlepsza muzyka: 1976: Szczęki, Płonący wieżowiec
  • Najlepsza muzyka: 1979: Gwiezdne wojny: część IV – Nowa nadzieja
  • Najlepsza muzyka: 1981: Gwiezdne wojny: część V – Imperium kontratakuje
  • Najlepsza muzyka: 1983: E.T.
  • Najlepsza muzyka: 1989: Imperium słońca
  • Najlepsza muzyka: 1994: Lista Schindlera
  • Najlepsza muzyka: 2006: Wyznania gejszy
• Nagroda Emmy
  • Najlepsze osiągnięcie w dziedzinie kompozycji muzycznej: 1969: Heidi
  • Najlepsze osiągnięcie w dziedzinie kompozycji muzycznej – program specjalny: 1972: Jane Eyre
  • Najlepsza muzyka do czołówki: 2009: Great Performances
• Nagroda Grammy
  • Najlepszy album z oryginalną muzyką napisaną do filmu lub specjalnego programu TV: 1976: Szczęki
  • Najlepszy album z oryginalną muzyką napisaną do filmu lub specjalnego programu TV: 1978: Gwiezdne wojny: część IV – Nowa nadzieja
  • Najlepszy album z oryginalną muzyką napisaną do filmu lub specjalnego programu TV: 1979: Bliskie spotkania trzeciego stopnia
  • Najlepszy album z oryginalną muzyką napisaną do filmu lub specjalnego programu TV: 1980: Superman
  • Najlepszy album z oryginalną muzyką napisaną do filmu lub specjalnego programu TV: 1981: Gwiezdne wojny: część V – Imperium kontratakuje
  • Najlepszy album z oryginalną muzyką napisaną do filmu lub specjalnego programu TV: 1982: Poszukiwacze zaginionej Arki
  • Najlepszy album z oryginalną muzyką napisaną do filmu lub specjalnego programu TV: 1983: E.T.
  • Najlepsza instrumentalna kompozycja do filmu kinowego lub telewizyjnego: 1995: Lista Schindlera
  • Najlepsza instrumentalna kompozycja do filmu kinowego lub telewizyjnego: 1999: Szeregowiec Ryan
  • Najlepszy album ze ścieżką dźwiękową: 2007: Wyznania gejszy