Jin Huaidi

Jin Huaidi (chiń. upr. 晋怀帝; chiń. trad. 晉懷帝; ur. 284, zm. 313) – cesarz Chin w latach 307–313, trzeci z dynastii Jin.

Jin Huaidi

晋怀帝

Imię chińskie pośmiertne Pismo uproszczone 晋怀帝 Pismo tradycyjne 晉懷帝 Hanyu pinyin Jìn Huáidì Wade-Giles Chin Huai-ti
Nazwisko rodowe chińskie Pismo uproszczone 司马 Pismo tradycyjne 司馬 Hanyu pinyin Sīmǎ
cesarz Chin
Okres	od 307 do 14 marca 313
Era panowania	Yǒngjiā (永嘉)
Poprzednik	Jin Huidi
Następca	Jin Mindi
Dane biograficzne
Dynastia	Jin
Data urodzenia	284
Data i miejsce śmierci	14 marca 313 Pingyang
Ojciec	Sima Yan
Matka	Wang
Żona	Liang

Życiorys

Był jednym z synów założyciela dynastii Jin, Sima Yana, a młodszym bratem swojego poprzednika Jin Huidi. W roku 290, będąc jeszcze dzieckiem, został mianowany księciem komanderii Yuzhang oraz dowódcą kawalerii i wozów (車騎大將軍, chēqí dàjiāngjūn)^[1].

W 304 otrzymał od Jin Huidi tytuł „cesarskiego brata” (huángtàidì), co czyniło go następcą tronu, zaś w 307 został cesarzem. W rządach pomagał mu książę Sima Yue, będący nadzorcą cesarskiego sekretariatu^[1].

Najazdy Xiongnu i Xianbei

Chiny przeżywały w tym czasie kryzys, związany zarówno ze słabością dynastii jak i licznymi najazdami koczowników. Wykorzystując tę sytuację, 13 lipca 311 roku Xiongnu z państwa Han Zhao zdobyli i splądrowali Luoyang, zaś cesarz Jin poddał się i dostał do niewoli^[1]. W wyniku upadku Luoyangu centralny ośrodek władzy cesarskiej praktycznie przestał istnieć – rozpoczął się okres rozbicia, znany jako Szesnaście Królestw^[2].

Zobacz też: Szesnaście Królestw.

Po upadku Luoyangu cesarz trafił do Pingyang (dzisiejsze Linfen), gdzie przez półtora roku przebywał na dworze tamtejszego władcy Liu Conga z tytułem księcia Ping'a, jednakże w 313 został przez niego zabity^[1].

Następcą Huaidi został Sima Ye, Jin Mindi, który w 316 roku podzielił los Huaidi.

Przypisy

1. UlrichU. Theobald UlrichU., Jin Huaidi 晉懷帝 Sima Chi 司馬熾 [online], ChinaKnowledge, 15 czerwca 2018 (ang.).
2. Rafe deR. Crespigny Rafe deR., The Three Kingdoms and Western Jin: a history of China in the third century AD [online], 2003 (ang.).