Jednostka naukowa – instytucja prowadząca w sposób ciągły badania naukowe lub prace rozwojowe.
W rozumieniu uchylonej ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki[1] były to w Polsce:
- podstawowe jednostki organizacyjne uczelni w rozumieniu statutów tych uczelni,
- jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk,
- instytuty badawcze,
- międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych przepisów, działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- Polską Akademię Umiejętności,
- inne jednostki organizacyjne, niewymienione powyżej, a posiadające osobowość prawną i siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym przedsiębiorców posiadających status centrum badawczo-rozwojowego[2], nadawany na podstawie ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej[3][4]
Dzięki temu miano jednostki naukowej mogły zyskać na przykład: stowarzyszenia[5] i fundacje[6][7] – prowadzące badania naukowe lub prace rozwojowe.