Jamy (województwo lubelskie)

Jamy – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie lubartowskim, w gminie Ostrów Lubelski^[4][6]. Leży przy drodze wojewódzkiej nr 813.

Jamy

wieś
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	lubartowski
Gmina	Ostrów Lubelski
Liczba ludności (2021)	282[1][2]
Strefa numeracyjna	81
Kod pocztowy	21-110[3]
Tablice rejestracyjne	LLB
SIMC	0388895[4]
Położenie na mapie gminy Ostrów Lubelski Jamy
Położenie na mapie Polski Jamy
Położenie na mapie województwa lubelskiego Jamy
Położenie na mapie powiatu lubartowskiego Jamy
51°30′30″N 22°49′29″E[5]

Wieś stanowi sołectwo gminy Ostrów Lubelski^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 295 mieszkańców^[8].

Historia

Uchwałą Sejmu Ustawodawczego z 22 lipca 1919 roku, przywracającą prawa miejskie Ostrowowi Lubelskiemu, Jamy wraz z sąsiednimi Bójkami otrzymały status przedmieścia Ostrowa Lubelskiego^[9][10]. 31 grudnia 1961 wyłączone je ponownie z Ostrowa i włączono jako samodzielne wsie do nowo utworzonej gromady Ostrów Lubelski^[11].

W okresie II wojny światowej pobliskie Lasy Parczewskie stanowiły bazę oddziałów partyzanckich AK, BCh, GL/AL oraz radzieckich. 22 kwietnia 1943 w ramach operacji antypartyzanckiej Niemcy otoczyli w pobliżu Jam oddział GL dowodzony przez radzieckiego oficera, byłego jeńca Fiodora Kowalowa ps. „Teodor Albrecht”. Doszło do ciężkich walk z udziałem lotnictwa. Część oddziału wyszła z otoczenia w okolicach wsi, część pozostała w otoczeniu i po zużyciu amunicji popełniła samobójstwo. Poległo łącznie ok. 25 gwardzistów^[12].

W nocy 7/8 marca 1944 partyzanci AL ze zgrupowania dowodzonego przez Mieczysława Moczara zaatakowali oddział turkmeńskich kolaborantów, który zatrzymał się na postój w Jamach. W odwecie niemiecka ekspedycja karna przeprowadziła następnego dnia pacyfikację wsi. Z rąk Niemców i ich kolaborantów zginęły wówczas 152 osoby, w tym wiele kobiet i dzieci. Jamy zostały doszczętnie spalone^[13][14].

Osobny artykuł: Pacyfikacja wsi Jamy.

Po wojnie wieś odbudowano. Ofiary pacyfikacji upamiętnia pomnik wzniesiony w latach 60., a także Kaplica-Mauzoleum (poświęcona 1 lipca 2001 roku) oraz Izba Pamięci Pacyfikacji Wsi Jamy.

Jamy odznaczono Krzyżem Grunwaldu III klasy^[15] za czynny udział mieszkańców w antyhitlerowskim ruchu oporu.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Ostrowie Lubelskim.

Zobacz też

• Jamy