Slang – zespół jednostek językowych (z zasady leksykalnych[1][2]) używanych przez wyodrębnioną grupę ludzi w określonym kontekście komunikatywnym[3], np. wśród ludzi dzielących pewną sferę zainteresowań[4]. Środki w nim zawarte są podporządkowane ekspresywności i stanowią wynik spontanicznej twórczości mownej[5].
Według klasyfikacji Stanisława Grabiasa slang ma charakter jawny, czym odróżnia się od żargonu, eksponującego cechę intencjonalnej tajności[6]. Jako synonim terminu „slang” funkcjonuje również określenie „gwara (środowiskowa)”, przejęte z terminologii dialektologicznej[7]; czasem utożsamia się z nim również pojęcie żargonu[8][4].
Slangi różnicuje się ze względu na środowisko, w którym są używane – można wyróżnić m.in.: slang przestępczy, więzienny, młodzieżowy, internetowy, żeglarski, wspinaczkowy i naukowy[9]. Niekiedy słownictwo slangowe pojawia się doraźnie w języku powszechnym, jednak wtedy przeważnie służy celom humorystycznym, ekspresyjnym i stylizacyjnym. Slang nie jest słownictwem „niepoprawnym”, lecz słownictwem właściwym dla swobodnego stylu operowania językiem[10]. Slang różni się od zwykłej leksyki kolokwialnej tym, że ma ograniczony zasięg społeczny i wykazuje silniejsze zabarwienie emocjonalne (czasem wręcz wulgarne)[11][12].
Historia pojęcia
Termin „slang” pojawił się po raz pierwszy w XVIII wieku na gruncie angielskim, gdzie oznaczał pierwotnie język wulgarny[4][13]. Z czasem terminem tym zaczęto określać inne sposoby posługiwania się językiem. Na przestrzeni historii wyróżniano trzy typy slangu[14]:
- słownictwo właściwe dla środowisk przestępczych/dewiacyjnych (np. złodziei, handlarzy narkotyków[14]) lub mowa wulgarna[15];
- inwentarz leksykalno-frazeologiczny właściwy dla przedstawicieli pewnego zawodu (np. drukarzy, lekarzy, prawników)[14];
- mowa o charakterze krańcowo potocznym i efemerycznym, występująca poza ramy kulturalnego języka ogólnego, wprowadzająca nowe słownictwo lub zmieniająca znaczenie istniejących wyrazów[14]. Nie jest własnością żadnej warstwy społecznej, może pochodzić z rozmaitych środowisk[15][13].
Na gruncie językoznawstwa i literaturoznawstwa nie wypracowano jednolitego rozumienia terminu „slang”. Dokładna definicja tego pojęcia różni się w zależności od przyjętych konwencji terminologicznych[4].
Środki slangu
Środki językowe slangu mogą powstawać w wyniku następujących procesów[4]:
- przypisywanie nowych znaczeń słowom powszechnym;
- deformacja (zwykle skracanie) istniejących słów;
- tworzenie ekspresywnych słów i połączeń wyrazowych lub zapożyczanie ich z języków obcych.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.