Język santali

Język santali, pol. również język santalski^[1] – język plemienia Santalów (ok. 6 mln) we wschodnich i północno-wschodnich Indiach, także w Bangladeszu, Nepalu i Bhutanie, największy reprezentant grupy językowej munda należącej do rodziny austroazjatyckiej.

ᱥᱟᱱᱛᱟᱲᱤ

Obszar	Indie
Liczba mówiących	6 mln
Pismo/alfabet	ol ciki, bengalskie, dewanagari, orija, łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
Języki austroazjatyckie Języki mundajskie Język santali
Status oficjalny
język urzędowy	Indie
UNESCO	2 wrażliwy↗
Ethnologue	4 edukacyjny↗
Kody języka
ISO 639-2	sat
ISO 639-3	sat
IETF	sat
Glottolog	sant1410
Ethnologue	sat
WALS	stl
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język santali został uznany przez konstytucję indyjską jako jeden z 23 urzędowych języków Indii.

Alfabet

Norweski misjonarz Paul Olaf Bodding opisał gramatykę i stworzył słownik tego języka oraz przetłumaczył w 1914 Biblię na język santali, wykorzystując zmodyfikowany alfabet łaciński, często używany jeszcze dziś. Poza tym do zapisu santali służą także lokalne alfabety: bengalski, orija i dewanagari.

Ponieważ wielość systemów pisma nie sprzyjała rozwojowi i standaryzacji języka, nauczyciel Pandit Raghunath Murmu stworzył w 1925 odrębny alfabet, przystosowany do oddania fonetycznych właściwości języka santali, znany jako ol ciki lub ol cemet. W przeciwieństwie do indyjskich alfabetów sylabicznych, ten system pisma jest czystym alfabetem, podobnie jak alfabet łaciński. Szersze wykorzystanie tego pisma jest jednak ograniczone niskim poziomem alfabetyzacji wśród Santalów (poniżej 30%).

Przypisy

1. mundajskie języki, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-09-16] [zarchiwizowane z adresu 2022-09-16].

Bibliografia

• Alfred F.A.F. Majewicz Alfred F.A.F., Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).
• Hembram, P. C. (2002). Santhali, a natural language. New Delhi: U. Hembram.
• MakotoM. Minegishi MakotoM., Santali basic lexicon with grammatical notes, GaneshiG. Murmu, Tōkyō: Institute for the Languages and Cultures of Asia and Afurica, Tokyo University of Foreign Studies, 2001, ISBN 4-87297-791-2, OCLC 49821559. Brak numerów stron w książce
• Newberry, J. (2000). North Munda dialects: Mundari, Santali, Bhumia. Victoria, B.C.: J. Newberry. ISBN 0-921599-68-4
• GurucharanG. Murmu GurucharanG., Bibliography, Santali literature, Amal KumarA.K. Das, Calcutta: Biswajnan, 1998, ISBN 81-7525-080-1, OCLC 39290802. Brak numerów stron w książce
• ArunA. Ghosh ArunA., Santali: a look into Santal morphology, New Delhi: Gyan Pub. House, 1994, ISBN 81-212-0451-8, OCLC 30030626. Brak numerów stron w książce
• ByomkesB. Chakrabarti ByomkesB., A comparative study of Santali and Bengali, Calcutta: K.P. Bagchi & Co, 1992, ISBN 81-7074-128-9, OCLC 30513250. Brak numerów stron w książce
• Mitra, P. C. (1988). Santhali, the base of world languages. Calcutta: Firma KLM.
• Bodding, P. O. (1929). A Santal dictionary. Oslo: J. Dybwad.

Linki zewnętrzne

• Wydział języków urzędowych Indii – oficjalna strona na temat języków urzędowych Indii i odnoszącego się do nich prawodawstwa

Kontrola autorytatywna (język naturalny):

• GND: 4417345-3
• NDL: 00570193
• NKC: ph521471
• J9U: 987007555959505171

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/Santali-language
• БРЭ: 3533791
• NE.se: santali
• SNL: santali
• DSDE: santali