Józef Hukiewicz

Józef Hukiewicz^[a], także w j. rus. Осип Гукевич^[b] – Osyp Hukewycz oraz w j. ukr. Йосиф Hukewycz^[1][2] – Josyf Hukewycz (ur. 7 stycznia 1892 w Górzance, zm. 21 stycznia 1939 we Lwowie) – nauczyciel związany z Sanokiem.

Nagrobek Józefa Hukiewicza

Józef Hukiewicz

prof. Józef Hukiewicz (1930)
Data i miejsce urodzenia	7 stycznia 1892 Górzanka
Data i miejsce śmierci	21 stycznia 1939 Lwów
Miejsce spoczynku	Cmentarz Centralny w Sanoku
Zawód, zajęcie	nauczyciel
Tytuł naukowy	doktor

Życiorys

Urodził się 7 stycznia 1892 w Górzance^[3][4]. Z pochodzenia był Rusinem^[5]. Był wyznania greckokatolickiego^[4], synem księdza w tym obrządku, Włodzimierza Hukiewicza (w latach 1892-1896 administrator cerkwi w Górzance^{[potrzebny przypis]}, potem proboszcz w Polańczyku)^[3]. Miał brata Jana Aleksandra (ur. 1896)^[6][7].

W 1910 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Bronisław Prugar-Ketling, Władysław Kubala, Stefan Mozołowski, Antoni Nahurski)^[8][9][10]. Ukończył studia wyższe uzyskując tytuł naukowy doktora filozofii^[4]. Zdał egzamin na nauczyciela języka niemieckiego i polskiego dla szkół średnich^[4]. Od 1915 do 1917 był nauczycielem w Gimnazjum w Brzesku^[11][12]. W 1926 był nauczycielem języka niemieckiego, propedeutyki filozofii w państwowym gimnazjum z ruskim językiem wykładowym w Tarnopolu oraz równolegle j. niemieckiego w tamtejszym prywatnym gimnazjum żeńskim z ruskim językiem nauczania^[4]. Stamtąd, będąc przydzielonym do macierzystej szkoły od 13 sierpnia 1926^[13][14], Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku, w 1927 został przeniesiony na stałe do tej placówki^[15]. W szkole uczył języka niemieckiego, psychologii, matematyki, propedeutyki filozofii oraz nadzorował hufiec szkolny, był pomocnikiem dyrektora w czynnościach kancelaryjnych oraz był opiekunem kółka spółdzielczego^[16][17]. Rozporządzeniem Kuratorium Okręgu Szkolnego Lwowskiego z 9 stycznia 1934 został zaszeregowany do grup VII w zawodzie^[18]. Ponadto uczył j. niemieckiego w Miejskim Prywatnym Seminarium Nauczycielskim Żeńskim w Sanoku^[19][20][17]. Sprawował dwukrotnie stanowisko dyrektora Prywatnego Gimnazjum Żeńskiego im. Emilii Plater w Sanoku: do 30 listopada 1930 oraz od 1 września 1929 do 31 sierpnia 1931^[21][22]. W szkole uczył języka niemieckiego^[23].

W okresie II Rzeczypospolitej w Sanoku był przewodniczącym Spółdzielczego Towarzystwa Kredytu i Handlu „Beskid” z siedzibą w kamienicy przy ul. Tadeusza Kościuszki, skupiającego zwolenników ideologii staroruskiej o orientacji prorosyjskiej^[24] (do 1939 pod nazwą Towarzystwo Wzajemnego Kredytu i Handlu sp. z o.o.^[25][26]). W październiku 1928 został wybrany do Rady Powiatowej Kasy Chorych w Sanoku^[27].

Był sekretarzem komitetu organizacyjnego I Zjazdu Absolwentów z okazji 50-lecia sanockiego gimnazjum w 1938^[28]. Ponadto opracował rozdział pt. Zarys historii Państwowego Gimnazjum w Sanoku w wydanej wówczas publikacji pt. Sprawozdanie jubileuszowe z działalności Państwowego Gimnazjum w Sanoku w latach 1888 – 1938 wydane z okazji Wielkiego Zjazdu Wychowawców i Wychowanków Zakładu w 50 rocznicę pierwszego egzaminu dojrzałości^[29].

Zmarł 21 stycznia 1939 w szpitalu we Lwowie^[30][c]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku^[30].

Po latach z uznaniem o prof. Hukiewiczu jako pedagogu wypowiedział się ks. Zdzisław Peszkowski w swoich wspomnieniach^[31].

Uwagi

1. Zapis „Józef Hukiewicz” w języku polskim był oficjalnie podawany w ewidencji szkolnej II Rzeczypospolitej oraz zapisany w księdze cmentarnej.
2. Zapis „Осип Гукевич” został uwieczniony w treści inskrypcji nagrobnej. Zob. też. Осип Гукевич. (ukr.)
3. Data śmierci w 1939 została także wskazana w inskrypcji nagrobnej. Według relacji ucznia sanockiego gimnazjum Tadeusza Baruckiego, podanej w 2017 roku, profesor Hukiewicz zmarł w 1938, zob. Małgorzata Sienkiewicz-Woskowicz. Z dziejów Gimnazjum im. Królowej Zofii. Dzisiaj chyba jestem sam… – rozmowa z Tadeuszem Baruckim. „Tygodnik Sanocki”. Nr 29 (1332), s. 8, 21 lipca 2017.