Interesariusz

Interesariusze (ang. stakeholders) – podmioty (osoby, społeczności, instytucje, organizacje, urzędy), które mogą wpływać na przedsiębiorstwo lub pozostają pod wpływem jego działalności. Pojęcie zostało użyte po raz pierwszy w 1963 roku przez Stanford Research Institute.

Interesariusze:

• w zarządzaniu strategicznym to osoby lub instytucje, których aktywność może mieć wpływ na powodzenie firm, organizacji, przedsięwzięć. Należą do nich właściciele firmy, pracownicy, klienci, dostawcy, społeczności lokalne i in. Zatem podejmowanie decyzji wymaga analizy interesów, w tym na przykład sporządzenia mapy interesów lub scenariuszy ich zachowań.
• w zarządzaniu projektami to osoby, które nie są bezpośrednio zaangażowane w projekt, lecz jego wyniki mają na nie wpływ, dlatego są zainteresowane w pomyślnym lub niepomyślnym przebiegu projektu. Z tego powodu interesy i opinie interesariuszy powinny być brane pod uwagę zarówno przez kierownika projektu jak i jego sponsora. Inna – szersza – definicja obejmuje wszystkie osoby, jednostki bądź instytucje, które są zainteresowane powodzeniem lub niepowodzeniem projektu.

Analizę interesariuszy wykonuje się na etapie przygotowania strategii czy definiowania projektu, w celu zrozumienia ich systemów wartości, interesów i potrzeb oraz określenia wpływu, jaki wywierają lub mogą wywierać na nich realizowane decyzje publiczne^[1]. Analiza ta daje obraz układu sił w ramach projektu i stanowi podstawę do decyzji o planowaniu lub wdrażaniu, zaniechaniu bądź zmianie przedmiotu czy zakresu projektu. Kolejnym krokiem już przy wdrażaniu przedsięwzięcia lub bieżącej działalności biznesowej jest komunikacja i bieżące konsultacje z interesariuszami. Metoda konsultacji z interesariuszami wykorzystywana jest np. w badaniach ewaluacyjnych^[2].

Koncepcja stakeholders redefiniuje cele przedsiębiorstwa. W klasycznym modelu cele te związane są głównie z maksymalizacją zysku, czy też maksymalizacją wartości, czyli głównie z celami właścicieli. W teorii przedsiębiorstw koncepcja stakeholders pozostaje w opozycji do koncepcji shareholders, a więc pomiędzy celami wszystkich interesariuszy a celami właścicieli przedsiębiorstwa.

Pojęcie przeniesione na grunt polski w połowie lat 90. XX wieku.

Klasyfikacja

Interesariuszy można dzielić na

• pozytywnych (np. zleceniodawcę projektu czy instytucje finansujące dany projekt) i negatywnych (np. kierowników innych projektów rywalizujących o zasoby w ramach organizacji, konkurencję rynkową czy chociażby stowarzyszenia ekologiczne blokujące projekty budowlane),
• pierwszo- i drugoplanowych oraz pozostałych.

Przykłady interesariuszy

• klienci
• dostawcy
• konkurenci
• pracownicy^[3]
• akcjonariusze^[3]
• wierzyciele^[3]
• miejscowa społeczność^[3]
• organizacje pozarządowe
• rząd^[3]

Przypisy

1. R. Brugha, Z. Varvasovsky, Stakeholder analysis: a review, „Health Policy and Planning” 2000, nr 15(3), s. 240.
2. M. Stachowiak-Kudła, Wartościowanie decyzji publicznych metodą konsultacji z interesariuszami, [w:] Prawo administracyjne w ujęciu interdyscyplinarnym, pod red. B. Opalińskiego, Oficyna Wydawnicza Uczelni Łazarskiego, Warszawa 2014, s. 51-68.
3. Matthew Bishop: Essential economics: an A−Z guide. New York: Bloomberg Press, 2009, s. 300. ISBN 978-1-57660-351-2.

Bibliografia

• R. Edward Freeman, Alexander Moutchnik (2013): Stakeholder management and CSR: questions and answers. In: UmweltWirtschaftsForum, Springer Verlag, Vol. 21, Nr. 1. http://link.springer.com/article/10.1007/s00550-013-0266-3
• Biznes tom I, Zarządzanie firmą, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Dwojacki Piotr, Sikorski Czesław, Nogalski Bogdan: Zarządzanie w nowych czasach. „Przegląd Organizacji”, 9/ 1999. Brak numerów stron w książce

Kontrola autorytatywna (agent):

• GND: 4300861-6
• BnF: 150002352
• BNCF: 59845
• NKC: ph395725

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/stakeholder
• Treccani: stakeholder
• SNL: interessent