Imperium Marathów

Imperium Marathów – państwo indyjskie istniejące od 1674 do 1818 roku. W szczytowym momencie obejmowało 1 mln kilometrów kwadratowych.

Imperium Marathów

मराठा साम्राज्य
Maratha Samradżia

1674-1820
Flaga
Ustrój polityczny	Monarchia
Stolica	Pune
Data powstania	6 czerwca 1674
Data likwidacji	21 września 1820
Powierzchnia	2 800 000 km²
Populacja  • liczba ludności	150 000 000
• gęstość	53,5 os./km²
Język urzędowy	marathi
Religia dominująca	Hinduizm
brak współrzędnych

żołnierz Marathów na obrazie François Balthazara Solvynsa z XVIII w.

Po latach walki przeciw Wielkiemu Mogołowi Aurangzebowi Śiwadźi założył w roku 1674 odrębne Imperium Marathów z ziem Sułtanatu Bidźapuru, ze stolicą w Pune. Śiwadźi zmarł w 1680 roku, pozostawiając potężne, lecz narażone na ataki z zewnątrz państwo. Wielcy Mogołowie zaatakowali w 1682 i próbowali bez powodzenia podbić Marathów w wojnie, która trwała aż do 1707.

Szahu, wnuk Śiwadźiego, został uznany za prawowitego króla przez następcę Aurangzeba Bahadura w 1708 roku^[1]. Szahu rządził jako cesarz do 1749. Podczas swojego panowania ustanowił urząd „Peśwa” (premiera) jako szefa rządu. Peśwowie zostali faktycznymi władcami państwa, podczas gdy następcy Śiwadźiego rządzili nominalnie ze swej siedziby w Satarze.

Imperium Marathów przeżywało swój rozkwit i szczytowy zasięg terytorialny w XVIII wieku pod władcami: Szahu i Peśwą Badzirao. Przegrana z Afganami w bitwie pod Panipatem w 1761 zahamowała ekspansję. Imperium przekształciło się w konfederację pięciu państw dynastycznych. Rządzili nimi: Peśwowie w Pune; ród Sindhia (w Malwie i Gwalijarze); Holkarowie w Indorze; ród Bhonsle w Nagpurze; ród Gaekwa w Baroda. Rywalizacja między rodami Sindhia i Holkar dominowała w polityce Imperium do wczesnego XIX wieku, kiedy zbliżyło się brytyjskie zagrożenie. Wielka Brytania stopniowo podporządkowywała państwa Marathów w kilku wojnach (1775-1782, 1803-1805, 1817-1819). Większość państwa została wcielona do Indii Brytyjskich, a resztki w 1947 roku do Indii, które uzyskały niepodległość.

Władcy Imperium Marathów

• Śiwadźi (1674–1680)
• Sambhadzii (1680–1689)
• Radżaram I (1689–1700)
• królowa Tarabai (1700–1707)
• Szahu (1707–1749)
• Ramaradża (1749–1777)

Peśwa - ministrowie Imperium Marathów

• Baladżi Wiszwanath (od 1713 do 2 kwietnia 1720, żył w latach 1660-1720)
• Badzirao (od 17 kwietnia 1720 do 28 kwietnia 1740, 1700-1740)

Od roku 1749, po śmierci władcy Szahu, Peśwa został faktycznym szefem państwa.

• Baladżi Badzirao (4 lipca 1740 do 23 czerwca 1761, ur. 8 grudnia 1721, zm. 23 czerwca 1761)
• Madhavrao II Ballal (od 1761 do 18 listopada 1772, ur. 16 lutego 1745, zm. 18 listopada 1772)

Po upadku ich władzy pozostał im tytuł mistrzów Chatrapati.

• Narajanrao Badżira (od 13 grudnia 1772 do 30 sierpnia 1773, ur. 1755, zm. 1773)
• Raghunathrao (1773-1774, ur. 1734, zm. 1783)
• Sawai Madhawa Rao Narajan (od 1774 do 27 października 1795, ur. 1774, zm. 1795)
• Badzirao II (1796-1818, zm. 28 stycznia 1851)
• Nana Sahib (od 1 lipca 1857 do 1858, ur. 1825, zm. 1859)