Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ignacy Mosiński (ur. 28 stycznia 1812 w Ostrzeszowie, zm. 5 marca 1864 w Piotrkowie Trybunalskim[1]) – polski działacz narodowościowy, naczelnik okręgowy powstania styczniowego[2]; w latach 1838–1863 proboszcz parafii św. Szymona i św. Judy Tadeusza w Dmeninie[3].
| Kanonik | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
28 stycznia 1812 |
| Data i miejsce śmierci |
5 marca 1864 |
| Miejsce pochówku |
Nowy Cmentarz Rzymskokatolicki w Piotrkowie Trybunalskim |
| Wikariusz | |
| Okres sprawowania |
1836–1 września 1838 |
| Proboszcz | |
| Okres sprawowania |
6 września 1838–20 września 1863 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
17 stycznia 1836 |
 | |
| Odznaczenia | |
 | |
_ID_613968.jpg)
Ignacy Mosiński urodził się 28 stycznia 1812 roku w Ostrzeszowie. Był synem rolników Józefa Mosińskiego i Katarzyny z Gruszczyńskich.[1] Ukończył seminarium duchowne we Włocławku. W latach 1836–1838 pełnił funkcję wikariusza w parafii św. Anny w Kobielach Wielkich.[1] 6 września 1838 mianowano go proboszczem parafii św. Szymona i św. Judy Tadeusza w Dmeninie[1][3].
W czasie zarządzania parafią, za zgodą biskupa, poszerzył jej obszar o kilka wsi. Wtedy też, kościół w Dmeninie został wyremontowany i rozbudowany, co uchroniło dach budynku przed zawaleniem. Na prośbę Ignacego Mosińskiego zakupiono i podarowano parafii nowe organy i obrazy[3].
Według kroniki parafialnej, ksiądz Mosiński cieszył się szacunkiem wśród miejscowej ludności[3]. Kolator dmenińskiego kościoła i beneficjum ofiarował mu tzw. Prezenty Kościoła Parafialnego w Dmeninie[1].
Praca duszpasterska księdza Mosińskiego przypadła na czas zaborów[4]. Wyjaśniał swoim parafianom, jakie plany ma wobec Polaków zaborca i kim dla nich jest szlachta oraz duchowieństwo[3]. We wrześniu 1863 roku, Ignacy Mosiński podczas kazania w dmenińskim kościele wygłosił mowę o patriotycznych obowiązkach Polaków. Według relacji słuchaczy, ksiądz zagrzewał naród do czynnego poparcia upadającego powstania styczniowego, mówiąc o miłości do ojczyzny, potrzebie ofiarności oraz konieczności zwycięstwa nad zaborcą, który starał się wykorzenić polskość[3].
Kolejnej nocy po wygłoszonym kazaniu, do Dmenina przybył oddział 40 Kozaków[5], który otoczył plebanię. Zrobili rewizję w kościele, na plebanii i u brata księdza[5]. Pojmali proboszcza i rozpoczęli procedurę śledczą. Ściągnięto świadków, bito i katowano ich oraz księdza. Celem śledztwa było ustalenie treści kazania, kto był na nim obecny i czy wcześniej ksiądz namawiał ludzi do poparcia powstania[3].
Pobity i związany, trafił najpierw do więzienia w Radomsku, a potem do cytadeli w Piotrkowie Trybunalskim. Po kilkumiesięcznym śledztwie, wydano na niego wyrok śmierci przez powieszenie. W czasie wykonywania wyroku, Ignacy Mosiński prawdopodobnie miał na sobie ordery[4]. Aż do śmierci zachował ducha patriotyzmu i cieszył się, że mógł przyczynić się dobru ojczyzny[3]. Ostatnimi słowami Mosińskiego były[4]:
Raduje się dusza moja, że schodzę z tego świata dla dobra Ojczyzny!
Ignacy Mosiński został stracony 5 marca 1864 roku w Piotrkowie Trybunalskim wraz z innym powstańcem, Ignacym Antonim Błeszyńskim[4] i Pantelejem Suchoją, szeregowcem armii carskiej, walczącym po stronie powstańców styczniowych[6].
Uroczystość wmurowania tablicy pamiątkowej w Dmeninie odbyła się dnia 21 maja 1925 roku z udziałem przedstawicieli władz[4]. Odsłonięcia dokonał weteran powstańczy Walenty Koleczko[7].
Miejscem ostatniego spoczynku Ignacego Mosińskiego jest pomnik na Nowym Cmentarzu w Piotrkowie Trybunalskim, stanowiący zbiorową mogiłę powstańców, którzy zostali rozstrzelani lub powieszeni na polach obok cmentarza żydowskiego, a następnie w 1905 roku ekshumowani i uroczyście pochowani[8].
Pomnik mieści się przy wschodniej części muru okalającego nekropolię, jest wykonany z trzech ułożonych na sobie głazów granitowych, na ceglano-betonowej podmurówce, zwieńczony metalowym krzyżem i wyrytym napisem Powstańcom 1863. Zastąpił ustawiony wcześniej w tym samym miejscu drewniany krzyż[8].
Jak głosi inskrypcja wyryta na płycie u podnóża monumentu, miejsce ostatniego spoczynku znaleźli tam straceni w Piotrkowie: ks. Kanonik Ignacy Mosiński, proboszcz z Dmenina, dowódca oddziału Błeszczyński-Malczewski, oficerowie: Władysław Rudowski, Gromejko i Józef Grekowicz, chorążowie: Antoni Udymowski, Fracewicz, Rząśniak i Rakowski, uczeń Edward Stawecki, włościanin Franciszek Bartłomiejczyk[8].
W „Gazecie Radomszczańskiej” pojawił się artykuł autorstwa Tomasza Andrzeja Nowaka opisujący okoliczności aresztowania i śmierci Księdza Ignacego Mosińskiego[9].
W 2023 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[10].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
