Barcragujn chumb

Barcragujn chumb (orm. Բարձրագույն խումբ) – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Armenii, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1992 roku i od samego początku zarządzana przez Ormiański Związek Piłki Nożnej (FFA). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 9 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Armenii, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do Araczin chumb (II ligi ormiańskiej).

Barcragujn chumb

Premier League

2023/24
Państwo	Armenia
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator rozgrywek	Ormiański Związek Piłki Nożnej
Data założenia	1992
Założyciel	Ormiański Związek Piłki Nożnej
Poprzednia nazwa	Wyższa liga (1992–1998)
Rozgrywki
Liczba drużyn	10
Zwycięzca	Mistrz Armenii
Niższy poziom ligowy	Araczin chumb
Puchary	Puchar Armenii Superpuchar Armenii
Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca	Szirak Giumri Homenetmen Erywań (1992)
Obecny zwycięzca	Piunik Erywań (2023/24)
Najwięcej zwycięstw	Pjunik Erywań (13)
Strona internetowa

Historia

Mistrzostwa Armenii w piłce nożnej rozgrywane są od 1992 roku, po rozpadzie ZSRR. Wcześniej od 1924 rozgrywane mistrzostwa Armieńskiej SRR, a najlepsze kluby kraju uczestniczyły w mistrzostwach ZSRR. Niejednokrotnie zmieniał się format rozgrywek. Przez pierwsze trzy lata rozgrywana była tylko runda wiosenna, lecz w sezonach 1995/96 i 1996/97 rozgrywana była runda jesienna i wiosenna, a od 1997 ponownie systemem wiosna - jesień. W 1999 Wyższa liga została przemianowana na Premier liga', rozgrywki której wystartowały po raz pierwszy w sezonie 1999^[1]. Od sezonu 2013/2014 przywrócono format rozgrywek jesień - wiosna. W każdym sezonie bierze udział 8 klubów (w sezonie 2014/2015 wyjątkowo 7 zespołów^[2]). W sezonie 2016/17 do rozgrywek przystąpiło jedynie 6 zespołów.

System rozgrywek

Obecny format ligi zakładający podział rozgrywek na 4 koła obowiązuje od sezonu 2006.

Rozgrywki składają się z 32 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą cztery mecze – dwa w roli gospodarza, dwa jako goście. Od sezonu 2018/19 w lidze występuje 9 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 6 do 24. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1994 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.

Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Armenii w piłce nożnej. Mistrz Armenii kwalifikuje się do eliminacji Ligi Mistrzów UEFA. Druga oraz trzecia drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Również zwycięzca Pucharu Armenii startuje w eliminacjach do Ligi Europy lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie pierwsze miejsce w lidze – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Europy otrzymuje również czwarta drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie ostatniego miejsca wiąże się ze spadkiem drużyny do Araczin chumb.

W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest na podstawie wyniku dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności, w przypadku remisu – na podstawie różnicy bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie na podstawie ogólnego bilansu bramkowego osiągniętego w sezonie, większej liczby bramek zdobytych oraz w ostateczności za pomocą losowania.

Skład ligi w sezonie 2022/23

Uczestnicy poprzedniej edycji
PIU	Piunik Erywań	Erywań	1
ARM	Ararat-Armenia	Erywań	2
ALA	Alaszkert	Erywań	3
ARA	Ararat Erywań	Erywań	4
URA	Urartu Erywań	Erywań	5
NOA	Noah Erywań	Erywań	6
WAN	Wan Czarencawan	Czarencawan	8
po barażach
BKM	BKMA Erywań	Erywań	9
Spadek z Barcragujn chumb 2021/22
NOR	Norawank	Wajk	7 (brak licencji)
SEW	Sewan FA	Sewan	10
Awans z Araczin chumb 2021/22
LER	Lernajin Arcach Stepanakert	Stepanakert	1
SZI	Szirak Giumri	Giumri	2
Oznaczenia: kolumna pierwsza – skróty nazw drużyn, kolumna trzecia – siedziba klubu, kolumna czwarta – miejsce zajęte w poprzednim sezonie.

Lista sezonów

Osobny artykuł: Mistrzostwa Armenii w piłce nożnej mężczyzn.

Statystyka

Tabela medalowa

Mistrzostwo Armenii zostało do tej pory zdobyte przez 10 różnych drużyn.

Stan po sezonie 2023/24.

Szirak Giumri

Kilikia Erywań, Spartak Erywań, Alaszkert Erywań, Bananc Erywań, Ararat Erywań, Uliss Erywań, Jerewan FA

Piunik Erywań

Lokalizacja drużyn mistrzowskich
10 i więcej mistrzostw Armenii

Lp.	Klub	Miejsca na podium			Zwycięskie sezony
1.	Piunik Erywań	13	2	2	2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2014/15, 2021/22, 2023/24
2.	Szirak Giumri	4	7	5	1992, 1994, 1999, 2012/13
3.	Alaszkert Erywań	4	0	2	2015/16, 2016/17, 2017/18, 2020/21
4.	Kilikia Erywań	3	1	0	1992, 1995/96, 1996/97
5.	Urartu Erywań	2	5	5	2013/14, 2022/23
6.	Ararat-Armenia Erywań	2	1	2	2018/19, 2019/20
7.	Spartak Erywań	2	0	2	1998, 2000
8.	Ararat Erywań	1	4	2	1993
9.	Uliss Erywań	1	2	2	2011
10.	Jerewan FA	1	0	3	1997
11.	Mika Asztarak	0	4	3
12.	Noah Erywań	0	3	0
13.	Gandzasar Kapan	0	2	3
14.	Zwartnoc-AAL Erywań	0	1	0
15.	Bananc Kotajk	0	0	2
16.	Erebuni-Homenmen Erywań	0	0	1

Przypisy

1. Armenia 1999 – RSSSF.
2. Armenian Premier League draw took place. [dostęp 2014-08-15].

Bibliografia

• Oficjalna strona Barcragujn chumb (orm. • ros. • ang.)
• Liga Armeńska, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2021-01-02].
• Oficjalna strona HFF (orm. • ros. • ang.)
• Archiwum wyników meczów i tabel w bazie RSSSF (ang.)