Hiena (rodzaj ssaków)

Hiena^[6] (Hyaena) – rodzaj ssaków z podrodziny hien (Hyaeninae) w obrębie rodziny hienowatych (Hyaenidae).

Hiena

Hyaena
Brisson, 1762[1]
Przedstawiciel rodzaju – hiena pręgowana (H. hyaena)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	kotokształtne
Infrarząd	Viverroidea
Rodzina	hienowate
Podrodzina	hieny
Rodzaj	hiena
Typ nomenklatoryczny
Canis hyaena Linnaeus, 1758
Synonimy
Hyena[a]: J.E. Gray, 1821[2] Hiæna[a]: F. Cuvier, 1829[3] Euhyaena[b] Falconer, 1868[5]
Gatunki
2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Występowanie

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w zachodniej, północnej i wschodniej Afryce i południowo-zachodniej Azji^[7][8][9].

Morfologia

Długość ciała 100–115 cm, długość ogona 30–40 cm; masa ciała 26–41 kg^[8][10].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1762 roku francuski zoolog Mathurin Jacques Brisson w publikacji swojego autorstwa dotyczącej systematyki królestwa zwierząt^[c][1]. Brisson w oryginalnym opisie nie wskazał gatunku typowego; w ramach późniejszego oznaczenia w 1998 roku Międzynarodowa Komisja Nomenklatury Zoologicznej na gatunek typowy wyznaczyła hienę pręgowaną (H. hyaena).

Etymologia

• Hyaena (Hyena, Hiæna): gr. υαινα uaina ‘hiena’; nazwa nadana z powodu szczeciniastej grzywy u hieny pręgowanej, podobnej do świńskiej (υς us ‘wieprz’; żeński przyrostek αινα aina)^[11].
• Euhyaena: ευ eu ‘całkiem, typowy’; rodzaj Hyaena Brisson, 1762^[12]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Hyaena striata Zimmermann, 1777 (= Canis hyaena Linnaeus, 1758).

Podział systematyczny

Część ujęć systematycznych umieszcza Parahyaena brunnea w rodzaju Hyaena^[7]; tutaj klasyfikacja z jednym żyjącym współcześnie gatunkiem za Mammal Diversity Database i All the Mammals of the World (2023)^[13][10][6]:

• Hyaena hyaena (Linnaeus, 1758) – hiena pręgowana

Opisano również gatunek wymarły z miocenu dzisiejszej Gruzji^[14]:

• Hyaena eldarica Bogachev, 1937

Uwagi

1. Niepoprawna późniejsza pisownia Hyaena Brisson, 1762.
2. Nazwa nieważna, odrzucona do celów nomenklatorycznych na mocy uprawnień ICZN^[4].
3. Publikacja Brissona Regnum animale in classes IX... została uznana za nieważną ze względu na niekonsekwentne stosowanie nazewnictwa binominalnego, jednak nazwa Hyaena została zachowana aby uniknąć zamieszania nomenklatorycznego^[4].