Hennig Brand

Hennig Brand lub Henning Brand (ur. ?, zm. XVII w.) – niemiecki alchemik. W 1669 roku odkrył fosfor.

Hennig Brand

Ilustracja z 1771 r. The Alchemist in Search of the Philosophers Stone autorstwa Josepha Wighta przedstawia artystyczną wizję odkrycia fosforu przez Henniga Branda
Data śmierci	XVII w.
Zawód, zajęcie	alchemik

Życiorys

O życiu Branda niewiele wiadomo^[1][2]. Nieznana jest ani data jego urodzenia, ani śmierci^[2]. Informacje o życiu Branda pochodzą głównie z jego korespondencji z Gottfriedem Wilhelmem Leibnizem (1646–1716)^[2].

W młodości był oficerem, a później praktykował w Hamburgu jako lekarz, bezprawnie używając tytułu dr. med^[3]. Dzięki ożenkowi zdobył majątek, który stracił, finansując swoje eksperymenty alchemiczne^[1]. Wierzył, że jest w stanie uzyskać złoto z moczu^[4].

W 1669 roku podczas eksperymentów z moczem przez przypadek odkrył fosfor^[3]. Po odparowaniu jego dużej objętości (rzędu 50–60 wiader)^[4][5][6] i prażeniu pozostałości uzyskał białą substancję o konsystencji wosku^[4], emitującą w ciemności światło^[6][7]. Nazwał ją kaltes Feuer („zimny ogień”)^[6]. Ostatecznie nowy pierwiastek nazwano phosphoros, co z greki oznacza „niosący światło”^[4][5].

Metodę pozyskania fosforu sprzedał za 200 talarów alchemikowi Johannowi Danielowi Kraftowi^[3]. Swój eksperyment zademonstrował Johanneswi Kuncklowi (1630–1703)^[3]. O odkryciu wiedzieli także Johann Joachim Becher (1635–1682) i Robert Boyle (1627–1691)^[3]. Wszyscy byli wkrótce w stanie samodzielnie wytwarzać fosfor^[3].

O Brandzie jako pierwszym odkrywcy fosforu pisał Leibniz, który sprowadził Branda na dwór do Hanoweru i zlecił wyprodukowanie większej ilości fosforu^[3]. Jednak oferowane wynagrodzenie było niewystarczające, by Brand mógł utrzymać swoją liczną rodzinę^[3]. By poprawić swoją sytuację, Brand starał się za pośrednictwem Leibniza zdobyć pracę jako ekspert górnictwa w Kompanii Wschodnioindyjskiej^[3]. Śmierć księcia Brunszwiku-Lüneburga w 1679 roku pozbawiła go perspektywy nowego zatrudnienia; najprawdopodobniej z powodu śmierci księcia nie wypłacono Brandowi należności za prace już wykonane^[3]. Brand wrócił do Hamburga, gdzie ślad po nim zaginął^[3].