Gustaw Zygadłowicz (1869–1923)

Gustaw Zygadłowicz (ur. 13 kwietnia 1869 w Szatmárnémeti, zm. 7 stycznia 1923 w Toruniu) – generał dywizji Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Poświęcenie Szkoły Podchorążych w Łobzowie 12 stycznia 1919. Oznaczony 4) gen. bryg. Gustaw Zygadłowicz

Nagrobek gen. Zygadłowicza

Gustaw Zygadłowicz

generał dywizji
Data i miejsce urodzenia	13 kwietnia 1869 Szatmárnémeti
Data i miejsce śmierci	7 stycznia 1923 Toruń
Przebieg służby
Lata służby	1890–1923
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa
Odznaczenia

Życiorys

Był synem Feldmarschalleutnanta Gustawa Zygadłowicza i Luizy z Lengyelów^[1]. Urodził się w Szatmárnémeti, w ówczesnym Królestwie Węgier (obecnie Rumunia). Ukończył Realną Szkołę Wojskową w Eisenstadt.

Od 1890 służył jako oficer piechoty w armii austriackiej. Służbę rozpoczął w Przemyślu jako oficer liniowy. W 1897 awansował na kapitana. W trakcie służby ukończył Wojskową Akademię Techniczną w Wiener Neustadt i w latach 1893–1895 Akademię Sztabu Generalnego w Wiedniu. W latach 1900–1906 służył w Biurze Topograficznym, a następnie w Sztabie Generalnym na stanowisku szefa wydziału włoskiego. W 1906 awansował na majora. Później pełnił służbę na stanowisku szefa sztabu dywizji piechoty we Lwowie. W latach 1908–1911 we Lwowie szef sztabu Obrony Krajowej. Od 1911 dowódca batalionu i pułku Landsturmu. Pułkownik z 1913.

Na frontach I wojny światowej dowodził brygadą piechoty. 1 maja 1917 awansowany na generała majora ze starszeństwem z dniem 22 czerwca 1917. Z dniem 1 stycznia 1919 został przeniesiony w stan spoczynku.

W styczniu 1919 roku został przyjęty do Wojska Polskiego. Do marca 1920 roku dowódca 10 Dywizji Piechoty, dowódca Grupy Operacyjnej. W czasie wojny polsko-bolszewickiej: marzec – maj 1920 dowódca 7 Armii, sierpień 1920 – lipiec 1921 dowódca Okręgu Generalnego „Kraków”. W styczniu 1921 otrzymał przydział do Centralnego Inspektoratu Wyszkolenia Armii. W tym samym roku, od 12 marca do 21 maja, był członkiem Najwyższej Wojskowej Komisji Opiniującej.

6 lipca 1921 wyznaczony został na stanowisko komendanta Szkoły Sztabu Generalnego (późniejszej Wyższej Szkoły Wojennej). Mimo dużego taktu i dobrej woli nie zdołał osiągnąć porozumienia z francuską kadrą dydaktyczną. W następnym roku zweryfikowany został w stopniu generała dywizji ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 oraz zezwolono mu (12 lutego) na przyjęcie i noszenie Krzyża Oficerskiego Orderu Legii Honorowej.

22 września 1922 Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz Józef Piłsudski mianował go z dniem 1 stycznia 1923 dowódcą Okręgu Korpusu Nr VIII w Toruniu^[2]. Zmarł 7 stycznia 1923. Pochowany jest na Cmentarzu Garnizonowym w Toruniu^[3].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (nr 5277)^[1][4]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski^[5]
• Krzyż Walecznych (1921)^[6]
• Order Korony Żelaznej II klasy z dekoracją wojenną i mieczami – w uznaniu mężnego i skutecznego zachowania się wobec nieprzyjaciela (Austro-Węgry)^[5][7]
• Order Leopolda III klasy z mieczami (Austro-Węgry)^[5]
• Order Korony Żelaznej III klasy z mieczami (Austro-Węgry)^[5]
• Order Franciszka Józefa V klasy (Austro-Węgry)^[5]
• Krzyż Zasługi Wojskowej III klasy z mieczami (Austro-Węgry)^[5]
• Krzyż Zasługi Wojskowej III klasy (Austro-Węgry)^[5]
• Medal Signum Laudis (Austro-Węgry)^[5]
• Krzyż Wojskowy Karola (Austro-Węgry)^[5]
• Odznaka za Służbę Wojskową dla Oficerów III klasy (Austro-Węgry)^[5]
• Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych (Austro-Węgry)^[5]
• Krzyż Jubileuszowy Wojskowy (Austro-Węgry)^[5]
• Krzyż Żelazny I i II klasy (Prusy)^[8]
• Order Legii Honorowej IV klasy (Francja, 1922)^[9]

Przypisy

1. Polak (red.) 1991 ↓, s. 168.
2. Tym samym dekretem i także z dniem 1 stycznia 1923, dotychczasowy dowódca korpusu, gen. dyw. Zygmunt Zieliński został awansowany na generała broni i przeniesiony w stan spoczynku (Dziennik Personalny Nr 26 z 30.09.1922 r.)
3. GROBONET – wyszukiwarka osób pochowanych – Cmentarze Komunalne w Toruniu [online], grobonet.com [dostęp 2021-02-03] (pol.).
4. Dekret Naczelnika Państwa z 24 marca 1922 r. L. 11445/V.M. Adj. Gen. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 10, s. 322)
5. Bielski 1995 ↓, s. 64.
6. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1936 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 35, poz. 1763)
7. Gazeta Lwowska nr 7 z 9 stycznia 1918 r. Część urzędowa [online], jbc.bj.uj.edu.pl [dostęp 2019-12-07].
8. Mieczysław Bielski: Generałowie odrodzonej Rzeczypospolitej. T. 2. Toruń: Turpress, 1996, s. 341
9. Decyzja Naczelnika Państwa L. 3625.22 G. M. I. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 8, s. 250)

Bibliografia

• Mieczysław Bielski: Generałowie odrodzonej Rzeczypospolitej. Toruń: Wydawnictwo Turpress, 1995. ISBN 83-902482-8-X.
• JanJ. Rydel JanJ., W służbie cesarza i króla: generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918, Kraków: Księgarnia Akademicka, 2001, s. 307-309, ISBN 83-7188-235-1, OCLC 830250410.
• Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione, s. 37,
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
• PiotrP. Stawecki PiotrP., Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939, Warszawa: „Bellona”, 1994, s. 123, ISBN 83-11-08262-6, OCLC 830050159.
• H. P. Kosk: Generalicja polska t. 1 wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks" Pruszków 1998