Gunda Niemann-Stirnemann

Gunda Niemann-Stirnemann z domu Kleeman, 1° voto Niemann (ur. 7 września 1966 w Sondershausen) – niemiecka łyżwiarka szybka, wielokrotna medalistka olimpijska, wielokrotna medalistka mistrzostw świata i Europy oraz wielokrotna zdobywczyni Pucharu Świata.

Gunda Niemann-Stirnemann

Data i miejsce urodzenia	7 września 1966 Sondershausen
Wzrost	170 cm
Dorobek medalowy
Reprezentacja  NRD Mistrzostwa świata w wieloboju srebro Lake Placid 1989 wielobój Reprezentacja  Niemcy Igrzyska olimpijskie złoto Albertville 1992 łyżwiarstwo szybkie (3000 m) złoto Albertville 1992 łyżwiarstwo szybkie (5000 m) złoto Nagano 1998 łyżwiarstwo szybkie (3000 m) srebro Albertville 1992 łyżwiarstwo szybkie (1500 m) srebro Lillehammer 1994 łyżwiarstwo szybkie (5000 m) srebro Nagano 1998 łyżwiarstwo szybkie (1500 m) srebro Nagano 1998 łyżwiarstwo szybkie (5000 m) brąz Lillehammer 1994 łyżwiarstwo szybkie (1500 m) Mistrzostwa świata na dystansach złoto Hamar 1996 3000 m złoto Warszawa 1997 1500 m złoto Warszawa 1997 3000 m złoto Warszawa 1997 5000 m złoto Calgary 1998 3000 m złoto Calgary 1998 5000 m złoto Heerenveen 1999 3000 m złoto Heerenveen 1999 5000 m złoto Nagano 2000 5000 m złoto Salt Lake City 2001 3000 m złoto Salt Lake City 2001 5000 m srebro Calgary 1998 1500 m srebro Heerenveen 1999 1500 m srebro Nagano 2000 3000 m Mistrzostwa świata w wieloboju złoto Hamar 1991 wielobój złoto Heerenveen 1992 wielobój złoto Berlin 1993 wielobój złoto Baselga di Pinè 1995 wielobój złoto Inzell 1996 wielobój złoto Nagano 1997 wielobój złoto Heerenveen 1998 wielobój złoto Hamar 1999 wielobój srebro Milwaukee 2000 wielobój Puchar Świata (1500 m) 1. miejsce 1990/1991 1. miejsce 1991/1992 1. miejsce 1992/1993 1. miejsce 1994/1995 1. miejsce 1995/1996 1. miejsce 1996/1997 1. miejsce 1997/1998 1. miejsce 1998/1999 1. miejsce 1999/2000 2. miejsce 1993/1994 2. miejsce 2000/2001 3. miejsce 1988/1989 Puchar Świata (3000 m/5000 m) 1. miejsce 1989/1990 1. miejsce 1991/1992 1. miejsce 1992/1993 1. miejsce 1993/1994 1. miejsce 1994/1995 1. miejsce 1995/1996 1. miejsce 1997/1998 1. miejsce 1998/1999 1. miejsce 1999/2000 1. miejsce 2000/2001 2. miejsce 1990/1991 2. miejsce 1996/1997

Kariera sportowa

Do Zjednoczenia Niemiec reprezentowała barwy NRD. Startowała na dystansach 1500 m, 3000 m i 5000 m, odnosząc największe sukcesy na dwóch ostatnich. Pierwszy sukces w karierze osiągnęła w 1988 roku, kiedy zdobyła srebrny medal podczas mistrzostw Europy w Kongsbergu. W zawodach tych wyprzedziła ją jedynie jej rodaczka, Andrea Ehrig-Mitscherlich, a trzecie miejsce zajęła Yvonne van Gennip z Holandii. Srebrne medale zdobyła także na rozgrywanych dziewięć lat później mistrzostwach Europy w Heerenveen, ulegając Holenderce Tonny de Jong oraz na mistrzostwach Europy w Hamar w 2000 roku, plasując się za Anni Friesinger. Ponadto zwyciężała podczas ME w Berlinie (1989), ME w Heerenveen (1990), ME w Sarajewie (1991), ME w Heerenveen (1992), ME w Hamar (1994), ME w Heerenveen (1995), ME w Heerenveen (1996) oraz ME w Baselga di Pinè (2001).

W 1988 roku wzięła udział w igrzyskach olimpijskich w Calgary, startując na dystansach 1500 i 5000 m. W obu biegach zajęła siódme miejsce, pomimo tego, że w dłuższym z biegów wywróciła się. Na rozgrywanych cztery lata później igrzyskach w Albertville zdobywała medale we wszystkich swoich startach. W swoim pierwszym występie, biegu na 3000 m, zdobyła złoty medal, wyprzedzając bezpośrednio swą rodaczkę Heike Warnicke oraz reprezentującą Austrię Emese Hunyady. Trzy dni później zdobyła srebrny medal na dwukrotnie krótszym dystansie, rozdzielając na podium Jacqueline Börner oraz Japonkę Seiko Hashimoto. Złoty medal zdobyła także na dystansie 5000 m, na podium stanęły oprócz niej jeszcze dwie Niemki: Heike Warnicke i Claudia Pechstein. Starty na igrzyskach olimpijskich w Lillehammer w 1994 roku rozpoczęła od upadku i dyskwalifikacji w biegu na 3000 m. Następnie zajęła trzecie miejsce na 1500 m, przegrywając tylko z Emese Hunyady i Rosjanką Swietłaną Fiedotkiną. Na koniec wywalczyła srebrny medal w biegu na 5000 m, plasując się za Claudią Pechstein, a przed Hiromi Yamamoto z Japonii. Brała także udział w igrzyskach w Nagano w 1998 roku, zdobywając trzy medale w trzech startach. W biegu na 3000 m była najlepsza, a na dystansach 1500 m i 5000 m zajmowała drugie miejsce. W najkrótszym biegu lepsza okazała się Holenderka Marianne Timmer, a w najdłuższym pokonała ją Claudia Pechstein.

Wielokrotnie zdobywała medale mistrzostw świata w wieloboju, w tym aż osiem złotych: na MŚ w Hamar (1991), MŚ w Heerenveen (1992), MŚ w Berlinie (1993), MŚ w Baselga di Pinè (1995), MŚ w Inzell (1996), MŚ w Nagano (1997), MŚ w Heerenveen (1998) oraz MŚ w Hamar (1999). Zdobyła też srebrny medal na wielobojowych mistrzostwach świata w Milwaukee w 2000 roku, gdzie przegrała tylko z Claudią Pechstein. W 1996 roku zwyciężyła również w biegu na 3000 m podczas dystansowych mistrzostw świata w Hamar. Najlepsze wyniki osiągnęła na mistrzostwach świata w Warszawie w 1997 roku, gdzie była pierwsza na dystansach 1500 m, 3000 m i 5000 m. Po trzy medale zdobywała także podczas mistrzostw świata w Calgary w 1998 roku oraz rozgrywanych rok później mistrzostw świata w Heerenveen. Na obu tych imprezach była druga na 1500 m, a na dystansach 3000 i 5000 m zwyciężała. Kolejne dwa medale zdobyła na mistrzostwach świata w Nagano w 2000 roku, gdzie była najlepsza na 5000 m oraz druga za Claudią Pechstein w biegu na 3000 m. Ostatnie trofea wywalczyła na rozgrywanych w 2001 roku dystansowych mistrzostwach świata w Salt Lake City, gdzie zwyciężała w biegach na 3000 m i 5000 m.

Wielokrotnie stawała na podium zawodów Pucharu Świata, odnosząc przy tym 98. zwycięstw. Czyni to ją najbardziej utytułowaną zawodniczką w historii Pucharu Świata^[1]. W sezonach 1990/1991, 1991/1992, 1992/1993, 1994/1995, 1995/1996, 1996/1997, 1997/1998, 1998/1999 i 1999/2000 zwyciężała w klasyfikacji końcowej 1500 m, w sezonach 1993/1994 i 2000/2001 była druga, a sezon 1988/1989 zakończyła na trzeciej pozycji. Ponadto w sezonach 1989/1990, 1991/1992, 1992/1993, 1993/1994, 1994/1995, 1995/1996, 1997/1998, 1998/1999, 1999/2000 i 2000/2001 zwyciężała również w klasyfikacji końcowej 3000 m/5000 m, a w sezonach 1990/1991 i 1996/1997 zajmowała drugie miejsce. Łącznie dziewiętnaście razy triumfowała w klasyfikacjach końcowych PŚ, co jest najlepszym wynikiem w historii^[2].

W 2001 roku Niemann-Stirnemann przerwała karierę sportową na czas ciąży. Wróciła do rywalizacji, zdobywając w 2004 roku mistrzostwo Niemiec na 5000 m i brązowy medal na 3000 m. Planowała wziąć udział w igrzyskach olimpijskich w Turynie, jednak przeszkodziła jej w tym kontuzja pleców, z którą borykała się od sezonu 2004/2005. W październiku 2005 roku zakończyła karierę.

Była wielokrotną mistrzynią Niemiec. W latach 1995–1997 zdobywała Nagrodę Oscara Mathisena.

W Erfurcie znajduje się hala sportowa Gunda-Niemann-Stirnemann-Halle.

Osiągnięcia

Zimowe igrzyska olimpijskie

	dystans	1988	1992	1994	1998
Zimowe Igrzyska Olimpijskie	1500 m	7.
	3000 m
	5000 m	7.

Mistrzostwa świata na dystansach

	dystans	1996	1997	1998	1999	2000	2001	2004
Mistrzostwa świata na dystansach	1500 m
	3000 m							5.
	5000 m							4.

Mistrzostwa świata w wieloboju

	1989	1990	1991	1992	1993	1995	1996	1997	1998	1999	2000	2001
Mistrzostwa świata w wieloboju		DSQ										DSQ

Mistrzostwa Europy w wieloboju

	1988	1989	1990	1991	1992	1993	1994	1995	1996	1997	1999	2000	2001
Mistrzostwa Europy w wieloboju						6.					4.

Mistrzostwa Niemiec na dystansach

	dystans	2001	2004
Mistrzostwa Niemiec na dystansach	500 m	11.
	1000 m	5.
	1500 m
	3000 m
	5000 m

Mistrzostwa Niemiec w wieloboju

	1986	1993	1995	1997	2000	2001
Mistrzostwa Niemiec w wieloboju	8.	DNF			DNF

Ustanowione rekordy świata

Gunda Niemann-Stirnemann ustanowiła 19 rekordów świata (w tym jeden nieoficjalny)^[3].

Dystans	Rekord	Data	Miejsce
3000 m	4:10,80	9 grudnia 1990	Calgary
5000 m	7:13,29	6 grudnia 1993	Hamar
wielobój	167,282	9 stycznia 1994	Hamar
3000 m	4:09,32	25 marca 1994	Calgary
5000 m	7:03,26	26 marca 1994	Calgary
wielobój	165,708	16 lutego 1997	Nagano
3000 m	4:07,80	7 grudnia 1997	Heerenveen
3000 m	4:05,08	14 marca 1998	Heerenveen
wielobój	163,020	15 marca 1998	Heerenveen
3000 m	4:01,67	27 marca 1998	Calgary
5000 m	6:58,63	28 marca 1998	Calgary
5000 m	6:57,24	7 lutego 1999	Hamar
wielobój	161,479	7 lutego 1999	Hamar
5000 m	6:56,84	16 stycznia 2000	Hamar
3000 m	4:00,51	30 stycznia 2000	Calgary
5000 m	6:55,34	25 listopada 2000	Heerenveen
3000 m	4:00,26	17 lutego 2001	Hamar
5000 m	6:52,44	10 marca 2001	Salt Lake City

Rekordy życiowe

Ostatnia kolumna (RŚ) zawiera oficjalne rekordy świata, obowiązujące w momencie ustanawiania przez Niemann-Stirnemann rekordów życiowych.

Dystans	Rekord	Data	Miejsce	RŚ
500 m	40,34	6 lutego 1999	Hamar	37,55
1000 m	1:20,57	13 listopada 2000	Berlin	1:14,61
1500 m	1:55,62	4 marca 2001	Calgary	1:55,50
3000 m	4:00,26	17 lutego 2001	Hamar	4:00,51
5000 m	6:52,44	10 marca 2001	Salt Lake City	6:55,34
10000 m	14:22,60	27 marca 1994	Calgary	brak
wielobój duży	161,479	7 lutego 1999	Hamar	163,020
wielobój mały	169,385	6 lutego 1994	Baselga di Piné	166,682
wielobój sprinterski	165,255	17 stycznia 1999	Collalbo	151,690

Życie prywatne

Gunda Kleemann urodziła się w Sondershausen, jednak wiele lat spędziła w Erfurcie. Gdy w 1991 roku poślubiła niemieckiego judokę Detleva Niemanna, przyjęła nazwisko Gunda Niemann-Kleemann. Po rozwodzie cztery lata później pozostała przy nazwisku Niemann. W 1997 roku ponownie wzięła ślub. Wyszła za swojego długoletniego menedżera, Szwajcara Oliviera Stirnemanna, przyjmując nazwisko Gunda Niemann-Stirnemann.

Znana jest pod nazwiskami: Gunda Kleemann (1987–1991), Gunda Niemann-Kleemann (1991–1997), Gunda Niemann-Stirnemann (od 1997).

Bibliografia

• Strona internetowa łyżwiarki. gundaniemann.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-06)]. (niem.).
• Profil na stronie Sports Reference.com. sports-reference.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-11)]. (ang.).
• Profil na stronie Schaats Statistieken.nl (niderl.)
• Profil zawodniczki na stronie olympic.org. olympic.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-19)]. (ang.).

Przypisy

1. Schaats Statistieken.nl: Lista zawodniczek z największa liczną zwycięstw w zawodach PŚ (niderl.)
2. Wintersport Charts.info: SPEED SKATING CRYSTAL GLOBES WOMEN (ang.)
3. Speed Skating News: Skater business card of Gunda Niemann-Stirnemann (ang.)

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 103610045
• LCCN: n2003111558
• GND: 122000439
• NKC: hka2009552131

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3947342
• Britannica: biography/Gunda-Niemann-Stirnemann
• Universalis: gunda-niemann-stirnemann
• БРЭ: 2663901
• SNL: Gunda_Niemann-Stirnemann

Identyfikatory zewnętrzne:

• Olympedia: 81514