Guildford Dudley

Guildford Dudley (ur. 1535, zm. 12 lutego 1554 w Londynie)^[1]– angielski arystokrata, syn Johna Dudleya oraz Jane Guildford, mąż królowej Jane Grey od 1553 r.

Guildford Dudley

Rodzina	Dudley
Data urodzenia	1535
Data i miejsce śmierci	12 lutego 1554 Tower of London
Ojciec	John Dudley
Matka	Jane Guildford
Żona	Jane Grey
Rodzeństwo	Robert, Henry, John, Ambrose, Mary, Henry, Catherine

Pochodzenie

Był jednym z ośmiorga dzieci (które przeżyły dzieciństwo) Johna Dudleya, księcia Northumberland i Jane Guildford^[2]. Był bratem m.in. Roberta, faworyta królowej Elżbiety I. Jego dziadek Edmund Dudley w 1510 r. został stracony z rozkazu Henryka VIII^[2].

Mąż królowej

Król Edward VI od początku 1553 r. stale podupadał na zdrowiu. Gdy stało się jasne, że 16-letni monarcha wkrótce umrze, John Dudley skierował swoją uwagę w stronę księcia i księżnej Suffolk, bowiem Frances Brandon jako siostrzenica Henryka VIII na mocy postanowień Aktu Sukcesji z 1544 r. była jedną z potencjalnych pretendentek do tronu Anglii. 21 maja 1553 r. z woli ojca Guildford poślubił Jane Grey, najstarszą córkę Henry'ego Greya i Frances Brandon^[3].

Na łożu śmierci król wydał dokument pod tytułem My devise for the succession, w którym wydziedziczał obie swoje siostry, Marię i Elżbietę, przekazując następstwo tronu teściowej Guildforda i jej męskim potomkom. Pod wpływem Johna Dudleya ten zapis został w ostatniej chwili zmieniony i Edward VI przekazał tron Jane oraz jej męskim potomkom^[4].

Jane obwołano królową 10 lipca 1553 r., jednak nie doszło do koronacji^[5]. Jane stanowczo sprzeciwiła się propozycji nadania mężowi tytułu króla lub księcia-małżonka^[1]. Sprawa ta stała się przedmiotem sporu pomiędzy królową a jej mężem i jego matką^[1]. Także John Dudley był rozczarowany, gdyż myślał, że będzie mógł dowolnie manipulować synową^[1]. Dodatkowo specjalni wysłannicy cesarza Karola V uznawali za oczywistość, że przyjęcie korony przez Jane jest równoznaczne z wywyższeniem Guildforda na króla^[1].

Tymczasem Maria, starsza siostra zmarłego króla, szykowała się do przejęcia władzy i strącenia z tronu uzurpatorów. 19 lipca 1553 r. Henry Grey zakomunikował córce, że przestała być królową^[6]. Wkrótce wszyscy zaangażowani w proces wniesienia na tron Jane zostali aresztowani: Guildford, jego bracia, jego rodzice, jego teść oraz sama była królowa. Ojciec Guildforda został ścięty za zdradę 22 sierpnia 1553 r.^[7]

Śmierć

Podczas przebywania w więzieniu Guildford nie widywał się z żoną^[8]. 12 lutego 1554 r. o godzinie 10.00 na wzgórzu Tower został ścięty^[9]. Świadkiem śmierci a także przetransportowania jego zwłok do kaplicy św. Piotra w Okowach była Jane, która sama straciła życie pół godziny później^[8][9].

W kulturze

W filmie Lady Jane z 1986 r. w rolę Guildforda wcielił się Cary Elwes^[10].

W literaturze jego postać pojawia się epizodycznie w powieściach: Alison Weir "Niewinna zdrajczyni" oraz Philippy Gregory "Zmierzch Tudorów".