Guangzhouwan

Guangzhouwan (chiń. trad. 廣州灣, chiń. upr. 广州湾, pinyin Guǎngzhōuwān; inne transkrypcje: Kwang-Chou-Wan, Kwangchowan, Kouang-Tchéou-Wan) – dawna koncesja francuska na południowym wybrzeżu Chin, w prowincji Guangdong. Wydzierżawiona Francji w 1898 roku, została zwrócona Chinom w 1946 roku.

Położenie Guangzhouwan

Terytorium to zostało zajęte przez wojska francuskie 27 maja 1898, niedługo po wydzierżawieniu Brytyjczykom Weihaiwei. Położone niedaleko Hongkongu i Makau terytorium nie posiadało żadnego znaczenia ekonomicznego, było jednak wymownym symbolem francuskiej chęci bycia jednym z rozgrywających mocarstw na Dalekim Wschodzie^[1]. W 1899 roku Chiny oficjalnie wydzierżawiły Francuzom na okres 99 lat zajęty przez nich fragment swojego terytorium o powierzchni 842 km², obejmujący port Zhanjiang, dwie przyległe wyspy i niewielki pas lądu^[2]. Nowe terytorium było zarządzane przez władze kolonialne w Indochinach, zaś ogłoszony wolnym portem Zhanjiang przemianowano na Fort Bayard^[2].

Guangzhouwan na francuskiej mapie z 1909 roku

Pozbawiona gospodarczego znaczenia koncesja nie rozwijała się^[2]. Utrzymywała się głównie z produkcji fajerwerków i handlu z Hongkongiem, nie miała jednak żadnego znaczenia strategicznego dla Francji^[3]. Na początku lat 30. XX wieku populacja wynosiła 210 tys., w większości Chińczyków. Nieliczna mniejszość francuska posiadała własną szkołę i szpital^[3].

Już podczas konferencji waszyngtońskiej (1921–1922) Francuzi zobowiązali się do zwrotu Chinom Guangzhouwan, obietnicy tej jednak nie spełniono przez całe dwudziestolecie międzywojenne^[1]. W latach 1943–1945 terytorium to okupowane było przez Japończyków^[2]. Po zakończeniu wojny, 28 lutego 1946 roku, w zamian za wycofanie wojsk chińskich z północnego Wietnamu, Francuzi opuścili Guangzhouwan^[1].

Przypisy

1. Guangzhouwan Leased Terrority. history.cultural-china.com. [dostęp 2011-01-06].
2. Zhanjiang, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2011-01-06] (ang.).
3. Robert Aldrich: Greater France: a history of French overseas expansion. New York: Palgrave Macmillan, 1996, s. 83. ISBN 978-0-312-16000-3.

Kontrola autorytatywna (kolonia):

• SUDOC: 094832463

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: place/Kwangchowan