Loading AI tools
litewski pisarz pochodzenia żydowskiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Grigorij Kanowicz (ur. 18 czerwca 1929 w Janowie koło Kowna, zm. 20 stycznia 2023 w Tel Awiwie[1][2]) – litewski pisarz, publicysta, eseista, poeta, scenarzysta i tłumacz pochodzenia żydowskiego[3].
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Narodowość |
litewska / żydowska |
Język |
rosyjski, jidysz |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Strona internetowa |
Urodził się 18 czerwca 1929 roku w miasteczku Janów koło Kowna na Litwie. Jego ojciec był krawcem. Matka zmarła tuż po II wojnie światowej. Ojciec uważał, że pisarstwo to nieżydowskie zajęcie i kategorycznie zakazywał uprawiać mu tej sztuki[4]. W 1941 uciekając przed Niemcami w kierunku Łotwy znalazł się pod Jarosławiem, potem przebywał w Kazachstanie, gdzie przez trzy lata chodził do kazachskiej szkoły. Podczas pobytu w Kazachstanie wraz z matką pracował w kołchozie. Po wojnie wrócił na Litwę, gdzie skończył gimnazjum, a potem filologię słowiańską na Uniwersytecie Wileńskim w 1953 roku i przez trzy lata pracował w Litewskiej Akademii Języka i Literatury. W latach 1962-72 pracował w Litewskiej Wytwórni Filmowej[5]. Pisał wiersze, sztuki teatralne i scenariusze do litewskich i estońskich filmów obyczajowych. Na przełomie lat 60. i 70. pod wpływem wielkiej emigracji Żydów rozważał wyjazd z Wilna. Ostatecznie pozostał w kraju z uwagi na sytuację rodzinną, a do Izraela wyjechał dopiero w 1993 roku[6]. W ostatnim okresie życia mieszkał w Tel Awiwie[4].
W 1978 roku, po wypadku drogowym, w którym niemal zginęli obaj jego synowie, stał się człowiekiem głęboko wierzącym. W 1988 roku został laureatem Litewskiej Narodowej Nagrody Literackiej[5].
Pierwszym językiem pisarza był jidysz; Kanowicz poznał język rosyjski w 1941 r.[5] i w tym właśnie języku pisał powieści, zaś utwory dramatyczne tworzył w języku litewskim[4]. Przez długi czas książki Grigorija Kanowicza nie były wydawane w Moskwie, a jedynie na Litwie i to w okrojonych nakładach. Obecnie są przetłumaczone na 10 języków. W języku polskim ukazały się: Świece na wietrze, Łzy i modlitwy głupców[7], Koziołek za dwa grosze, Nie odwracaj twarzy od śmierci[8], Park niepotrzebnych Żydów, Nie ma raju dla Niewolników. Ogromne piętno odcisnęła na pisarzu tragedia Holocaustu[6].
Debiutował zbiorem wierszy Labas rytas (Dzień dobry) (wydane w 1955 roku). W 1957 roku napisał powieść Patrzę w gwiazdy. Był to pierwszy utwór żydowski w języku rosyjskim wydany po wojnie na terenie ZSRR, jednak tematyką żydowską w szerszym stopniu zajął się dopiero po wydarzeniach 1968 roku[6].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.