Gotthold Christian Clausnitzer

Gotthold Christian Clausnitzer (ur. 26 września 1810 w Ruhland, zm. 24 grudnia 1875 w Katowicach) – niemiecki duchowny luterański, pierwszy proboszcz parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach.

Gotthold Christian Clausnitzer

Data i miejsce urodzenia	26 września 1810 Ruhland
Data i miejsce śmierci	24 grudnia 1875 Katowice
Administrator parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach
Okres sprawowania	1854–1859
Proboszcz parafii Ewangelicko-Augsburskiej w Katowicach
Okres sprawowania	1859–1875
Wyznanie	luteranizm

Życiorys

Gotthold Christian Clausnitzer urodził się 26 września 1810 roku w Ruhland^[1][2]. Studiował na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1842 roku został rektorem szkoły ewangelickiej w Tarnowskich Górach, a od 19 lutego 1849 roku do 1 maja 1854 roku uczył przedmiotów elementarnych w tamtejszej szkole górniczej^[2].

Został pierwszym pastorem ewangelickiej gminy wyznaniowej w Katowicach, założonej w 1854 roku^[3]. Po przybyciu z Tarnowskich Gór^[4], zapewniono mu mieszkanie i utrzymanie^[5], a Hubert von Tiele-Winckler przekazał na cele sakralne halę huty „Martha” w centrum Katowic^[6]. W grudniu tego samego roku Gotthold Christian Clausnitzer został administratorem parafii^[2], a pierwsze odprawione przez niego nabożeństwo w Katowicach, na którym został także uroczyście wprowadzony, odbyło się 24 grudnia 1854 roku^[6][7].

14 lutego 1855 roku zaczął prowadzić zajęcia z religii dla dzieci wyznania ewangelickiego w wieku 8–14 lat uczęszczających do szkoły katolickiej. Odbywały się one początkowo w jego mieszkaniu dwa razy w tygodniu. Samodzielną izbę szkolną wraz z mieszkaniem nauczyciela przy późniejszej ulicy Młyńskiej oddano do użytku 3 marca 1856 roku, a w szkole tej Gotthold Christian Clausnitzer nauczał religii dla wyższych klas^[8].

Ponieważ zasadą Kościoła ewangelickiego było mówienie do wiernych w ich języku, pastor był zobowiązany do wykazania się także znajomością języka polskiego. Gotthold Christian Clausnitzer wygłosił kazanie m.in. w języku polskim 17 lipca 1856 roku, kiedy to odbyła się uroczystość położenia kamienia węgielnego pod katowicką świątynię ewangelicką. Została ona poświęcona 29 września 1858 roku^[6], a po jej oddaniu wiernym, w 1859 roku Gotthold Christian Clausnitzer został mianowany proboszczem parafii ewangelickiej^[9]. Do 1871 roku opiekował się także zborem mysłowickim^[10].

Gotthold Christian Clausnitzer zmarł 24 grudnia 1875 roku w Katowicach^[1][2]. Został pochowany na pierwszym katowickim cmentarzu ewangelickim, który znajdował się przy ulicy K. Damrota^[11].

Przypisy

1. HermannH. Voss HermannH., Aus der Geschichte der evangelischen Gemeinde Kattowitz. Festgabe zur 50-jährigen Jubelfeier der Kirche, Katowice: G. Siwinna, 1908, s. 26 [dostęp 2024-08-08] (niem.).
2. GünterG. Böhm GünterG., Die Böhm Chronik Band 2: Unsere Stammheimat - Das Waldenburger Bergland, Norderstedt: Books on Demand, 2018, ISBN 978-3-7460-5399-8 [dostęp 2024-08-08] (niem.). Brak numerów stron w książce
3. Rzewiczok 2006 ↓, s. 22.
4. Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 629.
5. Dzióbek 2017 ↓, s. 23.
6. Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 630.
7. Dzióbek 2017 ↓, s. 24.
8. Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 546.
9. Plebiscyt na Katowiczanina 150-lecia. Gotthold Christian Clausnitzer. katowice.wyborcza.pl, 2015-09-09. [dostęp 2024-08-08]. (pol.).
10. Barciak, Chojecka i Fertacz 2012 ↓, s. 632.
11. Rzewiczok 2006 ↓, s. 23.

Bibliografia

• AntoniA. Barciak AntoniA., EwaE. Chojecka EwaE., SylwesterS. Fertacz SylwesterS. (red.), Katowice. Środowisko, dzieje, kultura, język i społeczeństwo, t. 1, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2012, ISBN 978-83-87727-24-6 (pol.).
• MichałM. Dzióbek MichałM., Ewangelicy w Katowicach: przewodnik, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2017, ISBN 978-83-64356-23-0 (pol.).
• UrszulaU. Rzewiczok UrszulaU., Zarys dziejów Katowic 1299–1990, Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2006, ISBN 978-83-87727-42-0 (pol.).