Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gonbodżab Cybikow, ros. Гомбожа́б Цэ́бекович Цы́биков, mong. Цэвэгийн Гомбожав (ur. 1873 w Urda-Aga, zm. 20 września 1930 w Agińskoje) – rosyjski i buriacki podróżnik, etnograf, orientalista (specjalista w dziedzinie tybetologii i mongolistyki), buddolog, działacz społeczny i polityczny w Imperium Rosyjskim, Mongolskiej Republice Ludowej, Republice Dalekiego Wschodu i ZSRR, tłumacz, profesor kilku uniwersytetów.
Jako pierwszy wykonał zdjęcia Lhasy i Centralnego Tybetu. Sporządzony przez niego opis wyprawy do Tybetu (lata 1899–1902) został przetłumaczony na kilka języków, w tym na język polski.
Gonbodżab Cybikow urodził się w rodzinie buriackiego urzędnika Cebeka Montujewa. Początkowo ojciec chciał dać mu klasyczne buddyjskie wykształcenie (w wieku pięciu lat Gonbodżab znał już alfabet mongolski), ale zmienił zdanie i oddał syna do szkoły parafialnej. Po ukończeniu gimnazjum w Czycie (był jednym z czterech pierwszych uczniów-Buriatów) Cybikow dostał się na wydział medyczny Uniwersytetu w Tomsku, lecz nie rozpoczął studiów i zaczął się przygotowywać do egzaminów na Uniwersytet Petersburski. W 1895 roku rozpoczął studia na wydziale orientalistyki i w 1899 uzyskał wyższe wykształcenie wraz ze złotym medalem za wyniki w nauce[1].
Pod koniec XIX wieku Tybet stał się przedmiotem „Wielkiej gry” między Wielką Brytanią a Imperium Rosyjskim. Zorganizowano szereg wypraw, mających na celu spenetrowanie i zbadanie regionu, jednak podróżnikom, w tym Nikołajowi Przewalskiemu nie udało się dotrzeć do Lhasy i Centralnego Tybetu, ponieważ kraina była zamknięta dla cudzoziemców (z wyjątkiem Mongołów i Chińczyków). W tej sytuacji rząd carski zwrócił uwagę na pielgrzymki rosyjskich buddystów (Buriatów i Kałmuków) i postanowił wysłać z grupą pielgrzymów Cybikowa jako uczonego i buddystę jednocześnie. Wyprawa rozpoczęła się wkrótce po ukończeniu przez niego studiów i trwała do 1902 roku.
Cybikow spędził w Tybecie 888 dni (od 1900 do 1901 roku), z czego najdłużej przebywał w stolicy – Lhasie. Udało mu się odwiedzić najważniejsze klasztory i po kryjomu wykonać około 200 unikatowych zdjęć. Został przyjęty przez XIII Dalajlamę.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
