Gołąbek jasnożółty

Gołąbek jasnożółty (Russula claroflava Grove) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)^[2].

Gołąbek jasnożółty

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	gołąbkowce
Rodzina	gołąbkowate
Rodzaj	gołąbek
Gatunek	gołąbek jasnożółty
Nazwa systematyczna
Russula claroflava Grove Midland Naturalist: 265 (1888)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]
najmniejszej troski
Zasięg
Zasięg gatunku w Europie

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[2].

Po raz pierwszy opisał go w 1888 r. William Bywater Grove i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna^[2]. Niektóre synonimy nazwy naukowej^[3]:

• Russula constans Britzelm. 1885
• Russula decolorans var. constans (Britzelm.) P. Karst. 1926
• Russula flava Romell,
• Russula ochroleuca var. claroflava 1890

Polską nazwę podała Alina Skirgiełło w 1991 r.^[4]

Morfologia

Kapelusz

Średnicy 5–10 cm, za młodu półkulisty z podwiniętym brzegiem, potem płaski, z wgłębieniem pośrodku, twardy i mięsisty. Powierzchnia lśniąca, jednobarwna, cytrynowożółta do chromowożółtej. Skórkę można zdjąć do połowy kapelusza^[5].

Blaszki

Grube i dosyć rzadkie, czasami rozwidlone lub tworzące anastomozy. Przy brzegu są zaokrąglone, przy trzonie zwężone, wolne, lub nieco zbiegające ząbkiem. Początkowo są białe, później żółtoochrowe^[6].

Trzon

Wysokość 4–7 cm, grubość 1,5–2,5 cm, walcowaty, czasami nieco rozszerzony na środku, najpierw pełny, potem watowaty. Powierzchnia biała, czasami lekko cytrynowa, niemal gładka lub zamszowata. Po dotknięciu szarzeje^[6].

Miąższ

Gruby i jędrny, barwy białej. Przecięty zmienia barwę na czarniawosiwą. W smaku początkowo jest cierpki, później łagodny i słodkawy. Zapach słaby^[5].

Wysyp zarodników

Ochrowy^[6].

Cechy mikroskopowe

W korze trzonu liczne występują przewody mleczne. Zarodniki szeroko elipsoidalne, o rozmiarach 8,5–12 × 6–9 μm. Powierzchnia brodawkowato-siateczkowata, brodawki stożkowate, średniej wielkości, siateczka bardzo delikatna. Podstawki o rozmiarach 35–50 × 10–12 μm. Cystydy występują licznie, są wrzecionowate, tępo zakończone i mają rozmiar 50–80 × 8–12 μm. Dermatocystyd brak^[6].

Gatunki podobne

• gołąbek płowiejący (Russula decolorans), zwłaszcza formy o żółtych odcieniach. Zawsze jednak mają bardziej pomarańczowy kapelusz i rosną w lasach świerkowych^[5],
• gołąbek brudnożółty (Russula ochroleuca) nie zmienia barwy na czarniawosiwą i rośnie w lasach iglastych,
• gołąbek żółciowy (Russula fellea). Ma piekący smak^[5].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Japonii^[7]. W polskim piśmiennictwie mykologicznym opisany na licznych stanowiskach. Prawdopodobnie nie jest rzadki^[4].

Naziemny grzyb mykoryzowy^[4]. Rośnie w wilgotnych i ciemnych lasach liściastych z pojedynczymi brzozami lub na podmokłych brzezinach, czasami także na torfowiskach. Owocniki wytwarza od lipca do października^[5].

Znaczenie

Grzyb jadalny^[5].