Giżycko (gmina wiejska)

Giżycko – gmina wiejska w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie giżyckim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie suwalskim.

Giżycko

gmina wiejska
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	giżycki
TERC	2806042
Wójt	Marek Jasudowicz
Powierzchnia	289,76 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	8313[1]
• gęstość	28,0 os./km²
Nr kierunkowy	87
Kod pocztowy	11-500
Tablice rejestracyjne	NGI
Adres urzędu: ul. Mickiewicza 33 11-500 Giżycko
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 27 Liczba miejscowości 40
Położenie na mapie Polski Giżycko
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Giżycko
54°02′N 21°46′E
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Siedziba gminy to Giżycko.

Według danych z 30 czerwca 2004^[2] gminę zamieszkiwały 7642 osoby. Natomiast według danych z 31 grudnia 2019 roku^[3] gminę zamieszkiwało 8510 osób.

Na terenie gminy funkcjonuje prywatne lądowisko Giżycko-Mazury Residence.

Położenie

Giżycko jest położone w centralnej części Pojezierza Mazurskiego w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich^[4].

Geomorfologia

Na terenie gminy dominuje krajobraz młodoglacjalny i pojezierny. Najwyżej położone obszary na wysokości do 180 m n.p.m. występują w południowo-zachodniej i północno-wschodniej części gminy. Najniższe tereny znajdują się nad brzegami jezior i wynoszą ok. 120 m n.p.m.^[4].

Na powierzchni terenu całej gminy występują osady czwartorzędowe, związane z działalnością lądolódu podczas zlodowacenia północnopolskiego i procesów erozyjno-akumulacyjnych zachodzących w holocenie. Dominującą formą terenu jest falista i pagórkowata wysoczyzna moreny dennej zbudowana z glin zwałowych. Powierzchnie zajęte przez równiny wypełnione osadami jeziornymi i organicznymi, znajdują się w rejonie jezior Kisajno i Kruklin. W krajobrazie gminy zaznaczają się także wzgórza moren akumulacyjnych, występujące w różnych częściach gminy^[4].

Hydrografia

Na obszarze gminy przebiega równoleżnikowo dział wodny pierwszego rzędu zlewni rzeki Wisły (dopływu Pisy) i Pregoły (dopływu Węgorapy). Teren charakteryzuje się występowaniem terenów źródliskowych i krótkich cieków wodnych o niewielkich przepływach. Jeziora zajmują ok. 25% powierzchni gminy i zajmują wszystkie większe obniżenia w terenie^[4].

Na obszarze gminy znajdują się jeziora^[4]: Kruklin, Niegocin, Dejguny, Tajty, Boczne, Dobskie, Dejgunek, Okrągłe, Wilkasy, Niałk, Grajewko, Kąpskie, Upałckie Duże, Upałckie Małe, Jazioro Kożuchowskie, Kisajno.

Struktura powierzchni

Gmina Giżycko ma obszar 289,76 km², w tym^[5]:

• użytki rolne: 45,5%
• użytki leśne: 15,9%
• wody 27,3%
• pozostałe tereny 11,3%

Gmina stanowi 25,9% powierzchni powiatu.

Ochrona przyrody

Rezerwaty przyrody

Na obszarze gminy znajdują się następujące rezerwaty przyrody^[4]:

• Rezerwat przyrody Jezioro Dobskie
• Rezerwat przyrody Wyspy na Jeziorach Mamry i Kisajno
• Rezerwat przyrody Jezioro Kożuchy
• Rezerwat przyrody Torfowisko Spytkowo
• Rezerwat przyrody Perkuny.

Obszary NATURA 2000

W poszczególnych częściach gminy zlokalizowane są częściowo obszary Natura 2000^[6]:

• północna Ostoja Północnomazurska (PLH280045) SOOS
• północno-wschodnia Jezioro Dobskie (PLB280012) OSOP.

Obszary Chronionego Krajobrazu

Na terenie gminy częściowo znajdują się w poszczególnych rejonach^[4]:

• Obszar Chronionego Krajobrazu Krainy Wielkich Jezior - część centralna i zachodnia
• Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierza Ełckiego - część wschodnia.

Pomniki przyrody

Na terenie gminy znajdują się następujące pomniki przyrody^[7]:

Nr	Lokalizacja	Forma	Nazwa	Obwód przy powołaniu [cm]	Nr ew.	Rok uznania	Zdjęcie
1.	Gajewo, przy leśniczówce Zielony Dwór	grupa drzew	3 dęby szypułkowe "Wilhelm", "Wyniosły"	616, 458, 445	108	1956
2.	Gajewo, przy leśniczówce Zielony Dwór	grupa drzew	2 dęby szypułkowe "Dowejko" i "Domejko"	440, 445	109	1968
3.	Półwysep Dobski	głazowisko	ok. 7000 głazów narzutowych na pow. 7 ha	od 200 do 500	110	1968
4.	Pierkunowo, przy drodze	pojedyncze drzewo	lipa drobnolistna	440	112	1973
5.	Sulimy, przy drodze do Parku Miejskiego	pojedyncze drzewo	lipa drobnolistna	350	113	1973
6.	na N od wsi Dziewiszewo, teren byłego PGR	głaz narzutowy	głaz narzutowy	1420	148	1961
7.	park we wsi Doba	pojedyncze drzewo	brzoza brodawkowata	282	309	1984
8.	Poganty	aleja	6 dębów szypułkowych	od 350 do 425	991	2001
9.	leśnictwo Streławki Wielkie oddz. 504t, skraj Łąk Dejguńskich	głaz narzutowy	granit	1460	992	2001
10.	leśnictwo Streławki Wielkie oddz. 504f	głaz narzutowy	granit	1230	993	2001
11.	leśnictwo Streławki Wielkie oddz. 504c, przy drodze	głaz narzutowy	granit	800	994	2001
12.	leśnictwo Streławki Wielkie oddz. 498b	głaz narzutowy	granit	820	995	2001
13.	Dziewiszewo na pastwisku na NW od wsi	głaz narzutowy	granit	1410	996	2001
14.	leśnictwo Kamionki oddz. 492g, przy drodze Dziewiszewo-Doba	głaz narzutowy	granit	760	997	2001
15.	leśnictwo Sterławki Wielkie oddz. 746c, przy drodze Doba-Pilwa	pojedyncze drzewo	lipa drobnolistna "Jasmir"	550	998	2001
16.	leśnictwo Sterławki Wielkie oddz. 745i	pojedyncze drzewo	dąb szypułkowy	635	999	2001
17.	leśnictwo Sterławki Wielkie oddz. 745c	pojedyncze drzewo	dąb szypułkowy	550	1000	2001
18.	leśnictwo Sterławki Wielkie oddz. 745i	pojedyncze drzewo	dąb szypułkowy	440	1001	2001
19.	leśnictwo Sterławki Wielkie oddz. 505c	pojedyncze drzewo	jesion wyniosły	380	1002	2001
20.	leśnictwo Sterławki Wielkie oddz. 744j	pojedyncze drzewo	dąb szypułkowy	460	1003	2001
21.	leśnictwo Sterławki Wielkie oddz. 502a	pojedyncze drzewo	dąb szypułkowy	470	1004	2001
22.	leśnictwo Zielony Dwór oddz. 20o	grupa drzew	2 modrzewie europejskie "Franciszek" i "Bolesław"	305 i 313	1236	2004
23.	leśnictwo Zielony Dwór oddz. 21a	pojedyncze drzewo	dąb szypułkowy	420	1237	2004

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[2]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	7642	100	3799	49,7	3843	50,3
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	26,4		13,1		13,3

• Piramida wieku mieszkańców gminy Giżycko w 2014 roku^[1].

Sołectwa

Antonowo, Bogacko, Bogaczewo, Bystry, Doba, Gajewo, Grajwo, Guty, Kąp, Kamionki, Kozin, Kożuchy Wielkie, Kruklin, Pieczonki, Pierkunowo, Sołdany, Spytkowo, Sterławki Małe, Sulimy, Szczybały Giżyckie, Świdry, Upałty, Upałty Małe, Wilkaski, Wilkasy, Wronka, Wrony.

Pozostałe miejscowości

Dziewiszewo, Fuleda, Gorazdowo, Kalinowo, Kożuchy Małe, Nowe Sołdany, Osiedle Grajwo, Piękna Góra, Poganty, Róg Pierkunowski, Sterławki Średnie, Strzelce, Wola Bogaczkowska, Wrony Nowe, Zielony Gaj.

Sąsiednie gminy

Giżycko (miasto), Kętrzyn, Kruklanki, Miłki, Pozezdrze, Ryn, Węgorzewo, Wydminy

Przypisy

1. Gmina Giżycko w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-17], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
3. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019. Brak numerów stron w książce
4. Program Ochrony Środowiska dla gminy Giżycko na lata 2004-2007. [dostęp 2013-04-05].
5. Program Ochrony Środowiska dla gminy Giżycko na lata 2004-2007, s. 7. [dostęp 2013-04-05].
6. Geoserwis GDOŚ. [dostęp 2013-04-05].
7. Wykaz pomników przyrody w województwie warmińsko-mazurskim, RDOŚ Olsztyn, styczeń 2010. [dostęp 2015-01-17].