GT-1

GT-1 (Glide Torpedo 1) – szybująca, amerykańska bomba lotnicza, która jako głowicę bojową przenosiła torpedę^[1].

GT-1

Państwo	Stany Zjednoczone
Typ	szybująca
Przeznaczenie	przeciwokrętowa
Historia
Data konstrukcji	1943
Lata produkcji	1944-45
Używana w latach	1944-45
Dane techniczne
Napęd	beznapędowa
Średnica	571 mm (22,5 in)
Rozpiętość	3,6 m
Masa	966 kg torpeda Mk 13-M2 + waga części lotnej
Masa mat. wybuchowego	272 kg
Rodzaj mat. wybuchowego	torpex
Zasięg	ok. 40 km
Dane operacyjne. Użytkownicy
United States Army Air Forces

GT-1 podwieszona pod bombowcem B-25J Mitchell

Zbudowana na bazie bomby GB-1, ale zamiast 2000-funtowej (900 kg) bomby wyposażono ją w torpedę Mk.13 2A^[2]. Na kadłubie torpedy montowano prostą konstrukcję ze skrzydłami o rozpiętości 3,6 m (12 stóp), wyposażonymi w lotki, dwubelkowym kadłubem zakończonym statecznikiem poziomym ze zdwojonymi statecznikami pionowymi. W kadłubie mieścił się żyroskop nastawiany przed zrzutem przez bombardiera samolotu-nosiciela. Zapewniał on stabilizację pocisku na kursie; w czasie lotu bomba była niekierowana. Producentem konstrukcji lotnej była firma Aeronca^[2].

GT-1 zrzucana była ze bombowca B-25 Mitchell i leciała lotem szybowym, do momentu gdy wisząca około 6 metrów poniżej sonda uderzyła w wodę. Sygnał z sondy powodował odstrzelenie skrzydeł i ogona za pomocą ładunków wybuchowych i upadek torpedy do wody^[3]. Inne źródła podają, że odrzucenie skrzydeł następowało dopiero w momencie uderzenia pocisku w wodę^{[uwaga 1]}. W każdym przypadku torpeda po wejściu w wodę uruchamiała swój napęd i kontynuowała marsz ku celowi^[2].

GT-1 mogła być zrzucana w odległości do ok. 40 km od celu, którym była grupa statków (np. w porcie)^[1]. Pierwsze testy z GT-1 przeprowadzono w końcu 1943^[3]. Eksperymentalnie użyła ich 41 Bombardment Group, ale z niewielkimi sukcesami^[4]. 29 lipca 1945 dziewięć B-25J z 47 Bombardment Squadron z Okinawy zaatakowało port w Kagoshimie - z 6 zrzuconych torped trzy dotarły do portu, gdzie wybuchły. 31 lipca 13 Mitchelli z 41 Grupy zrzuciło 13 GT-1, z których jedna została zestrzelona w powietrzu, jedna zawiodła, a 11 prawidłowo weszło do wody; trzy z nich detonowały w pobliżu dużego lotniskowca i i lotniskowca eskortowego oraz niewielkiego frachtowca. W czasie ostatniej misji, 1 sierpnia, trzy zrzucone torpedy wpłynęły do portu w Nagasaki, ale nie udało się zaobserwować efektów^[5].

Uwagi

1. Być może opis ten jest wynikiem braku precyzji lub skrótu myślowego autorów. Na filmie o użyciu pocisków (zob. linki zewnętrzne) widać odstrzelenie skrzydeł jeszcze nad wodą.

Przypisy

1. Encyclopedia of explosives and related items. B. T. Fedoroff i O. E. Sheffield (red.). T. VI. Dover: New Jersey Army Armament Research and Development Command, 1974, s. G81.
2. Frederick Ira Ordway, Ronald C. Wakeford: International missile and spacecraft guide. New York: McGraw-Hill, 1960, s. 120-122.
3. Andreas Parsch: GB Series (GB-1 through GB-15; GT-1). [w:] Directory of U.S. Military Rockets and Missiles [on-line]. 2003-02-16. s. Appendix 1: Early Missiles and Drones. [dostęp 2017-03-30]. (ang.).
4. The Army Air Forces in World War II. Wesley Frank Craven i James Lea Cate (red.). T. V: The Pacific: Matterhorn to Nagasaki June 1944 to August 1945. Washington, D.C.: Office of Air Force History, 1983, s. 697.
5. Donald J. Hanle. Letters. „Air Force Magazine”. 2011 (11), s. 7, 2011-11. Michael M. Dunn. (ang.).

Linki zewnętrzne

• https://web.archive.org/web/20050728084615/http://www.vectorsite.net/twbomb4.html
• Film przedstawiający użycie pocisków GT-1