Loading AI tools
szczep winorośli właściwej Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Furmint – biały szczep winnej latorośli, pochodzący prawdopodobnie z Węgier i rozpowszechniony w tokajskim regionie winiarskim, gdzie zajmuje 70% winnic[2]. Popularne są wina typu tokaj aszú. Uprawiany jest również w mniejszym stopniu w Słowenii (pod nazwą šipon), na Słowacji, w Austrii (pod nazwą mosel) i w innych krajach.
Grono odmiany furmint | |
Gatunek |
winorośl właściwa |
---|---|
Inne nazwy |
šipon |
Pochodzenie |
prawdopodobnie Węgry[1] |
Ważne regiony uprawy | |
Identyfikator VIVC |
4292[1] |
Przeznaczenie owoców |
wino |
Kolor skórki |
żółtozielony |
Cechy uprawowe | |
Klimat uprawy |
chłodniejszy |
Mrozoodporność |
dość niska |
Przyjmuje się, że furmint pochodzi z Węgier[3][4][5]. Uprawa furmint w Tokaju jest wzmiankowana już w źródłach z 1611 roku[5][6]. Istnieje kilka hipotez, które sugerują, że na Węgry furmint trafił z Włoch, jednak po weryfikacji nie znajdują one potwierdzenia[5].
W 2012 ustalono, że odmiana jest naturalną krzyżówką starej odmiany gouais blanc (znanej także jako heunisch weiß) i alba imputotato[1]. Pokrewieństwo z gouais blanc było udowodnione już wcześniej[5]. Naturalnym potomkiem odmiany jest inna klasyczna tokajska odmiana, hárslevelű[5], a hodowcy uzyskali z furminta kilka nowych, przede wszystkim węgierską odmianę zéta (oremus)[5]. Enolodzy wyróżnili cztery typowe warianty furminta o tym samym kodzie genetycznym, ale różnej charakterystyce[5].
Furmint dojrzewa późno[2][5], lecz wcześnie wypuszcza pąki. Jest dość wrażliwy na przymrozki[5]. Owoce cechują się wysoką kwasowością[2][5][7]. Furmint wyróżnia się charakterystycznym, wyrazistym aromatem i dobrze nadaje się do starzenia[5][8][9]. Przeważają wina słodkie, typu tokaja aszú[7]. Porażonych pleśnią jagód używa się również do dosładzania zwykłych owoców[10][11]. Wytrawne wina tokajskie z furmint są aromatyczne i bogate w nuty mineralne i cytrusowe, produkowane na wzór win z chardonnay[12][13]. Cienkie skórki sprzyjają porażeniu szlachetną pleśnią[2]. Obok hárslevelű uważany za jedną z najlepszych rodzimych odmian węgierskich[14]. W trakcie selekcji preferuje się klony o mniejszych gronach, które wykazują wyższą koncentrację aromatów[5].
Furmint jest powszechnie kojarzony z winami tokajskimi[8][10][11]; w tokajskim regionie winiarskim zajmuje 70% winnic[2]. Na 4006 ha winnic na Węgrzech w 2006 aż 97% przypadało na okolice Tokaju[5]. Poza Tokajem jest uprawiany w okolicach Peczu oraz jako podstawowa odmiana w regionie Somló[15][16]. Wina są często kupażowane z bardziej aromatyczną odmianą hárslevelű[5][10], rzadziej z muscat blanc à petit grains, znanym na Węgrzech jako sárga muskotály i swoim potomkiem, zétą[5].
Szczep jest uprawiany w Austrii, ale na niewielką skalę[17]. Produkuje się z niego wina wytrawne, dość pełne i pełne, dobrze udaje się w Burgenlandzie[11][17][18]. Uprawy są niewielkie: w Burgenlandzie w 2009 było ledwie 8 ha[19], a drugie tyle wokół Jeziora Nezyderskiego (Neusiedler See) – 2,62 ha. Rokowania są dobre i przypuszczalnie obszar obsadzony furmintem będzie rósł[5]. W innych regionach szczep nie jest objęty statystykami[19].
Furmint jest uprawiany również po słowackiej stronie tokajskich wzgórz (region Tokajská)[20]. Styl win jest podobny do węgierskiego, choć bardziej stonowany[5].
W Słowenii szczep jest znany pod nazwą šipon[4][5][21][22]. Jest ważną odmianą w regionie Podrawie[23]. Winiarze produkują wytrawne wina, a w lepszych latach słodsze[5]. Uprawy sięgały w 2009 roku 694 ha[5].
W nadbrzeżnej części Chorwacji używa się synonimu pošip albo moslavac[5][24]. Wina przeważnie są wytrawne i kupażowane z kilku odmian[5].
Do Australii szczep sprowadził prawdopodobnie James Busby w 1832, ale jest rzadko spotykany, przeważnie jako intruz w winnicach[10].
Z furminta produkuje się na niewielką skalę wina w tokajskim stylu w Republice Południowej Afryki[5].
Potencjał odmiany jest wysoki i można przypuszczać, że eksperymentalne uprawy pojawią się w kolejnych krajach[5].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.