Franz Klammer

Franz Klammer (ur. 3 grudnia 1953 w Mooswald) – austriacki narciarz alpejski, mistrz olimpijski, trzykrotny medalista mistrzostw świata oraz pięciokrotny zdobywca Małej Kryształowej Kuli w klasyfikacji zjazdu Pucharu Świata.

Franz Klammer

Data i miejsce urodzenia	3 grudnia 1953 Mooswald
Klub	WSV Unterdrautal
Debiut w PŚ	16.12 1972, Val Gardena (5. miejsce - zjazd)
Pierwsze punkty w PŚ	16.12 1972, Val Gardena (5. miejsce - zjazd)
Pierwsze podium w PŚ	3.02 1973, St. Anton am Arlberg (2. miejsce - zjazd)
Pierwsze zwycięstwo w PŚ	22.12 1973, Schladming (zjazd)
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Austria Igrzyska olimpijskie złoto Innsbruck 1976 narciarstwo alpejskie (zjazd) Mistrzostwa świata złoto Sankt Moritz 1974 kombinacja złoto Innsbruck 1976 zjazd srebro Sankt Moritz 1974 zjazd Puchar Świata 3. miejsce 1974/1975 3. miejsce 1976/1977 Puchar Świata (Zjazd) Mała Kryształowa Kula 1974/1975 Mała Kryształowa Kula 1975/1976 Mała Kryształowa Kula 1976/1977 Mała Kryształowa Kula 1977/1978 Mała Kryształowa Kula 1982/1983 2. miejsce 1973/1974

Kariera

Pierwszy sukces w karierze Franz Klammer osiągnął w 1972 roku, kiedy został wicemistrzem Austrii w biegu zjazdowym. Wkrótce zadebiutował w zawodach Pucharu Świata, zajmując 16 grudnia 1972 roku w Val Gardena piąte miejsce w zjeździe. W kolejnych startach ośmiokrotnie plasował się w czołowej dziesiątce, w tym 3 lutego 1973 roku w St. Anton am Arlberg po raz pierwszy stanął na podium; w zjeździe był drugi za Bernhardem Russim ze Szwajcarii. W sezonie 1972/1973 jeszcze dwa razy znalazł się na podium: 11 lutego w Sankt Moritz był trzeci w zjeździe, a 2 marca 1973 roku w Mont-Sainte-Anne zajął trzecie miejsce w gigancie. Dało mu to ósme miejsce w klasyfikacji generalnej, czwarte w klasyfikacji zjazdu i dziewiąte w gigancie. Sezon 1973/1974 zaczął od zajęcia trzeciego miejsca w zjeździe 10 grudnia 1973 roku w Val d’Isère. W kolejnych zawodach w tej konkurencji, 22 grudnia w Schladming Klammer odniósł swoje pierwsze pucharowe zwycięstwo. Następnie trzykrotnie zajmował drugie miejsce: 6 stycznia w Garmisch-Partenkirchen, 12 stycznia w Morzine i 19 stycznia w Wengen. Dzięki temu był drugi w klasyfikacji końcowej zjazdu, przegrywając tylko ze Szwajcarem Rolandem Collombinem. W klasyfikacji generalnej był piąty, a w gigancie dziesiąty. W lutym 1974 roku brał udział w mistrzostwach świata w Sankt Moritz skąd wrócił z dwoma medalami. W kombinacji alpejskiej sięgnął po zwycięstwo, wyprzedzając bezpośrednio Polaka Andrzeja Bachledę-Curusia i Wolfganga Jungingera z RFN. Ponadto zajął drugie miejsce w zjeździe, rozdzielając na podium swego rodaka Davida Zwillinga i Williego Frommelta z Liechtensteinu.

W sezonach 1974/1975, 1975/1976, 1976/1977 i 1977/1978 Klammer dominował w zawodach Pucharu Świata w zjeździe, cztery razy z rzędu zdobywając Małą Kryształową Kulę za zwycięstwo w klasyfikacji końcowej tej konkurencji. W tym czasie łącznie 23 razy stawał na podium zjazdu, odnosząc 20 zwycięstw, dwa razy zajmując drugie i raz trzecie miejsce. W międzyczasie wystąpił na igrzyskach olimpijskich w Innsbrucku w 1976 roku, odnosząc zwycięstwo w swej koronnej konkurencji. W zawodach tych wyprzedził broniącego tytułu Bernharda Russiego 0,33 sekundy oraz Herberta Planka z Włoch o 0,86 sekundy. Na tych samych igrzyskach wystąpił także w gigancie, ale nie ukończył już pierwszego przejazdu. Bez medalu wrócił jednak z rozgrywanych dwa lata później mistrzostw świata w Garmisch-Partenkirchen. Wystąpił tam tylko w zjeździe, w którym zajął piątą pozycję, tracąc do brązowego medalisty Wernera Grissmanna z Austrii 0,31 sekundy. Ponadto w sezonach 1974/1975 i 1976/1977 Klammer zajmował trzecie miejsce w klasyfikacji generalnej PŚ, najpierw ulegając tylko Gustavowi Thöniemu z Włoch i Ingemarowi Stenmarkowi ze Szwecji, a następnie Stenmarkowi i swemu rodakowi Klausowi Heideggerowi.

Przez trzy kolejne sezony Austriak nie potrafił wrócić do formy z lat poprzednich i ani razu nie stanął na podium. Z powodu słabszej dyspozycji nie znalazł się w kadrze Austrii na igrzyska olimpijskie w Lake Placid w 1980 roku. Na kolejny sukces czekał do 6 grudnia 1981 roku, kiedy wygrał zawody Pucharu Świata w Val d'Isèr. W sezonie 1980/1981 na podium znalazł się jednak jeszcze tylko jeden raz: 16 stycznia w Kitzbühel był drugi w zjeździe. W klasyfikacji generalnej był ostatecznie czternasty, a w klasyfikacji zjazdu piąty. Wziął także udział w mistrzostwach świata w Schladming w 1982 roku, gdzie w swojej koronnej konkurencji był tym razem siódmy. Ostatnie trofeum zdobył w sezonie 1982/1983, kiedy po raz piąty w karierze zwyciężył w klasyfikacji końcowej Pucharu Świata w zjeździe. Pięciokrotnie stawał na podium, za każdym razem w zjeździe: 20 grudnia 1982 roku w Val Gardena był najlepszy, 5 grudnia w Pontresinie i 12 marca 1983 roku w Lake Louise był drugi, a 19 grudnia 1982 w Val Gardena i 28 stycznia 1983 roku w Sarajewie zajmował trzecie miejsce.

Najważniejszym punktem sezonu 1983/1984 były igrzyska olimpijskie w Sarajewie. Klammer wziął udział tylko w zjeździe, kończąc rywalizację na dziesiątej pozycji. W zawodach pucharowych trzy razy znalazł się w najlepszej trójce: 7 stycznia w Laax był drugi, 21 stycznia w Kitzbühel odniósł swoje ostatnie zwycięstwo, a 28 stycznia 1984 roku w Garmisch-Partenkirchen po raz ostatni stanął na podium zawodów PŚ zajmując trzecie miejsce w zjeździe. W klasyfikacji generalnej był ostatecznie dwudziesty, a w klasyfikacji zjazdu zajął czwarte miejsce. Startował także w sezonie 1984/1985, jednak jego najlepszym wynikiem było siódme miejsce w zjeździe wywalczone 19 stycznia 1985 roku w Wengen. Sezon ten zakończył na 52. pozycji, co było najsłabszym wynikiem w jego karierze. Wystąpił jednak na mistrzostwach świata w Bormio w lutym w 1985 roku, gdzie zjazd ukończył na piątym miejscu. W 1985 roku zakończył karierę.

W 1975 roku otrzymał nagrodę Skieur d’Or, przyznawaną przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Dziennikarzy Narciarskich^[1]. W 1996 roku otrzymał także Odznakę Honorową za Zasługi dla Republiki Austrii^[2]. Łącznie sześciokrotnie zdobywał medale mistrzostw kraju, w tym złoty w zjeździe w 1977 roku, srebrny w 1972 roku i brązowe w latach 1974, 1978, 1981 i 1982. W latach 1975, 1976 i 1983 uznawano go za sportowca roku w Austrii.

Po 1985 roku Klammer zainteresował się wyścigami samochodowymi. Startował między innymi w serii European Touring Car Championship, zdobywając tytuł mistrza Austrii. Założył także fundację wspierającą niepełnosprawnych sportowców po tym, jak jego brat został sparaliżowany po wypadku na nartach.

W styczniu 2007 roku został wybrany na przewodniczącego lokalnego komitetu w Salzburgu, który promował kandydaturę tego miasta do organizacji Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2014. Osiem lat wcześniej uczestniczył w podobnym projekcie dla Klagenfurt am Wörthersee zgłaszającego swą kandydaturę do organizacji Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2006.

Osiągnięcia

Igrzyska olimpijskie

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu	Strata	Zwycięzca
1.	5 lutego	1976	Innsbruck	Zjazd	1:45,73	-	-
DNF	10 lutego	1976	Innsbruck	Gigant	3:26,97	-	Heini Hemmi
10.	16 lutego	1984	Sarajewo	Zjazd	1:45,59	+1,45	Bill Johnson

Mistrzostwa świata

Miejsce	Dzień	Rok	Miejscowość	Konkurencja	Czas biegu	Strata	Zwycięzca
10.[3]	5 lutego	1974	Sankt Moritz	Gigant	3:07,92	+5,97	Gustav Thöni
2.[4]	9 lutego	1974	Sankt Moritz	Zjazd	1:56,98	+1,03	David Zwilling
20.[5]	10 lutego	1974	Sankt Moritz	Slalom	1:49,98	+9,33	Gustav Thöni
1.[6]	10 lutego	1974	Sankt Moritz	Kombinacja	67,88 pkt	-	-
1.	5 lutego	1976	Innsbruck	Zjazd	1:45,73	-	-
DNF	10 lutego	1976	Innsbruck	Gigant	3:26,97	-	Heini Hemmi
5.	29 stycznia	1978	Garmisch-Partenkirchen	Zjazd	2:04,12	+0,65	Josef Walcher
7.	6 lutego	1982	Schladming	Zjazd	1:55,10	+1,06	Harti Weirather
5.	3 lutego	1985	Bormio	Zjazd	2:06,68	+0,96	Pirmin Zurbriggen

Puchar Świata

Miejsca w klasyfikacji generalnej

• sezon 1972/1973: 8.
• sezon 1973/1974: 5.
• sezon 1974/1975: 3.
• sezon 1975/1976: 4.
• sezon 1976/1977: 3.
• sezon 1977/1978: 5.
• sezon 1978/1979: 51.
• sezon 1979/1980: 33.
• sezon 1980/1981: 40.
• sezon 1981/1982: 14.
• sezon 1982/1983: 18.
• sezon 1983/1984: 20.
• sezon 1984/1985: 52.

Zwycięstwa w zawodach

1. Schladming – 22 grudnia 1973 (zjazd)
2. Val d’Isère – 8 grudnia 1974 (zjazd)
3. Sankt Moritz – 15 grudnia 1974 (zjazd)
4. Garmisch-Partenkirchen – 5 stycznia 1975 (zjazd)
5. Wengen – 11 stycznia 1975 (zjazd)
6. Kitzbühel – 18 stycznia 1975 (zjazd)
7. Innsbruck – 26 stycznia 1975 (zjazd)
8. Jackson Hole – 9 marca 1975 (zjazd)
9. Val Gardena – 21 marca 1975 (zjazd)
10. Madonna di Campiglio – 12 grudnia 1975 (zjazd)
11. Wengen – 10 stycznia 1976 (zjazd)
12. Wengen – 11 stycznia 1976 (kombinacja)
13. Morzine – 17 stycznia 1976 (zjazd)
14. Kitzbühel – 25 stycznia 1976 (zjazd)
15. Aspen – 12 marca 1976 (zjazd)
16. Val Gardena – 17 grudnia 1976 (zjazd)
17. Val Gardena – 18 grudnia 1976 (zjazd)
18. Garmisch-Partenkirchen – 8 stycznia 1977 (zjazd)
19. Kitzbühel – 15 stycznia 1977 (zjazd)
20. Wengen – 22 stycznia 1977 (zjazd)
21. Laax – 18 lutego 1977 (zjazd)
22. Val d’Isère – 11 grudnia 1977 (zjazd)
23. Laax – 11 marca 1978 (zjazd)
24. Val d’Isère – 6 grudnia 1981 (zjazd)
25. Val Gardena – 20 grudnia 1982 (zjazd)
26. Kitzbühel – 21 stycznia 1984 (zjazd)

• 26 zwycięstw (25 zjazdów i 1 kombinacja)

Pozostałe miejsca na podium

1. St. Anton am Arlberg – 3 lutego 1973 (zjazd) – 2. miejsce
2. Sankt Moritz – 11 lutego 1973 (zjazd) – 3. miejsce
3. Mont-Sainte-Anne – 2 marca 1973 (gigant) – 3. miejsce
4. Val d’Isère – 10 grudnia 1973 (zjazd) – 3. miejsce
5. Garmisch-Partenkirchen – 6 stycznia 1974 (zjazd) – 2. miejsce
6. Morzine – 12 stycznia 1974 (zjazd) – 2. miejsce
7. Wengen – 19 stycznia 1974 (zjazd) – 2. miejsce
8. Kitzbühel – 19 stycznia 1975 (kombinacja) – 3. miejsce
9. Wengen – 9 stycznia 1976 (zjazd) – 2. miejsce
10. St. Anton am Arlberg – 18 lutego 1977 (kombinacja) – 3. miejsce
11. Val Gardena – 18 grudnia 1977 (zjazd) – 3. miejsce
12. Laax – 10 marca 1978 (zjazd) – 2. miejsce
13. Kitzbühel – 16 stycznia 1982 (zjazd) – 2. miejsce
14. Laax – 5 grudnia 1982 (zjazd) – 2. miejsce
15. Val Gardena – 19 grudnia 1982 (zjazd) – 3. miejsce
16. Sarajewo – 28 stycznia 1983 (zjazd) – 3. miejsce
17. Lake Louise – 12 marca 1983 (zjazd) – 2. miejsce
18. Laax – 7 stycznia 1984 (zjazd) – 2. miejsce
19. Garmisch-Partenkirchen – 28 stycznia 1984 (zjazd) – 3. miejsce

Bibliografia

Zobacz multimedia związane z tematem: Franz Klammer

• Profil na stronie FIS (niem. • ang. • fr.)
• Profil na Sports Reference.com. sports-reference.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-29)]. (ang.).
• Profil na Alpine Ski Database (ang.)

Przypisy

1. Skieur d'Or Award (ang.)
2. Staatliche Auszeichnungen bis 2008 (niem.)
3. alpineskiworld.net: 04-05.02.1974. St. Moritz Giant Slalom, men (ang.)
4. alpineskiworld.net: 09.02.1974. St.Moritz Downhill, men (ang.)
5. alpineskiworld.net: 10.02.1974. St.Moritz Slalom, men (ang.)
6. alpineskiworld.net: 10.02.1974. St.Moritz Alpine Combined, men (ang.)

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000078584369
• VIAF: 74644833
• LCCN: nr96018997
• GND: 118562738
• NKC: xx0044258
• CONOR: 84703587

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: biography/Franz-Klammer
• Treccani: franz-klammer
• Universalis: franz-klammer
• NE.se: franz-klammer
• SNL: Franz_Klammer

Identyfikatory zewnętrzne:

• Olympedia: 88010