Franciszek Traeger

Franciszek Traeger (ur. 12 lipca 1812 w Kowalu^[1], zm. 25 sierpnia 1880 w Boguminie^[2][3]) – prezydent Łodzi w latach 1844–1862.

Franciszek Traeger

Data i miejsce urodzenia	12 lipca 1812 Kowal
Data i miejsce śmierci	25 sierpnia 1880 Bogumin
Prezydent Łodzi
Okres	od 23 sierpnia 1844 do 6 grudnia 1862
Poprzednik	Karol Tangermann
Następca	Andrzej Rosicki
Odznaczenia

W grudniu 1835 otrzymał nominację na ławnika czynnego osady Łódka^[a] i objął tę posadę 21 stycznia 1836 roku^[4]. 1 stycznia 1840 objął funkcję inspektora policji przy magistracie łódzkim, a 22 marca 1841 roku został przesunięty na stanowisko radnego^[5]. 23 sierpnia 1844 roku przejął po Karolu Tangermannie urząd prezydenta miasta Łodzi^[5].

W roku 1846 próbował, wraz z zamożniejszymi mieszkańcami miasta, zmienić nazwę Łodzi na Mikołajew^[b], na cześć Mikołaja I, co spotkało się z odmową cara^[6]. W 1861 przyczynił się do pacyfikacji buntu tkaczy łódzkich, wzywając wojska carskie^[7]. Wniosek o uwolnienie ze służby złożył w sierpniu 1862 roku (był to już drugi wniosek, pierwszego nie przyjęto)^[8]. Z końcem miesiąca Gubernator Warszawski poparł tę prośbę^[8], a Komisja Rządowa, mimo że zamożni łódzcy fabrykanci próbowali utrzymać Franciszka Traegera na stanowisku, 6 grudnia 1862 roku przyjęła dymisję prezydenta^[9]. 18 grudnia 1862 były prezydent opuścił Łódź i udał się do majątku Szydłów^[10].

Dbał o porządek w mieście, zabronił m.in. stawiania budek i straganów przy ulicy Piotrkowskiej. Traeger walczył o połączenie z koleją warszawsko-wiedeńską (sprawa sfinalizowana kilka lat po jego odejściu). Wspierał Karola Scheiblera stawiającego w Łodzi pierwsze kroki w przemyśle bawełnianym. Podczas jego urzędowania powstał przy ulicy Ogrodowej Stary Cmentarz.

Rodzina

Pochodził z ewangelickiej rodziny niemieckiego pochodzenia – był synem Jana Krzysztofa Traeger i Albertyny z domu Appel. Miał dwie starsze siostry – Dorotę Karolinę i Annę Zofię, oraz cztery młodsze – Henrykę Ludwikę, Mariannę, Kristiannę Antoninę i Henrykę Gertrudę^[11].

28 lutego 1832 pojął za żonę Emilię Ernestynę Czarnecką (ur. w 1812^[12], zm. 29 czerwca 1895^[13]), – mieli dwoje dzieci, obie córki zmarły w wieku kilku miesięcy^[12].

Odznaczenia

• Znak Honorowy za 15 lat służby (1857)^[14]
• Order św. Stanisława III klasy (1857)^[14]

Uwagi

1. urzędnik wyręczający burmistrza Łodzi w codziennych obowiązkach, na stałe przebywający w tej osadzie
2. na wzór Aleksandrowa i Konstantynowa

Przypisy

1. Głowacki 2020 ↓, s. 13.
2. Głowacki 2020 ↓, s. 96.
3. „Kurjer Poranny”, 243, 1880, s. 3.
4. Głowacki 2020 ↓, s. 17–20.
5. Głowacki 2020 ↓, s. 20.
6. Głowacki 2020 ↓, s. 72.
7. E.E. Ajnenkiel E.E., Pierwszy bunt robotników łódzkich w roku 1861, t. II, s. 367–388.
8. Głowacki 2020 ↓, s. 77.
9. Głowacki 2020 ↓, s. 77–78.
10. Głowacki 2020 ↓, s. 78.
11. Głowacki 2020 ↓, s. 13–14.
12. Głowacki 2020 ↓, s. 17.
13. Głowacki 2020 ↓, s. 97.
14. Głowacki 2020 ↓, s. 54.

Bibliografia

• Jerzy JózefJ.J. Głowacki Jerzy JózefJ.J., Prezydent Łodzi Franciszek Traeger, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2020, ISBN 978-83-7729-565-6.