Fergus II mac Roich

Fergus II mac Roich lub Fergus II Mor („Wielki“) – legendarny król Ulaidu z dynastii Milezjan (linia Ira, syna Mileda) w latach 14-11 p.n.e. Syn Roich i Rossy Ruada („Czerwonego“), syna Rudraige’a I Mora („Wielkiego”) mac Sithrige, króla Ulaidu i zwierzchniego króla Irlandii.

Fergus II mac Roich

legendarny król Ulaidu
Okres	od 14 p.n.e. do 11 p.n.e.
Poprzednik	Fergus I mac Leite
Następca	Conchobar III mac Nessa
Dane biograficzne
Dynastia	Milezjanie
Ojciec	Rossa Ruad
Matka	Roich
Dzieci	Cormac, Ciar, Corc, Dallan, Anluim, Conri (Conrai, Connra, Condra), Aengus Finn, Oilioll, Firceigid, Uiter, Finfailig, Firtlechta, Binne, Asadmun

Fergus był jedną z głównych postaci cyklu ulsterskiego. Według „Laud Misc. 610”, piętnastowiecznego źródła, panował trzy lata nad Ulaidem, notując na jego temat: Ferg[u]s m[a]c Rosa m[eic] Rudr[aig]e .iii. blī[adn]a (fol. 107 a 37). Zapisano tutaj małymi literami rzymską cyfrę III, oznaczającą trzy lata panowania. Objął tron po śmierci brata stryjecznego Fergusa I mac Leite. Został pozbawiony tronu przez podstęp Conchobara mac Nessa, syna jego brata stryjecznego, Cathbada. Został zmuszony do opuszczenia Ulaidu za poparcie synów Uisliu. Stał się sprzymierzeńcem i ukochanym królowej Medb z Connachtu, byłej żony oraz wroga Conchobara. Dołączył do jej wyprawy przeciw Ulaidowi opisanej w Táin Bó Cúailnge. Imię Fergus' (późniejszy irlandzki: Fearghus) oznacza „siła mężczyzny” lub „męskość”. Fergus został opisany, jako będącego ogromnych rozmiarów oraz seksualnej potęgi. Występuje także w opowieści Táin Bó Flidhais. Pewnego razu, po czternastu latach życia na wygnaniu, Fergus był widziany z Medb przez jej męża Oiliolla (Aililla). Ten wybuchnął zazdrością, następnie rozkazał swemu dworzaninowi zabić go. Ten rzucił włócznią w Fergusa, trafiając go w klatkę piersiową. Fergus wydostał się z wody i oderwał włócznię. Następnie zabił ogara Aililla, po czym zmarł. Został pogrzebany w Magh Aoi. „Kamień przeznaczenia”, stojący na wzgórzu Tara, jest również nazywany fallusem Fergusa. Jest bohaterem dwóch utworów Williama Butlera Yeats’a, wielkiego irlandzkiego poety.

Potomstwo

Fergus miał z kochanką Medb, żoną króla Connachtu Oiliolla I Mora („Wielkiego”), trzech synów:

• Cormac, przodek Conmaicne Mara (obecnie Connemara), Conmaicne Cuile Tolaigh (hrabstwo Mayo), Conmaicne Magh Rein (obecnie hrabstwo Longford i połowa południowego hrabstwa Leitrim), Conmaicne Cinel Dubhain (obecnie hrabstwo Galway)
• Ciar, przodek Ciarruighe Luachra, Ciarruighe Chuirc, Ciarruighe Aoi i Ciarruighe Coinmean
• Corc, przodek Dál Meidhe (plemię Meath); przodek O’Connorów z Corcamruadh w hrabstwie Clare

Posiadał także jedenastu innych synów:

• Dallan
• Anluim
• Conri (Conrai, Connra, Condra), miał syna:
  • Elim II mac Conrach, przyszły król Ulaidu i zwierzchni król Irlandii
• Aengus Finn, przodek wodzów Owny-Beg w hrabstwie Tipperary
• Oilioll
• Firceigid, przodek rodu Eoghanacht z Ara-Cliach w hrabstwie Limerick
• Uiter
• Finfailig, przodek O’Duganów i O’Coscridhów, wodzów Fermoy w hrabstwie Cork
• Firtlechta
• Binne
• Asadmun, przodek rodu Healy, wodzów Pobal O’Healy w hrabstwie Cork

Bibliografia

• Dunn J., The Ancient Irish Epic Tale. Táin Bó Cúalnge. The Cualnge Cattle-Raid, London 1914.
• Meyer K. (ed.), The Laud Genealogies and Tribal Histories, „Zeitschrift für Celtische Philologie”, 8 (1912), s. 326 (korekta).
• O’Hart J., Irish Pedigress. The Origin and Stem of The Irish Nation, vol. I, Fifth Edition, Dublin 1892, s. 301-338.
• Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 1: Antiquity Worldwide, München 2000, s. 373-374, ISBN 3-598-21543-6.