Enmerkar

Enmerkar (sumeryjski 𒂗𒈨𒅕𒃸) – według Sumeryjskiej listy królów drugi władca I dynastii z Uruk, syn i następca Mesz-ki-ag-gaszera. Dotyczący go fragment brzmi następująco:

„Enmerkar, syn Mesz-ki-ag-gaszera, król Uruk, ten, który wzniósł Uruk, został królem i panował przez 420 lat”^[1]

Jego wielkim czynom i osiągnięciom poświęcone zostały dwa sumeryjskie eposy: Enmerkar i Pan Aratty oraz Enmerkar i Ensuhkeszdana^[2]. Opisują one dyplomatyczne zabiegi Enmerkara, mające na celu zapewnienie sobie zwierzchnictwa nad odległym, bogatym w surowce naturalne, górskim miastem-państwem Aratta. Pomimo tego, iż władcy Aratty uznali w końcu wyższość Enmerkara, to wydaje się, iż w ostatecznym rozrachunku dyplomacja zawiodła, gdyż w innym sumeryjskim eposie Lugalbanda i Ptak Anzu^[3] opisane zostaje oblężenie Aratty przez sumeryjskie wojska Enmerkara.

Tradycja przypisuje mu wynalezienie pisma klinowego^[4].

Na jego cześć nazwano gatunek dewońskiego ramienionoga Davidsonia enmerkaris^[5].

Przypisy

1. Piotr Michalowski, Sumerian..., s. 83.
2. polskie tłumaczenie obu eposów znajduje się w: K. Szarzyńska, Eposy..., s. 11-38
3. polskie tłumaczenie tego eposu znajduje się w: K. Szarzyńska, Eposy..., s. 39-52
4. Joshua J.J.J. Mark Joshua J.J.J., Edukacja w Mezopotamii [online], Encyklopedia historii świata [dostęp 2024-01-12] (pol.).
5. A.A. Baliński A.A., G.G. Racki G.G., A.T.A.T. Halamski A.T.A.T., Brachiopods and stratigraphy of the Upper Devonian (Frasnian) succession of the Radlin Syncline (Holy Cross Mountains, Poland), „Acta Geologica Polonica”, 66 (2), 2016, s. 107–156.

Bibliografia

• Piotr Michalowski, Sumerian King List, [w:] Mark Chavalas (redaktor), The Ancient Near East - Historical Sources in Translation, Blackwell Publishing, Carlton 2006, s. 81-85.
• Marian Bielicki, Zapomniany świat Sumerów, PIW, Warszawa 1969.
• Krystyna Szarzyńska, Eposy Sumeryjskie, seria Antologia Literatury Mezopotamskiej, Wydawnictwo AGADE, Warszawa 2003.

Encyklopedie internetowe (osoba):

• Britannica: biography/Enmerkar