Elizabeth (film)

Elizabeth – brytyjski dramat biograficzny z 1998 roku w reżyserii Shekhara Kapura. Opowieść o młodości i pierwszych latach panowania królowej Elżbiety I Tudor.

Elizabeth

Gatunek	biograficzny dramat historyczny kostiumowy
Data premiery	13 września 1998 12 listopada 1998 (Polska)
Kraj produkcji	Wielka Brytania
Język	angielski francuski
Czas trwania	124 minuty
Reżyseria	Shekhar Kapur
Scenariusz	Michael Hirst
Główne role	Cate Blanchett Geoffrey Rush Christopher Eccleston Joseph Fiennes
Muzyka	David Hirschfelder
Zdjęcia	Remi Adefarasin
Scenografia	John Myhre Peter Howitt
Kostiumy	Alexandra Byrne
Montaż	Jill Bilcock
Produkcja	Tim Bevan Eric Fellner Alison Owen
Budżet	$ 25 000 000 (szacunkowy)

Fabuła

W XVI wieku Anglią rządzi królowa Maria I Tudor, która przywraca katolicyzm. W kraju panuje terror, mnożą się spiski opozycjonistów, w kościele następuje kryzys związany z podziałami religijnymi.

Maria jest córką Katarzyny Aragońskiej (pierwszej żony Henryka VIII), Elżbieta (młodsza) to córka Anny Boleyn. Niedługo potem królowa Maria umiera, a na tron wstępuje jej przyrodnia siostra Elżbieta, która jest protestantką. Stara się przywrócić w Anglii wewnętrzną stabilizację.

Nagrody i kontynuacje

Rolę młodej królowej gra Cate Blanchett, która sugestywnie pokazała duchową i fizyczną przemianę bohaterki. Za tę rolę otrzymała nagrodę Brytyjskiej Akademii Filmowej. Film nominowano do siedmiu do Oscarów w kategoriach: najlepszy film, najlepsza aktorka, zdjęcia, muzyka, scenografia, kostiumy i charakteryzacja. Ostatecznie obraz zdobył jednego Oscara - za charakteryzację. Film uhonorowano również Złotym Globem.

W roku 2007 nakręcono kontynuację filmu pt. Elizabeth: Złoty wiek z tymi samymi aktorami, grającymi główne role.

Produkcja

Zdjęcia do filmu kręcono na obszarze kilku angielskich hrabstw. Do lokalizacji wykorzystanych przez filmowców należały:

• Buckinghamshire (Dorney Court);
• Derbyshire (Haddon Hall);
• hrabstwo Durham (katedra w Durham, Raby Castle);
• Londyn (kościół św. Albana w dzielnicy Teddington);
• North Yorkshire (Bolton Castle, katedra w Yorku);
• Northumberland (zamek Alnwick, Chillingham Castle, Warkworth Castle, Aydon Castle)^[1][2].

Obsada

• Cate Blanchett – córka Anny Boleyn, po latach niepewności – królowa Anglii – Elżbieta I Tudor
• Geoffrey Rush – sir Francis Walsingham (szef tajnych służb)
• Christopher Eccleston – Thomas Howard, 4. książę Norfolk (arystokrata spiskujący przeciwko królowej)
• Joseph Fiennes – Robert Dudley, 1. hrabia Leicester (kochanek Elżbiety I)
• Richard Attenborough – William Cecil, 1. baron Burghley (doradca Elżbiety I)
• Fanny Ardant – Mary de Guise (królowa Szkocji, matka Marii Stuart), w filmie spiskująca przeciwko Elżbiecie I.
• Éric Cantona – Monsieur de Foix (ambasador Francji)
• Kathy Burke – przyrodnia, starsza siostra Elżbiety, królowa Maria I (znana jako „krwawa Maria”)
• Vincent Cassel – Henry, Duc d’Anjou starający się o rękę Elżbiety I (patrz „Uwagi” poniżej)
• Emily Mortimer – Kat Ashley (dama dworu i przyjaciółka Elżbiety)
• Kelly Macdonald – Isabel Knollys ('tajna' żona R. Dudleya)
• John Gielgud – papież Pius V (zaciekły wróg Elżbiety I)
• Daniel Craig – John Ballard (jezuita nasłany do zamordowania Elżbiety I)
• James Frain – ambasador Hiszpanii
• Edward Hardwicke – Henry FitzAlan, 19. Hrabia Arundel (spiskuje przeciwko Elżbiecie I)
• Jamie Foreman – hrabia Sussex

i inni

Uwagi

Film pokazuje trafnie atmosferę czasów rządów Elżbiety, ale w niektórych szczegółach nie jest zgodny z faktami historycznymi. Twórcom filmu nie chodziło o przedstawienie ścisłe historii, ale historię dojrzewania młodej dziewczyny do roli królowej w skomplikowanej sytuacji politycznej, religijnej i międzynarodowej. W filmie jest szereg nieścisłości, które dla osób znających historię Anglii, mogą się wydać istotnymi błędami. Jednym z takich błędów jest historia starań o rękę Elżbiety przez francuskiego księcia. W filmie jest to Henryk Duc d’Anjou (późniejszy król Polski Henryk Walezy). Co prawda, rzeczywiście były propozycje aby on starał się o Elżbietę, ale pokazana historia dotyczy młodszego brata – Franciszka Walezjusza (rzeczywiście mógł być on transwestytą). Niektóre z nieścisłości zostały poprawione w kolejnym filmie Elizabeth: Złoty wiek.