Elimelech z Leżajska

Elimelech Weissblum z Leżajska (ur. 1717 w Tyczynie^[1], zm. 11 marca^[2] 1787 w Leżajsku)^[3] – rabin żydowski, jeden z pierwszych cadyków w historii judaizmu, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli chasydyzmu.

Elimelech Weissblum

Data urodzenia	1717
Data śmierci	1787
Miejsce pochówku	Stary cmentarz żydowski we Frysztaku
Wyznanie	judaizm

Wnętrze ohelu Elimelecha z Leżajska

Ohel Elimelecha w Leżajsku.

Grób córki Elimelecha Estery Etel Elbaum (zm. 1800) na starym cmentarzu żydowskim we Frysztaku

Życiorys

Był uczniem, a później następcą Dow-Bera z Międzyrzecza.

Ożenił się w Sieniawie ze Sprincą (Esperanzą), córką rabina Aarona Rokacha Margoliota i krewną rabina Eleazara Rokacha. Po kilku porodach zmarła ona przedwcześnie. Mieli pięcioro dzieci, których imiona brzmią: Elazar, Eliezer Lipa, Jaakow, Mirisz i Esther Etel. Po śmierci Sprincy Elimelech ponownie wstąpił w więzy małżeńskie, żeniąc się z córką rebego Jakowa Margoliota, Gittel^[4].

Po latach wędrówki i nauczania w I Rzeczypospolitej, w 1772 osiadł w Leżajsku. Uczniami Elimelecha byli m.in. Jakub Icchak Horowic, Naftali z Ropczyc i Menachem Mendel z Rymanowa.

W 1787 r. napisał dzieło Noam Elimelech (pol. „Łagodność Elimelecha”), jedno z podstawowych dzieł chasydyzmu^[5]. W dziele tym umieszczał wiele gwiazdek (asterysków) nad wyrazami, które miały oznaczać nieokreślone i ograniczone znaczenie słów drukowanych. Jeden z rabinów powiedział, że gwiazdy na niebie są tylko komentarzem do gwiazdek w Noam Elimelech.

Stworzył również siedemnastopunktową listę (rodzaj poradnika) mającą zwykłym ludziom pomóc stać się lepszymi i żyć religijnie.

Jego postać obrosła wieloma legendami. Miał on rzekomo leczyć nieuleczalnie chorych i rozmawiać ze zwierzętami^[6].

Rocznica jego śmierci, 21 dnia żydowskiego miesiąca adar, gromadzi przy jego ohelu w Leżajsku tysiące chasydów z całego świata^[7].

Po śmierci Elimelecha cadykiem w Leżajsku został jego najstarszy syn Elazar (?-1806), a ostatnim z leżajskich cadyków był syn Elazara, Naftali (?-1844)^[8].

Przypisy

1. Rebbe Elimelech Lipman (Weisblum) of Lizhensk [online], geni_family_tree, 11 marca 2024 [dostęp 2024-03-30] (pol.).
2. Leżajsk: Żydzi z całego świata modlą się przy grobie cadyka. [dostęp 2021-11-01]. (pol.).
3. Biography of Rabbe Elimelech of Lizensk. Rabbi Elimelech of Lizensk [online], lizensk.com [dostęp 2017-11-23] (ang.).
4. Biography of Rabbe Elimelech of Lizensk [online], lizensk.com [dostęp 2021-11-01] (ang.).
5. Introduction to Noam Elimelech. [dostęp 2006-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-18)]. (ang.).
6. Ohel-cadyk Elimelech z Leżajska. [dostęp 2014-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-25)].
7. Elimelech. [dostęp 2007-08-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-22)].
8. , akapit dot. roku 1772

Bibliografia

• Martin Buber, Opowieści chasydów, uwagami i posłowiem opatrzył Paweł Hertz, W Drodze, Poznań 1989, s. 167-172, passim, ISBN 83-85008-90-X.

Linki zewnętrzne

• Filmy i informacje z wizyt chasydów w Leżajsku. aord.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-20)].

Zobacz kolekcję cytatów Elimelech z Leżajska w Wikicytatach

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000066868735
• VIAF: 33416737
• LCCN: n85009707
• GND: 136792677
• NLA: 35681734
• NTA: 194294153
• Open Library: OL2028624A
• PLWABN: 9810672829305606
• J9U: 987007260707805171
• LIH: LNB:Br3H;=BV

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3897541
• Britannica: biography/Elimelech-of-Lizhensk