Dzwonkówka niesymetryczna

Dzwonkówka niesymetryczna (Entoloma excentricum Bres.) – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)^[1].

Dzwonkówka niesymetryczna

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	dzwonkówkowate
Rodzaj	dzwonkówka
Gatunek	dzwonkówka niesymetryczna
Nazwa systematyczna
Entoloma excentricum Bres. Fung. trident. 1(1): 11 (1881)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Synonimy^[2]:

• Entoloma excentricum Bres. 1881 var. excentricum
• Entoloma excentricum var. porphyrocephalum Noordel. & Wölfe 1982
• Rhodophyllus excenticus (Bres.) Kühner & Romagn. 1953

Nazwę zwyczajową zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2-6 (-8) cm, początkowo wypukły, potem rozpostarty, rzadko z garbem, niehigrofaniczny, bez prążkowania. Brzeg podwinięty. Powierzchnia naga, o barwie od białej do bardzo bladobrązowej, skóropodobna^[4].

Blaszki

W liczbie 40-60, z międzyblaszkami (l = 1-7), gęste, przyrośnięte lub wykrojone, wybrzuszone. Początkowo białe, potem blado-różowe z odcieniem brązowym. Ostrza kłaczkowate, tej samej barwy lub brązowe^[4].

Trzon

Wysokość 3–8 cm, grubość 4–8 mm, walcowaty lub nieco zwężający się ku podstawie, czasami skręcony, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia biaława z brązowym lub żółtym odcieniem, podłużnie włóknista, przy podstawie biała^[4].

Miąższ

Biały, czasami lekko brązowy. Bez zapachu, rzadziej z mniej lub bardziej zjełczałym, kwaskowatym zapachem. W smaku nieprzyjemny^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki nieregularne, w widoku z boku 5–8-kątowe. Mają wymiary (10,0–) 11,0–12,5 (–14,0) × 7,0–8,5 (–9,5) μm. Podstawki 4–zarodnikowe, ze sprzążkami, często z brązowym pigmentem wewnątrzkomórkowym. Brzegi blaszek niejednorodne. Cheilocystydy o wymiarach 40–110 × 10–25 μm, baryłkowate lub wrzecionowate z długą, ostrą szyjką, bezbarwne, lub z brązowym pigmentem wewnątrzkomórkowym. Skórka kapelusza cienka, zbudowana z cylindrycznych strzępek o łatwo rozpadających się ścianach. Mają szerokość do 10 μm, czasami wnikają do trichodermy gdzie kończą się cylindrycznymi lub maczugowatymi elementami o szerokości do 20 μm. Sprzążki występują w strzępkach hymenium, poza nim są nieliczne. W komórkach skórki i tuż pod nią występuje przyścienny pigment, rzadko drobno inkrustowany. Czasami bladobrązowy wewnątrzkomórkowy pigment występuje także w niektórych innych strzępkach^[4].

Występowanie i siedlisko

Dzwonkówka niesymetryczna występuje tylko w Europie. Jest tutaj szeroko rozprzestrzeniona, ale rzadka, ponieważ rzadkie są odpowiadające jej siedliska^[4]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 2 jej stanowiska^[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych^[5]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Szwajcarii, Niemczech, Holandii, Norwegii, Szwecji^[3].

Saprotrof. Rośnie na ziemi w trawie^[3]. Występuje od nizin po piętro halne w górach^[4].