Dziewanna pospolita

Dziewanna pospolita (Verbascum nigrum L.) – gatunek rośliny należący do rodziny trędownikowatych. Występuje w Europie oraz na Syberii^[3]. W Polsce jest pospolity na całym niżu i w niższych położeniach górskich.

Dziewanna pospolita

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	jasnotowce
Rodzina	trędownikowate
Rodzaj	dziewanna
Gatunek	dziewanna pospolita
Nazwa systematyczna
Verbascum nigrum L. Sp. Pl. 1: 178. 1753

Morfologia

Kwiaty dziewanny pospolitej

Łodyga

Wzniesiona, pojedyncza, dołem niemal obła, górą kanciasta, o wysokości 30-100 cm.

Liście

Ulistnienie skrętoległe. Liście jajowate, dolne obejmujące sercowatą nasadą łodygę. Na górnej stronie słabo owłosione, na spodniej pokryte szarym kutnerem o gwiazdkowatych włoskach.

Kwiaty

Zebrane w górnej części łodygi w grono przypominające kłos. Kwiaty żółte z czerwoną plamą u nasady, wyrastające pęczkami w kątach podsadek z podkwiatkiem. Kielich pokryty gwiazdkowatymi włoskami, korona o średnicy 1.5-2,5 cm, 5-krotna, kółkowa. Wewnątrz 5 purpurowo-fioletowo owłosionych pręcików z nerkowatymi pylnikami. Roślina kwitnie od czerwca do września, jest owadopylna.

Owoc

Jajowata torebka z drobnymi nasionami rozsiewanymi przez wiatr.

Biologia i ekologia

Roślina dwuletnia, hemikryptofit. Siedliska ruderalne; przydroża, nasypy kolejowe, rumowiska. W uprawach rolnych jest chwastem. Preferuje gleby piaszczysto-kamieniste i ubogie w wapń. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Atropion belladonnae i Ass. Verbasco-Epilobietum^[4].

Zmienność

Tworzy mieszańce z dziewanną kutnerowatą, dz. firletkową i in.^[5].

Zastosowanie

Uprawiana jako roślina ozdobna. Nadaje się na rabaty. Strefy mrozoodporności 5-10, źle toleruje mokre zimy. Wymaga słonecznego lub nieco tylko zacienionego stanowiska i przepuszczalnych gleb. Rozmnaża się przez nasiona wysiewane wiosną lub późnym latem (zaraz po zbiorze). Można też późną jesienią dzielić rozrośnięte kępy^[6].