Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Druty dziewiarskie - narzędzia w kształcie prętów (iglic), wykorzystywane w dziewiarstwie do ręcznego tworzenia dzianin poprzez splatanie nici lub włóczki w określone formy, wzory i struktury[1][2][3].
Nazwa pochodzi od kształtu dawnych drutów dziewiarskich, które przypominały długie, proste pręty lub wydłużone igły (pozbawione oczka do przewlekania nici). Odniesienie do kształtu igieł znajduje potwierdzenie w innej polskiej nazwie drutów dziewiarskich – iglice[4], choć ta zazwyczaj dotyczyła bardzo cienkich, nieco krótszych drutów do wyrobu delikatnej odzieży, np. pończoch. "Atlas języka i kultury językowej Wielkopolski" (1991 r.) podaje pochodzenie słowa drut od niemieckiego wyrazu draht.
Inne polskie nazwy drutów dziewiarskich[5]:
Badania archeologiczne wskazują na podobieństwo techniki dziania ręcznego do starszego ściegu igłowego (z norw. nålbinding - „wiązanie igłą"), który polega na zaplataniu nici za pomocą pojedynczej, długiej igły. Być może z czasem zaczęto wspomagać się drugą igłą, co ostatecznie doprowadzić mogło do powstania i rozwoju dziewiarstwa ręcznego.
Pierwsze druty dziewiarskie, podobnie jak igły, wykonane były z kości, rogów i drewna.
Najstarsze wzmianki o Imporcie drutów pończoszniczych na tereny obecnie leżące w granicach Polski pochodzą z XVII wieku. Docierały one przez porty morskie w Elblągu i Gdańsku. Przykładowo w 1634 r. do Gdańska przybyły drogą morską druty pończosznicze o wartości 300 florenów[20].
W latach powojennych druty produkowane były w Dolnośląskiej Fabryce Szpilek i Drutów Trykotarskich w Świdnicy[6].
Obecnie wszystkie sprzedawane w Polsce druty pochodzą z importu.
Wyróżnia się kilka rodzajów drutów dziewiarskich:
Druty dziewiarskie proste mają zazwyczaj długi odcinek roboczy i są na końcu zaostrzone. Z drugiej strony zakończone są blokadą, która ma zapobiegać spadaniu oczek z drutu. Ostre końce służą do tworzenia nowych oczek i przerabiania ich, w wyniku czego powstaje dzianina.
Druty z żyłką (okrągłe) i pończosznicze służą do tworzenia wyrobów na okrągło, bez konieczności zszywania dzianiny. Współcześnie używa się ich również do dzianin płaskich, ponieważ są lżejsze i wygodniejsze, niż długie i proste druty.
Druty wykonywane są dziś głównie ze stali, aluminium, plastiku, drewna, szkła, kazeiny i karbonu. Dawniej występowały druty z kości, rogów, lub wystrugane z gałęzi twardych drzew.
Obecnie w sprzedaży wyróżnia się:
Rozmiar igły jest opisany najpierw jej średnicą, a po drugie jej długością.
Powszechnie w handlu dostępne są druty od rozmiaru 1.5 do 10 mm, o długości ok. 10-20 cm. Druty z żyłką mogą mieć długość od 10-150 cm.
Różne systemy rozmiarów drutów.
Rozpoczynając pracę na drutach narzuca się na nie określoną w projekcie ilość oczek (pętelek). Podstawowe oczka przerabiane są na drutach w prawą (oczka prawe) lub lewą stronę (oczka lewe)[2].
Podstawowe sploty to ścieg gładki prawy i lewy, ściągacz, warkocze, ażury.
Do wykonywania dzianin na drutach służą nie tylko tradycyjne włóczki z bawełny, wełny, akrylu czy innych włókien, ale także sznurki, tasiemki i inne nietypowe materiały.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
